Marian Dienstl-Dąbrowa

Marian Dienstl-Dąbrowa
podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia	1 marca 1882 Przemyśl
Data i miejsce śmierci	30 stycznia 1957 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Jednostki	Armia Ochotnicza 13 pułk piechoty
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa II wojna światowa
Późniejsza praca	dziennikarz, publicysta, redaktor
Odznaczenia

Marian Dienstl-Dąbrowa (ur. 1 marca 1882 w Przemyślu, zm. 30 stycznia 1957 w Warszawie) – polski dziennikarz, publicysta, redaktor, podpułkownik piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Syn Stanisława i Marii z Bożanów. Pochodził ze Stryja. W 1901 ukończył C. K. Gimnazjum Męskie w Sanoku (w jego klasie był Teofil Kondyjowski, także późniejszy oficer wojskowy). Następnie studiował historię sztuki w Monachium, Florencji i Paryżu. W 1909 r. przyjechał do Warszawy i został współpracownikiem pism „Dzień” i „Świat”, współredagował „Złoty Róg” oraz „Wieś i Dwór”.

Podczas I wojny światowej był oficerem cesarskiej i królewskiej armii, dostał się do niewoli rosyjskiej, przebywał w Ufie i Bugulinie. W 1917 r. przedostał się do Moskwy, gdzie współpracował z gazetą „Głos Polski”, był prezesem Towarzystwa Dziennikarzy i Literatów w Moskwie. W maju 1918 r. przedostał się do Murmańska, tam wstąpił do armii polskiej i razem z nią przez Anglię ewakuował się do Francji. Gdy znalazł się w sztabie gen. Józefa Hallera został mianowany członkiem polskiej misji wojskowej we Włoszech a jego zadaniem było prowadzenie werbunku do błękitnej armii generała Józefa Hallera. Wydawał wówczas w Turynie w latach 1918–1919 czasopismo „Żołnierz Polski we Włoszech”. Po powrocie do kraju pełnił służbę między innymi na stanowisku szefa Wydziału Kulturalno-Oświatowego Dowództwa Frontu Pomorskiego w Toruniu. Był redaktorem miesięcznika „Straż nad Wisłą”, wydawnictwa Wydziału Kulturalno-Oświatowego Dowództwa Frontu Pomorskiego, którego pierwszy numer ukazał się w marcu 1920 roku. W 1920 roku w czasie wojny polsko-bolszewickiej służył w Armii Ochotniczej. Formalnie został przyjęty do Wojska Polskiego 20 września 1920 roku z zatwierdzeniem stopnia podpułkownika nadanego przez Komisję Weryfikacyjną (został awansowany do tego stopnia ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919), powołany do służby czynnej i przydzielony do Dowództwa Okręgu Generalnego „Pomorze”. W 1923 roku był oficerem rezerwy 13 pułku piechoty w Pułtusku.

Na zaproszenie prezydenta Mariana Cynarskiego przybył do Łodzi i objął stanowisko dyrektora Miejskiej Galerii Sztuki w Parku im. H. Sienkiewicza. Tu zainicjował publiczne słuchanie radia, kupił w tym celu jeden z pierwszych w Łodzi odbiorników radiowych lampowych.

W okresie międzywojennym współpracował z „Rzeczpospolitą” (1920–23), a po przeniesieniu się do Krakowa współredagował czasopismo „Światowid” (1935–39). W czasopiśmie „Zwierciadło Dziesięciu Muz” (1924) drukował felietony XI Muza.

W 1934 roku, jako oficer pospolitego ruszenia, pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III z przydziałem do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas zweryfikowany z lokatą 17 w Korpusie Oficerów Piechoty i „przewidziany do użycia w czasie wojny”.

Przed wyborami do Rady Miasta Krakowa z 1938 został członkiem komitetu Polskiego Bloku Katolickiego.

W czasie II wojny światowej przebywał w Anglii, działając na rzecz organizacji armii polskiej na Zachodzie. Po powrocie do kraju zamieszczał felietony w „Słowie Powszechnym”.

Zmarł 30 stycznia 1957 roku w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera C15, rząd 1, grób 7).

Odznaczenie

• Złoty Krzyż Zasługi (1939)

Bibliografia

• Kempa A. Sylwetki łódzkich dziennikarzy i publicystów, Oficyna Bibliofilów, Łódź 1991
• Grzegorczyk P. Dienstl-Dąbrowa Marian, „Zeszyty Prasoznawcze” 1974 nr 2.