Marlon James

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marlon James
Ilustracja
Marlon James w roku 2014 podczas Texas Book Festival
Data i miejsce urodzenia

24 listopada 1970
Kingston

Narodowość

jamajska

Dziedzina sztuki

literatura

Epoka

powieść

Ważne dzieła

Krótka historia siedmiu zabójstw

Nagrody

Nagroda Bookera (2015)

Strona internetowa

Marlon James (ur. 24 listopada 1970 w Kingston[1]) – powieściopisarz jamajski, w roku 2015 został jako pierwszy w historii Jamajczyk – laureatem Nagrody Bookera za swą trzecią powieść pt. Krótka historia siedmiu zabójstw[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Marlon James urodził się w Kingston na Jamajce, oboje rodzice pracowali w tamtejszej policji (matka jako detektyw, ojciec jako prawnik)[3][4]. W 1991 roku James ukończył studia w dziedzinie języka i literatury na University of the West Indies(inne języki)[5], a w 2006 roku uzyskał tytuł magistra w zakresie creative writing na Wilkes University(inne języki), prywatnej uczelni w stanie Pensylwania[5][5]. Od roku 2007 uczy języka angielskiego oraz kreatywnego pisania w Macalester College w Saint Paul[5].

Jako powieściopisarz zadebiutował w 2005 roku powieścią John Crow's Devil opisującą historię biblijnych zmagań w realiach odległej jamajskiej wioski roku 1957. Powieść tę różni wydawcy odrzucali wcześniej 78 razy[2], a po opublikowaniu znalazła się m.in. wśród finalistów Los Angeles Times Book Prize oraz the Commonwealth Writers Prize[1]. Jego druga powieść, Księga nocnych kobiet (ang. The Book of Night Women) z roku 2009, opisuje bunt niewolnic na jamajskiej plantacji na początku XIX wieku[6]. Trzecia powieść, wydana w 2014 roku Krótka historia siedmiu zabójstw (ang. A Brief History of Seven Killings) – zainspirowana próbą zabójstwa Boba Marleya w latach 70. XX w., przedstawiająca trzy dekady burzliwej historii Jamajki z perspektywy wielu narratorów[7] – została wyróżniona w 2015 roku OCM Bocas Prize for Carribean Literature w kategorii fikcji literackiej[8], a następnie Nagrodą Bookera[7]. W przypadku tej ostatniej nagrody, James jest pierwszym w historii wyróżnionym nią pisarzem jamajskim[9], a drugim pochodzącym z Karaibów (po urodzonym na Trynidadzie V.S. Naipaulu, który został jej laureatem w 1971 roku)[10].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Powieści[edytuj | edytuj kod]

  • John Crow's Devil (2005; polskie wydanie: Diabeł Urubu, tłum. Robert Sudół, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2019)
  • The Book of Night Women (2014; polskie wydanie: Księga nocnych kobiet, tłum. Robert Sudół, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2016[11])
  • A Brief History of Seven Killings (2014; polskie wydanie: Krótka historia siedmiu zabójstw, tłum. Robert Sudół, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2016)
  • Black Leopard, Red Wolf (2019; pierwsza część trylogii Dark Star; polskie wydanie: Czarny lampart, czerwony wilk, tłum. Robert Sudół, wydawnictwo Echa – imprint Czarnej Owcy, Warszawa 2021[12])
  • Moon Witch, Spider King (2022; druga część trylogii)[13]

Nagrody i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Man Booker Prize for Fiction Winner: A Brief History of Seven Killings by Marlon James. LiteraryFestivals.co.uk, 2015-10-14. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  2. a b Kimberley Richards: Marlon James Becomes First Jamaican Winner of Booker Prize. Huffington Post – Arts & Culture, 2015-10-14. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  3. Arifa Akbar: Marlon James: 'I don’t believe in PG violence’. independent.co.uk, 2015-10-14. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  4. Chris Harvey: Marlon James interview: 'I didn’t want to fall into a pornography of violence'. telegraph.co.uk, 2015-10-13. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  5. a b c d Marlon James Assistant Professor English. macalester.edu. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-07)]. (ang.).
  6. Troy Reed: The Book of Night Women” (review). historicalnovelsociety.org Historical Novel Society Issue 48 (May 2009). [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  7. a b c Man Booker Prize 2015: Marlon James wins for A Brief History of Seven Killings. bbc.co.uk, 2015-10-13. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  8. a b Top three books named for 2015 OCM Bocas Prize. bocaslitfest.com, 2015-03-31. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-15)]. (ang.).
  9. Jamaican writer makes history. News Americas, 15 September 2015. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  10. OCM Bocas Prize winner gets world’s biggest literary award. trinidadexpress.com, 2015-10-14. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-09)]. (ang.).
  11. Wydawnictwo Literackie, Marlon James [online], wydawnictwoliterackie.pl [dostęp 2017-10-18].
  12. Czarny lampart, czerwony wilk [online] [dostęp 2022-01-10] (pol.).
  13. Marlon James, Moon Witch, Spider King, New York 2022, ISBN 978-0-7352-2020-1.
  14. National Book Critics Circle Finalists Are Announced. The New York Times nytimes.com, 2010-01-23. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  15. Dayton Literary Peace Prize. daytonliterarypeaceprize.org. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
  16. Minnesota Book Awards, Past Finalists and Winners by Year. thefriends.org. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-08)]. (ang.).
  17. Eight Outstanding Jamaicans Awarded Musgrave Medals. Jamaica Information Service. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-12)]. (ang.).
  18. National Book Critics Circle Announces Finalists for Publishing Year 2014. bookcritics.org. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-28)]. (ang.).
  19. The Anisfield-Wolf Book Awards. Winners by Year. anisfield-wolf.org. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  20. The Man Booker Prize for Fiction 2015 shortlist is revealed. themanbookerprize.com, 2015-09-15. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-04)]. (ang.).
  21. g, 2020 Locus Awards Winners [online], Locus Online, 27 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-29] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]