Mieczysław Pruszyński
major | |
Data i miejsce urodzenia |
18 września 1910 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Mieczysław Pruszyński (ur. 18 września 1910 w Wolicy, zm. 13 kwietnia 2005 w Warszawie[1]) – major nawigator Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie, pisarz i publicysta, mecenas polskiej kultury, brat Ksawerego Pruszyńskiego[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W trakcie studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim aktywny działacz Myśli Mocarstwowej, od 1933 roku ogólnopolski prezes tej organizacji[3]. Publicysta „Czasu”, „Buntu Młodych” oraz po zmianie tytułu pisma – „Polityki”. W 1938 doktoryzował się na Uniwersytecie Jagiellońskim. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1937 i 891. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[4].
Podczas II wojny światowej w kampanii wrześniowej walczył m.in. pod Kockiem, później w bitwie o Narwik i o Tobruk, był nawigatorem w 305 dywizjonie bombowym Ziemi Wielkopolskiej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego i uczestnikiem czterdziestu siedmiu lotów bojowych nad Trzecią Rzeszą[5]. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari oraz czterokrotnie Krzyżem Walecznych. Po wojnie zajął się doradztwem ekonomicznym i finansowym[5].
W 1980 r. ustanowił nagrodę publicystyczną im. Adolfa Bocheńskiego, a w roku 1988 – Wieczystą Fundację im. Ksawerego i Mieczysława Pruszyńskich. Przez wiele lat był fundatorem nagrody polskiego PEN Clubu im. Ksawerego Pruszyńskiego. Był także pomysłodawcą i sponsorem Własnych Funduszy Stypendialnych w Uniwersytecie Jagiellońskim (Fundusz im. St. Estreichera, Fundusz im. A. Krzyżanowskiego)[6] – największej niepublicznej akcji stypendialnej w III RP. Przeprowadził wiele rozmów na tematy historyczne z politykami II RP[potrzebny przypis]. Został pochowany na Starych Powązkach (kwatera A-4-16/17)[7].
Wybrane publikacje książkowe
[edytuj | edytuj kod]- Tajemnica Piłsudskiego,
- Od Kocka do Źródła Gazeli,
- W Moskicie nad III Rzeszą, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1984, ISBN 83-11-07028-8.
- Mojżesz i Ksawery, Warszawa, Wydawnictwo Książkowe Twój Styl, 1999, ISBN 83-7163-154-5.
- Migawki Wspomnień, Warszawa, Wydawnictwo „Rosner i wspólnicy”, 2002, ISBN 83-89217-02-3.
- Dramat Piłsudskiego. Wojna 1920, Warszawa, Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”, 1995, ISBN 83-7066-560-8.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Mieczysław Ursyn-Pruszyński z Pruszyna h. Rawicz [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2020-02-26] .
- ↑ Jan Pacławski, (Franciszek) Ksawery Pruszyński w: Polski Słownik Biograficzny. t. XXVIII, Warszawa-Kraków-Wrocław-Gdańsk 1984-1985, s. 617-621, wersja zdigitalizowana IPSB
- ↑ Ryszard Tomczyk , Myśl Mocarstwowa. Z dziejów młodego pokolenia II Rzeczypospolitej, Szczecin: Print Group, 2008, ISBN 978-83-61350-05-7, OCLC 297698956 .
- ↑ Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 187.
- ↑ a b Klub Jagielloński [online], klubjagiellonski.pl [dostęp 2020-02-26] (pol.).
- ↑ Wieczysta Fundacja im. Ksawerego i Mieczysława Pruszyńskich [online], Fundusze wieczyste, 13 kwietnia 2014 [dostęp 2020-02-26] (pol.).
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: MIECZYSŁAW PRUSZYŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-19] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
- Członkowie Myśli Mocarstwowej
- Kapitanowie Polskich Sił Powietrznych
- Ludzie związani z Wołyniem
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Polacy – uczestnicy kampanii afrykańskiej 1940–1943
- Polacy – uczestnicy kampanii norweskiej 1940
- Polscy dziennikarze
- Polscy pisarze współcześni
- Podporucznicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy bitwy pod Kockiem (1939)
- Urodzeni w 1910
- Zmarli w 2005
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Oficerowie Dywizjonu 305