Muchodławka wspaniała
Wygląd
Terpsiphone viridis[1] | |||||
(Statius Müller, 1776) | |||||
Samiec | |||||
Samica | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Podtyp | |||||
Gromada | |||||
Podgromada | |||||
Infragromada | |||||
Rząd | |||||
Podrząd | |||||
Rodzina | |||||
Rodzaj | |||||
Gatunek |
muchodławka wspaniała | ||||
Synonimy | |||||
| |||||
| |||||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||||
Muchodławka wspaniała[4] (Terpsiphone viridis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny monarek (Monarchidae). Zamieszkuje większość Afryki Subsaharyjskiej oraz południową część Półwyspu Arabskiego. Nie jest zagrożona.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Charakterystyka
- Z wyjątkiem ogona brak dymorfizmu płciowego. Samiec, dzięki swym wydłużonym sterówkom ogona, jest około dwukrotnie dłuższy niż samica. Czarna głowa i pierś, szary dziób. Białe boki i brzuch oraz lotki. Pomarańczowe skrzydła oraz ogon. Istnieje także biała odmiana z czarną głową i skrzydłami. U wszystkich ptaków obrączka oczna jasnoniebieska.
- Wymiary
- długość ciała:
- samca: 41 cm
- samicy: 23 cm
- rozpiętość skrzydeł: 30–35 cm
- masa ciała: 11,3–19,8 g
Ekologia i zachowanie
[edytuj | edytuj kod]- Biotop
- Zadrzewione obszary na sawannach, leśne polany, krzewiaste zarośla, duże ogrody i plantacje.
- Zachowanie
- Szybko lata na polanach i między drzewami w parkach i ogrodach. Przesiadując na gałęziach, zrywa się dolotu w pogoni za owadami.
- Głos
- Zgrzytliwe i ostre złajt, czii-cziaj. Piosenka jest serią głośnych, opadających i perlistych sylab łiioo-łii-łiio-łit-łit.
- Pożywienie
- Głównie owady, ale także małe ilości pająków oraz jagody.
- Lęgi
- Zazwyczaj jeden lęg, czasami 2 lub 3. Małe gniazda wplata między zwisające gałązki albo w niewielkie rozgałęzienie gałęzi drzewa. Oboje rodzice wysiadują 1–5 jaj przez 14–15 dni. Młode potrafią latać po 11–16 dniach.
Podgatunki i zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Wyróżniono następujące podgatunki T. viridis[5][2]:
- T. viridis harterti – południowy Półwysep Arabski.
- muchodławka wspaniała[4] (T. viridis viridis) – Senegal i Gambia do Sierra Leone.
- T. viridis speciosa – południowy Kamerun do południowo-zachodniego Sudanu, Demokratycznej Republik Konga i północno-wschodniej Angoli.
- T. viridis ferreti – Mali i Wybrzeże Kości Słoniowej do Somalii, Kenii i Tanzanii.
- T. viridis restricta – południowa Uganda.
- T. viridis kivuensis – południowo-zachodnia Uganda do wschodniej Demokratycznej Republiki Konga i północno-zachodniej Tanzanii.
- T. viridis suahelica – zachodnia Kenia i północna Tanzania.
- T. viridis ungujaensis – wschodnia Tanzania oraz pobliskie wyspy.
- muchodławka ołowiana[4] (T. viridis plumbeiceps) – Angola do południowo-zachodniej Tanzanii, Mozambiku i północnej RPA.
- T. viridis granti – wschodnia i południowa RPA.
Status
[edytuj | edytuj kod]W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN gatunek ten zaliczany jest do kategorii LC (Least Concern – najmniejszej troski) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten w zależności od miejsca występowania opisywany jest jako rzadki po bardzo liczny. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Terpsiphone viridis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b African Paradise-flycatcher (Terpsiphone viridis). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-13)]. (ang.).
- ↑ a b Terpsiphone viridis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 – monarki - Monarchs (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-01].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Monarchs. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-01]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- D. Chandler, D. Couzens, E. Dunn, J. Elphic, R. Hume i inni: Ptaki. Warszawa: Multico, 2008, seria: Fakty o zwierzętach świata. ISBN 978-83-7073-583-8.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).