Niepoględzie
54°17′43″N 17°22′13″E/54,295278 17,370278| wieś | |
 Pałac w Niepoględziu w stylu angielskim | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
310[2] |
| Strefa numeracyjna |
59 |
| Kod pocztowy |
76-248[3] |
| Tablice rejestracyjne |
GSL |
| SIMC |
0744195 |
Położenie na mapie gminy Dębnica Kaszubska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu słupskiego  | |
| 54°17′43″N 17°22′13″E/54,295278 17,370278[1]
| |
| Strona internetowa | |
Niepoględzie (kaszb. Niepòglãdzé[4][5], niem. Nippoglense) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Dębnica Kaszubska na północnym obrzeżu Parku Krajobrazowego Dolina Słupi nad jeziorem Konitowskim. Wieś jest siedzibą sołectwa Niepoględzie w którego skład wchodzi również miejscowość Grabówko. Na południe od miejscowości znajduje się jezioro Głębokie. W miejscowości znajduje się stylowy, dwuskrzydłowy pałac angielski.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Nazwa miejscowości, odnotowana po raz pierwszy w 1453 w formie Nippeghlenze, ma pochodzenie słowiańskie i charakter dzierżawczy. Powstała przez dodanie do nazwy osobowej *Niepogląd formantu *ьje[6]. Niemiecka nazwa Nippoglense jest adaptacją fonetyczną pierwotnej nazwy słowiańskiej[6].
Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Niepòglãdzé[7].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś po raz pierwszy była wzmiankowana na początku XV wieku, od 1432 do 1565 było lennem rodu von Zitzewitz, a następnie von Krockow. W 1646 właścicielem został Georg von Puttkamer, w 1653 zginął razem z sześciorgiem dzieci podczas rejsu do Szwecji. Następnie Niepoględzie należało do elektora brandenburskiego, od 1699 było lennem Simona von Pirch, a następnie jego syn Gneomar. W 1773 właścicielami ponownie został ród von Zitzewitz i pozostawał w ich posiadaniu do 1883, gdy Adolf i Mathilde von Zitzewitz zapisali majątek w Niepoględziu Jesco von Puttkamerowi, którego potomkowie zarządzali do 1945[8].
-
Herb von Zitzewitz -
Herb von Puttkamer -
Budynek nr 40 przy ul. K. Wojtyły -
Zabudowa przy budynku nr 32, ul. K. Wojtyły -
Budynek nr 43A i 43B przy ul. K. Wojtyły
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Neorenesansowy pałac posiadający dwa piętrowe skrzydła nakryte dachami mansardowymi. Na ich połączeniu ośmioboczna wieża nakryta hełmem stożkowym. W otoczeniu pozostałości parku znajdują się zabudowa folwarczna, gorzelnia i kuźnia[9].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 86917
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 823 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Uchwała nr 6 2010 – Nazwy miast, wsi gminnych i sołeckich – Skarbnica Kaszubska [online] [dostęp 2023-12-18] (pol.).
- ↑ Kôrta Kraju Kaszëbów / Mapa Kaszub – Kaszëbskô Jednota [online] [dostęp 2023-12-18] (pol.).
- ↑ a b Alicja Świetlicka, Elżbieta Wisławska, Słownik historyczny miast i wsi województwa słupskiego, Słupsk: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, s. 141, ISBN 83-910269-2-2.
- ↑ Felicja Baska-Borzyszkowska i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 215, ISBN 978-83-62137-50-3.
- ↑ Pałac w Niepoględziu, Dwory i pałace Polski
- ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 188-189, ISBN 978-83-7495-133-3.
- Siedziba gminy: Dębnica Kaszubska
| Wsie | |
|---|---|
| Osady | |
| Kolonia | |
| Pozostałe miejscowości |
