Opętanie (film 1981)

Opętanie
Possession
Gatunek	horror; dramat
Data premiery	27 maja 1981
Kraj produkcji	Francja; RFN
Język	angielski
Czas trwania	123 minuty
Reżyseria	Andrzej Żuławski
Scenariusz	Frederic Tuten; Andrzej Żuławski
Główne role	Isabelle Adjani; Sam Neill
Muzyka	Andrzej Korzyński
Zdjęcia	Bruno Nuytten
Scenografia	Marie-Sophie Dubus; Suzanne Lang-Willar
Dystrybucja	Panarecord

Opętanie (ang. Possession) – francusko-niemiecki horror filmowy z 1981 roku w reżyserii Andrzeja Żuławskiego. Jego tematem jest zdrada małżeńska i związany z nią rozpad osobowości, ukazany jako tytułowe opętanie i wejście w świat sennego koszmaru. Zdjęcia do filmu powstały w Berlinie Zachodnim. Główne role zagrali Sam Neill i Isabelle Adjani.

Fabuła[edytuj | edytuj kod]

Marc wraca po dłuższej nieobecności z misji szpiegowskiej do swego mieszkania w Berlinie Zachodnim, gdzie zastaje dom pogrążony w chaosie. Kilkuletni synek jest zaniedbany, żona Anna – roztargniona i rozdrażniona. Anna wyznaje mężowi, że ma kochanka, karatekę Heinricha, i nie zamierza zrywać nowego związku. Mimo to jednak Marc odkrywa, że Anna wcale nie spędza czasu z Heinrichem. Marc wynajmuje prywatnego detektywa, który odkrywa, że Anna utrzymuje intymne relacje z ohydnym monstrum, ni człowiekiem, ni zwierzęciem, które żywi się ciałami ofiar. Kobieta zabija detektywa, a potem następnego, który wyruszył na poszukiwanie swego poprzednika. Do mieszkania trafia wkrótce również Heinrich. Zostaje zraniony przez Annę, ale udaje mu się uciec. O swym odkryciu Heinrich powiadamia Marca^[1].

Obsada[edytuj | edytuj kod]

Isabelle Adjani – Anna/Helena (podwójna rola)
Sam Neill – Mark
Heinz Bennent – Heinrich
Margit Carstensen – Margit Gluckmeister
Carl Duering – detektyw

Odbiór[edytuj | edytuj kod]

Opętanie było przeważnie pozytywnie przyjmowane przez anglojęzycznych krytyków. Tom Huddleston z pisma „Time Out” pisał, iż Opętanie to „być może jedyny film, który sam w sobie jest szalony: nieprzewidywalny, przerażający […]. Drastyczny, ale konieczny do obejrzenia”^[2]. Budd Wilkins w recenzji dla „Slant” dowodził, że Żuławski „wplata w tę eklektyczną hybrydyzację niezwykle osobistą narrację, odzwierciedlającą jego własne niedawne rozstanie z aktorką Małgorzatą Braunek”^[3]. Wilkins chwalił sposób, w jaki reżyser kierował Isabelle Adjani; „Wielu reżyserów w pełni wykorzystało egzotyczną, eteryczną francuską urodę Adjani, ale dopiero Żuławski dostrzegł w niej coś niepokojącego”^[3]. „Variety” pisało, iż „masa symboli i nieokiełznana, błyskotliwa reżyseria łączą tę różnorodną opowieść w film, który mógłby zyskać miano kultowego dzięki wielu poziomom symboliki i eksploatacji”^[4]. Bardzo krytyczny wobec filmu Żuławskiego był Vincent Canby z „The New York Timesa”, pisząc o Adjani: „Nie jestem pewna, czy panna Adjani zasłużyła na swoją canneńską nagrodę za aktorstwo, ale zasłużyła za coś, może za żonglerkę”. Opętanie Canby opisywał jako „film, który zawiera pewną ilość niestosownego gore i nie ma żadnego sensu”^[5].

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]


Film	Instytucja	Nagroda	Odbiorca^[1]^[6]
1981	Międzynarodowy Festiwal Filmów Fantastycznych w Trieście	Złoty Asteroid	Andrzej Żuławski
	MFF w Cannes	Nagroda dla najlepszej aktorki	Isabelle Adjani
	MFF w São Paulo	Nagroda krytyków	Andrzej Żuławski
1982	Francuska Akademia Filmowa	Cezar dla najlepszej aktorki	Isabelle Adjani
1983	Festiwal Filmowy Fantasporto	Nagroda za rolę kobiecą	Isabelle Adjani

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Opętanie w bazie filmpolski.pl
↑ TomT. Huddleston TomT., Possession, Time Out Worldwide [dostęp 2021-08-16] (ang.).
↑ ^a ^b BuddB. Wilkins BuddB., Review: Andrzej Zulawski’s Possession, www.slantmagazine.com [dostęp 2021-08-16] (ang.).
↑ Possession, Variety, 14 października 1983 [dostęp 2021-08-16] (ang.).
↑ VincentV. Canby VincentV., FILM: 'POSSESSION,' BLOOD AND HORROR, WITH ISABELLE ADJANI, „The New York Times”, 28 października 1983, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-16] (ang.).
↑ Possession (1981) – Awards, AllMovie [dostęp 2021-08-16] .

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Opętanie w bazie IMDb (ang.)
Opętanie w bazie Filmweb

[:0-1] Opętanie w bazie filmpolski.pl

[2] TomT. Huddleston TomT., Possession, Time Out Worldwide [dostęp 2021-08-16] (ang.).

[:1-3] BuddB. Wilkins BuddB., Review: Andrzej Zulawski’s Possession, www.slantmagazine.com [dostęp 2021-08-16] (ang.).

[4] Possession, Variety, 14 października 1983 [dostęp 2021-08-16] (ang.).

[5] VincentV. Canby VincentV., FILM: 'POSSESSION,' BLOOD AND HORROR, WITH ISABELLE ADJANI, „The New York Times”, 28 października 1983, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-16] (ang.).

[6] Possession (1981) – Awards, AllMovie [dostęp 2021-08-16] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

1960–1969	Pavoncello (1967) Pieśń triumfującej miłości (1968)
1970–1979	Trzecia część nocy (1971) Diabeł (1972) Najważniejsze to kochać (1975) Na srebrnym globie (1976)
1980–1989	Opętanie (1981) Kobieta publiczna (1984) Narwana miłość (1985) Moje noce są piękniejsze niż wasze dni (1989) Borys Godunow (1989)
1990–1999	Błękitna nuta (1990) Szamanka (1996)
2000–2019	Wierność (2000) Kosmos (2015)