Przejdź do zawartości

Sam Neill

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sam Neill
Ilustracja
Sam Neill (2010)
Imię i nazwisko

Nigel John Dermot Neill

Data i miejsce urodzenia

14 września 1947
Omagh, Irlandia Północna

Zawód

aktor, reżyser, scenarzysta

Współmałżonek

Lisa Harrow
(1978-1989; rozwód)
Noriko Watanabe
(od 1989)

Lata aktywności

od 1975

Nigel John Dermot Neill[1][2] (ur. 14 września 1947 w Omagh w Irlandii Północnej) – nowozelandzki[1] aktor, reżyser i scenarzysta pochodzenia irlandzkiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Omagh[3] w Irlandii Północnej jako syn Priscilli Beatrice (z domu Ingham) i oficera armii brytyjskiej Dermota Neilla[2]. W 1953 roku, kiedy miał sześć lat, wraz z rodziną przeniósł się do Nowej Zelandii, gdzie spędził dzieciństwo. Uczęszczał do anglikańskiej szkoły dla chłopców Christ’s College w Christchurch. Studiował literaturę angielską na University of Canterbury. Naukę kontynuował na Victoria University of Wellington.

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze kroki w kierunku zawodu aktora skierowały go na deski teatru, udzielał się także w charakterze realizatora filmów dokumentalnych; przez kilka lat pracował jako reżyser / redaktor / scenarzysta dla New Zealand National Film Unit. W 1975 roku zagrał w dwóch filmach: Landfall jako Eric i Ashes jako ksiądz. W dramacie sensacyjnym Rogera Donaldsona Śpiące psy (Sleeping Dogs, 1977) wystąpił jako Smith, lecz prawdziwe uznanie przyniosła mu dopiero rola Harry’ego Beechama w melodramacie Gillian Armstrong Moja wspaniała kariera (My Brilliant Career, 1979)[4] z Judy Davis. Międzynarodową popularność zdobył w głównej roli Damiena Thorna w filmie Omen III: Ostatnie starcie (Omen III: The Final Conflict, 1981).

W 1981 roku przeprowadził się do Londynu i wziął udział w kilku europejskich produkcjach. W kultowym już dziele Andrzeja Żuławskiego Opętanie (Possession, 1981) zagrał męża nagrodzonej na festiwalu w Cannes Isabelle Adjani. Za rolę pastora Michaela Chamberlaina w dramacie Freda Shepisiego Krzyk w ciemności (A Cry in the Dark lub Evil Angels, 1988) z Meryl Streep dostał nagrodę dla najlepszego aktora od Australijskiego Instytutu Filmowego.

W kolejnych latach wystąpił m.in. w dramacie biograficznym Krzysztofa Zanussiego Z dalekiego kraju (Da un paese lontano (Giovanni Paolo II), 1981), czy dramacie sensacyjnym Polowanie na Czerwony Październik (The Hunt for Red October, 1990) Johna McTiernana wg powieści Toma Clancy’ego obok Seana Connery'go. W 1993 Steven Spielberg zaangażował go do superprodukcji Park Jurajski, gdzie jako paleontolog dr Alan Grant musiał stawić czoło zabójczym dinozaurom. Jedną z niezapomnianych kreacji stworzył w horrorze Johna Carpentera W paszczy szaleństwa (In the Mouth of Madness, 1995) jako prywatny detektyw John Trent, wynajęty do zbadania tajemniczego zniknięcia poczytnego pisarza horrorów tuż przed premierą jego najnowszej książki; wyniku śledztwa ląduje jednak w szpitalu psychiatrycznym.

Po ogromnym sukcesie Parku Jurajskiego, Neill wystąpił także w 2001 roku w trzeciej części serii. W 1998 roku Robert Redford obsadził go w roli Roberta MacLeana w swoim filmie Zaklinacz koni. W tym czasie również pracował nad telewizyjną produkcją fantasy – Merlin. Tytułowa rola przyniosła mu nominacje do nagrody Emmy i Złotego Globu. W Człowieku przyszłości z 1999 roku zagrał u boku Robina Williamsa. Sam Neill do tej pory zagrał w wielu bardzo różnorodnych produkcjach, zarówno w komercyjnych jak i niezależnych, co umożliwiło mu zdobycie statusu aktora nad wyraz charakterystycznego i wszechstronnego.

Producenci filmów o przygodach Jamesa Bonda dwa razy przymierzali się do powierzenia roli agenta 007 Neillowi. Za pierwszym razem lepszym kandydatem okazał się Timothy Dalton (W obliczu śmierci z 1987 roku), w drugim przypadku rywalizację wygrał Pierce Brosnan (GoldenEye w 1995 roku).

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł Tytuł oryginalny Rola
2022 Jurassic World: Dominion Jurassic World: Dominion Alan Grant
2018 Pasażer The Commuter Dave Hawthorne
2018 Dzikie łowy Hunt for the Wilderpeople Hector
2017 Słodki kraj Sweet Country Fred Smith
2015 Powrót The Daughter Walter
2014 Wspólna pasja: FIFA United Passions João Havelange
2014 Nauka spadania A Long Way Down
2013 Drylands Jim
2013 Mariach Mudni and the Midas Box Mariach Mudni and the Midas Box Otto Luger
2013 Plan ucieczki Escape Plan dr Emil Kaikev
2012 I że cię nie opuszczę The Vow Bill Thornton
2011 The Hunter The Hunter Jack Mindy
2010 Daybreakers. Świt Daybreakers Bromley
2009 Under the Mountain Under the Mountain Pan Jones
2009 In Her Skin n Her Skin Pan Reid
2008 Dean Spanley Dean Spanley Dean Spanley
2008 Skin Skin Abraham Laing
2008 Angel Angel Théo
2006 Modliszka Irresistible Craig
2006 Uczeń Merlina Merlin's Apprentice Merlin
2005 Płotka Little Fish Brad
2005 Gallipoli Gallipoli Narrator/on sam
2004 Tak Yes Anthony
2004 Wimbledon Wimbledon Dennis Bradbury
2007 Stiff Stiff Merricks
2004 Jessica Jessica Richard Runche
2003 Całkiem obcy Perfect Strangers Mężczyzna
2002 Szemrany interes Dirty Deeds Ray
2002 Wrobieni Framed Eddie Meyers
2002 Doktor Żywago Doctor Zhivago Victor Komarovsky
2001 Park Jurajski III Jurassic Park III Dr Alan Grant
2001 Opiekun The Zookeeper Ludovic
2001 USS „Squalus” zatonął Submerged Porucznik Komandor Charles B. „Swede” Momsen
2000 Świat na talerzu The Dish Cliff Buxton
2000 Moja matka My Mother Frank Profesor Mortlock
2000 Amerykański skandal Sally Hemings: An American Scandal Thomas Jefferson
1999 Molokai - historia ojca Damiana Molokai: The Story of Father Damien premier Gibson
1999 Człowiek przyszłości Bicentennial Man Richard Martin
1998 Słodycz zemsty The Revengers' Comedies Henry Bell
1998 Zaklinacz koni The Horse Whisperer Robert MacLean
1998 Merlin Merlin Merlin
1997 Śnieżka dla dorosłych Snow White: A Tale of Terror Lord Friedrich Hoffman
1997 Ukryty wymiar Event Horizon Weir
1996 Dzieci rewolucji Children of the Revolution David „Dave” Hoyle
1996 Z zimną krwią In Cold Blood Agent Alvin Dewey
1995 Czas przemian Restoration Król Karol II
1995 Zwycięstwo Victory Jones
1995 W paszczy szaleństwa In the Mouth of Madness John Trent
1994 Księga dżungli The Jungle Book major Brydon
1994 Syreny Sirens Norman Lindsay
1994 Prowincjonalne życie Country Life Dr Max Askey
1993 Fortepian The Piano Alisdair Stewart
1993 Park Jurajski Jurassic Park Dr Alan Grant
1993 Zakładnik Hostage John Rennie
1993 Family Pictures Family Pictures David Eberlin
1992 Zatopić „Rainbow Warrior” The Rainbow Warrior Alan Galbraith
1992 Wspomnienia niewidzialnego człowieka Memoirs of an Invisible Man David Jenkins
1991 Aż na koniec świata Bis ans Ende der Welt Eugene Fitzpatrick
1991 Śmierć w Brunswick Death in Brunswick Carl Fitzgerald
1991 Dreszcz Fever Elliott
1991 Pod wiatr One Against the Wind Major James Leggatt
1990 W cieniu Chin Shadow of China Reporter
1990 Polowanie na Czerwony Październik The Hunt for Red October Kapitan Borodin
1989 Rewolucja francuska La Révolution française Marie Joseph de la Fayette
1989 Martwa cisza Dead Calm John Ingram
1988 Krzyk w ciemności Evil Angels Michael Chamberlain
1988 Siła wiary Leap of Faith Oscar Ogg
1987 Dobra żona The Good Wife Neville Gifford
1986 For Love Alone For Love Alone James Quick
1986 Strong Medicine Strong Medicine Vince Lord
1985 Obfitość Plenty Lazar
1985 Napad z bronią w ręku Robbery Under Arms Kapitan Starlight
1984 Cudza krew Le Sang des autres Bergman
1984 The Country Girls The Country Girls Dżentelmen
1983 Enigma Enigma Dimitri Vasilikov
1982 Atak jednostki Z Attack Force Z sierżant D.J. Costello
1982 Ivanhoe Ivanhoe Brian de Guilbert
1981 Z dalekiego kraju From a Far Country Marian
1981 Opętanie Possession Mark
1981 Omen III: Ostatnie starcie The Final Conflict Damien Thorn
1980 Lucinda Brayford Lucinda Brayford Tony Duff
1979 Moja wspaniała kariera My Brilliant Career Harry Beecham
1979 The Journalist The Journalist Rex
1979 Just Out of Reach Just Out of Reach Mike
1977 Śpiące psy Sleeping Dogs Smith
1975 Landfall Landfall Eric
1975 Ashes Ashes Ksiądz
1974 Telephone Etiquette Telephone Etiquette

Reżyser

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł
2004 Brush-Off, The
1997 On the Road with Red Mole
1978 Surf Sail
1977 Flare: A Ski Trip
1977 On the Road with Red Mole
1977 Architect Athfield
1975 Four Shorts on Architecture
1974 Telephone Etiquette

Scenarzysta

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł
1975 Four Shorts on Architecture
1974 Telephone Etiquette

Role serialowe

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł Tytuł oryginalny Rola
2013 Peaky Blinders Peaky Blinders Inspektor Chester Campbell
2012 Alcatraz Alcatraz Emerson Hauser
2008 Crusoe Crusoe Jeremiah Blackthorn
2008 Droga żelazna Iron Road Alfred Nichol
2007 Dynastia Tudorów The Tudors Kardynał Thomas Wolsey
2005 Niesamowita podróż Mary Bryant Governer Arthur Phillip
2005 Trójkąt The Triangle Rice Benirall
2005 Na koniec świata To the Ends of the Earth Prettiman
1987 Ameryka Amerika Pułkownik Andrei Denisov
1985 Kain i Abel Kane & Abel William Lowell Kane
1983 Reilly: The Ace of Spies Reilly: The Ace of Spies Sidney Reilly
19761983 Sullivans, The Sullivans, The Ben Dawson

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]
  • 1985 nominacja Złoty Glob Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym

Reilly: The Ace of Spies (1983)

  • 1992 nominacja Złoty Glob Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym

Pod wiatr (1991)

  • 1993 nominacja Saturn Najlepszy aktor drugoplanowy

Wspomnienia niewidzialnego człowieka (1992)

  • 1998 nominacja Emmy Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym

Merlin (1998)

  • 1999 nominacja Złoty Glob Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym

Merlin (1998)

  • 2006 nominacja Saturn Najlepszy drugoplanowy aktor telewizyjny

Trójkąt (2005)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Sam Neill. Listal. [dostęp 2017-09-13]. (ang.).
  2. a b Sam Neill Biography (1947-). Film Reference. [dostęp 2017-09-13].
  3. Sam Neill (14 de Setembro de 1947). Filmow. [dostęp 2017-09-13]. (port.).
  4. Sam Neill. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-09-13].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]