
Opactwo Matki Bożej w Montserrat
| ||
![]() | ||
Państwo | ![]() | |
Wspólnota autonomiczna | ![]() | |
Miejscowość | masyw górski Montserrat | |
Kościół | rzymskokatolicki | |
Właściciel | benedyktyni | |
Data zburzenia | 1811 | |
![]() |
Opactwo Matki Bożej w Montserrat – męski klasztor benedyktyński, położony w masywie górskim Montserrat w Katalonii, 40 km na północny zachód od Barcelony znany z kultu figury Matki Boskiej, tzw. „Czarnulki” (La Moreneta). Usytuowany jest na zlepieńcowych formacjach skalnych, w trzech czwartych drogi na szczyt, ok. 1000 m n.p.m. Drugi co do ważności, zaraz po Santiago de Compostela ośrodek pielgrzymkowy w Hiszpanii i ośrodek nacjonalizmu katalońskiego. Malownicza góra na której znajduje się klasztor jest najwyżej położonym miejscem na równinie katalońskiej i z tego powodu była odwiedzana przez ludzi chcących zobaczyć z jej szczytu wschód słońca. Ze szczytu widać całą Katalonię.
Legenda[edytuj | edytuj kod]
Ok 50 roku n. e. przybył św. Piotr i w grocie-pustelni pozostawił drewnianą figurę Matki Bożej z Dzieciątkiem wyrzeźbioną przez św. Łukasza. Grota i góra zostały wcześniej przygotowane na miejsce spoczynku figury przez anioły używające złotej piły. To w wyniku ich działalności góra miała uzyskać obecny kształt (jej nazwa znaczy „przepiłowana góra”). Podczas najazdu muzułmańskiego figura zaginęła, ale w 880 została cudownie odnaleziona w Świętej Grocie (Santa Cova) i jej odnalezieniu towarzyszyło wiele cudów, wizje i niebiańska muzyka. W miejscu jej odnalezienia zbudowano kaplicę[1].
Legenda mówi też o tym, że to w tym miejscu Parsifal odnalazł św Graala.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Do X w. było to ważne miejsce kultu ludowego. W 976 benedyktyni wybudowali na górze klasztor i słynna z cudów figura stała się celem pielgrzymek znanym w Katalonii i całej Hiszpanii. Klasztor szybko stał się jednym z najważniejszych centrów pielgrzymkowych średniowiecznej Hiszpanii. Miał własną flagę i cieszył się niezależnością. Od 1499 istnieje tu jedna z najstarszych wciąż działających drukarni. W 1522 po nawróceniu pielgrzymkę do klasztoru odbył Ignacy Loyola.
W 1811 wojska napoleońskie zniszczyły oryginalny XII-wieczny klasztor, zaś obecny kościół pochodzi z 1874. W 1881 La Moreneta została ogłoszona patronką Katalonii. Podczas hiszpańskiej wojny domowej klasztor padł ofiarą prześladowań, 22 mnichów zostało zamordowanych[2].
W czasach dyktatury Francisco Franco, kiedy używanie języka katalońskiego było zakazane, góra z klasztorem była miejscem schronienia dla uczonych, artystów i studentów zaangażowanych w katalońskim ruchu oporu i była pod stałą obserwacją policji. W 1947 odbyła się tu uroczysta msza św. w której uczestniczyło 100 tys ludzi – wbrew prawu została ona odprawiona w języku katalońskim.
Zwiedzanie[edytuj | edytuj kod]
Klasztor jest wciąż czynnym klasztorem benedyktyńskim i najważniejszym ośrodkiem religijnym w Katalonii. Już w XIX wieku stał się miejscem przechowywania dorobku kultury katalońskiej. W 1920 w gmachu bazyliki powstało muzeum (Museo de Montserrat). Obecnie muzeum posiada obrazy wielu znanych hiszpańskich malarzy, takich jak El Greco, Pablo Picasso, Dali i zagranicznych (Caravaggio, Degas, Monet, Tiepolo) i posiada 300 tys ksiąg[3].
Sczerniała od palonych przez setki lat świec figura Matki Boskiej znajduje się w niszy, nad ołtarzem głównym bazyliki. Badania radiowęglowe wykazały, iż pochodzi z XII wieku. Klasztor jest odwiedzany przez turystów, pielgrzymów i młode małżeństwa proszące o pomyślność dla związku. Największe pielgrzymki mają miejsce 27 kwietnia i 8 września.
W Montserrat działa również 50-osobowy chłopięcy chór gregoriański, jeden z najstarszych w Europie, zwany Escolania de Montserrat.
Jest to ważny ośrodek turystyczny regionu Barcelony. Można się do niego dostać drogą jezdną (niedostępną dla samochodów bez zezwolenia) oraz koleją zębatą i koleją linową. Prowadzą do niego również cztery oznakowane szlaki piesze. Większą część masywu Montserrat obejmuje górski park przyrodniczy. Na górze działają dwa funikulary, jeden z nich prowadzi do pustelni Sant Joan, skąd w 15 minut można dojść na szczyt, drugi do groty znalezienia posążku Czarnej Madonny.
Koleje w rejonie klasztoru:
- Kolej linowa w Montserrat
- Funicular de Sant Joan
- Funicular de la Santa Cova
- Cremallera de Montserrat
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ La Mare de Déu de Montserrat, Abadia de Montserrat [dostęp 2020-07-05] (kat.).
- ↑ history - Montserrat Visita, www.montserratvisita.com [dostęp 2019-08-27] .
- ↑ culture - Montserrat Visita, www.montserratvisita.com [dostęp 2019-08-27] .