Orkiestra wojskowa (II RP)

Orkiestra 1 pułku Ułanów Krechowieckich.

Orkiestra wojskowa – orkiestra Wojska Polskiego II RP.

Charakterystyka orkiestr

Święto Narodowe Trzeciego Maja – uroczystości w Poznaniu - orkiestra wojskowa; 1937 r.

Orkiestra 5 Pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu z pucharem za I m. w konkursie muzycznym

Wizyta 5 Pułku Strzelców Podhalańskich w Krakowie - dyrygent podczas koncertu orkiestry pułkowej.

W Wojsku Polskim istniały etatowe i nieetatowe orkiestry wojskowe w pułkach piechoty, samodzielnej jazdy i artylerii oraz niektórych szkołach wojskowych.

Orkiestry etatowe występowały tylko w pułkach piechoty. Do 1924 były jednym z pododdziałów batalionu sztabowego W skład orkiestr wchodzili:

• kapelmistrz (dowódca i kierownik muzyczny orkiestry),
• tamburmajor,
• podoficera - zastępca kapelmistrza,
• soliści (podoficerowie zawodowi),
• muzycy (szeregowy),
• uczniowie kontraktowi.

W pułkach jazdy i artylerii występowały pododdziały sygnalistów. Nie przyjmowano do tych orkiestr młodocianych muzyków cywilnych.

Wojsko Polskie posiadało etatową Orkiestrę Reprezentacyjną Komendy Miasta Warszawy.

Oddziały innych broni i szkoły wojskowe mogły tworzyć nieetatowe orkiestry wojskowe. Była to wewnętrzna sprawa korpusu oficerskiego danego oddziału, który ponosił wszelkie związane z tym koszty. Do orkiestr nieetatowych uczniów kontraktowych nie przyjmowano.

Kapelmistrzowie tworzyli odrębną grupę w korpusie oficerów administracyjnych.

Założenie orkiestry należało zgłosić Oddziałowi III Sztabu Generalnego.

Dozwolone było przyjmowanie kontraktowe muzyków cywilnych, dla których dane dowództwo mogło zakupić w magazynach wojskowych umundurowanie oraz pobierać żołnierskie racje żywnościowe.

Orkiestry mogły występować publicznie zarobkowo w czasie wolnym od służby jedynie w odpowiednich lokalach. Odpowiednie umowy opiniowane były przez właściwą Komendę Garnizonu.

Wpływy deponowane były przez odnośną komisję gospodarczą i rozdzielane ściśle według następujących reguł: 50 — 70% zużywano na spłatę ewentualnych pożyczek inwestycyjnych. Po spłaceniu pożyczek przynajmniej 20% przekazywano na cele inwestycyjne orkiestry. Pozostałą część dochodów przeznaczano na premie za grę i wynagrodzenie muzyków kontraktowych.

Zabronione było granie pieśni narodowych: hymnu narodowego, "Boże coś Polskę", "Roty" i "Z dymem pożarów" w rozrywkowych wiązankach muzycznych. Jednak obowiązkowo znajdowały się one w repertuarze orkiestry.

Przepisy odnośnie do wykonania hymnu narodowego ustalone były specjalnymi rozkazami.

Udział orkiestr w życiu kulturalnym wojska oraz ich występy na zewnątrz określały stosowne rozkazy.

Wszelkie sprawy, dotyczące muzyki w wojsku, regulowane były w referacie muzycznym Departamentu I Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych.

Zobacz też

• Orkiestra 56 Pułku Piechoty

Bibliografia

• "Almanach oficerski" - Praca zbiorowa, Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, Warszawa 1923.

Linki zewnętrzne

• wojsko-polskie.pl