Ordre de Bataille Wojska Polskiego 1 września 1939

Rozmieszczenie wojsk polskich i niemieckich 31 sierpnia 1939

Zbombardowany 1.09.1939 Wieluń

Piechota polska z 1939 (rekonstrukcja)

Mundur żołnierza piechoty Wojska Polskiego

Struktura organizacyjna Wojska Polskiego 1 września 1939 (do szczebla batalionu – dywizjonu włącznie zmobilizowana do 1 września).

Kwatera Główna Naczelnego Wodza w Warszawie

Naczelne Dowództwo Lotnictwa i Obrony Przeciwlotniczej

• eskadra sztabowa, lotnisko Powsin k. Warszawy
• Brygada Pościgowa – płk pil. Stefan Pawlikowski
  • Kwatera Główna Brygady Pościgowej w m. Zielonka (w Centrum Badań Balistycznych)
  • III dywizjon myśliwski, lotnisko Zielonka
  • IV dywizjon myśliwski, lotnisko Poniatów k. Jabłonny
• Brygada Bombowa – płk obs. Władysław Heller
  • Kwatera Główna Brygady Bombowej
    • I rzut KG w m. Warszawa (przy Naczelnym Dowódcy Lotnictwa i OPL)
    • II rzut KG w m. Dęblin
  • II Dywizjon Bombowy Lekki, lotniska Wsola i Kamień k. Radomia
  • VI Dywizjon Bombowy Lekki, lotnisko Nosów k. Białej Podlaskiej
  • X Dywizjon Bombowy, lotnisko Ułęż k. Dęblina
  • XV dywizjon bombowy, lotnisko Podlodów k. Dęblina
  • 55 Samodzielna Eskadra Bombowa, lotnisko Marynin k. Radzynia Podlaskiego
• XX Dywizjon Bombowy, lotnisko Małaszewicze (w trakcie organizacji)
• 213 Eskadra Bombowa Ćwiczebna, lotnisko Małaszewicze
• 16 Eskadra Obserwacyjna, lotnisko Pęchery k. Tarczyna
• Jednostki OPL Obszaru Kraju

Obrona Wybrzeża

Dowództwo Floty w m. Hel (z dniem 1 września dowódca Floty na terenie Obszaru Nadmorskiego uzyskał uprawnienia dowódcy armii, jako dowódca Obszaru Nadmorskiego posiadał uprawnienia dowódcy OK):

• dowódca – kontradmirał Józef Unrug
• Morska Obrona Wybrzeża
  • Dowództwo Morskiej Obrony Wybrzeża w m. Jastarnia (następnie w m. Hel) – dowódca – kmdr Stefan Frankowski
  • Rejon Umocniony Hel – kmdr Włodzimierz Steyer
    • IV batalion KOP „Hel”
    • improwizowany oddział pieszy Morskiego Dywizjonu Lotniczego (dwie kompanie strzeleckie, kompania ckm)
    • dywizjon artylerii nadbrzeżnej
    • 2 morski dywizjon artylerii przeciwlotniczej
  • ORP „Wicher”
  • ORP „Gryf”
  • Dywizjon Minowców
  • Dywizjon Okrętów Pomocniczych
  • Port Wojenny Hel
• Lądowa Obrona Wybrzeża
  • Dowództwo Lądowej Obrony Wybrzeża – dowódca LOW – płk Stanisław Dąbek(organizuje się na bazie Morskiej Brygady ON)
  • Oddział Wydzielony „Wejherowo”
    • 1 morski pułk strzelców
    • batalion ON „Kaszubski”
  • Oddział Wydzielony „Redłowo”
    • 2 morski pułk strzelców
    • I batalion piechoty rezerwowy
  • Oddział Wydzielony „Kartuzy”
    • 4 morski batalion strzelców
    • batalion ON „Gdynia II” (1 września podporządkowany dowódcy GO „Czersk”)
  • 3 morski batalion strzelców
  • batalion ON „Gdynia III” (w trakcie organizacji)
  • II batalion piechoty rezerwowy
  • III batalion piechoty rezerwowy
  • 1 morski dywizjon artylerii przeciwlotniczej
  • morski dywizjon artylerii lekkiej
  • morski dywizjon żandarmerii
  • batalion saperów
  • morska kompania reflektorów
• Dowództwo Zespołów Okrętów RP
  • Dywizjon Kontrtorpedowców (popołudniem 1 września wpłynął do portu Leith)
    • ORP „Błyskawica” (okręt flagowy)
    • ORP „Burza”
    • ORP „Grom”
  • Dywizjon Okrętów Podwodnych
    • Dowództwo Dywizjonu Okrętów Podwodnych w m. Hel
    • ORP „Orzeł” (okręt flagowy, w m. Gdynia)
    • ORP „Sęp” w m. Hel
    • ORP „Wilk” w m. Gdynia
    • ORP „Ryś” w m. Hel
    • ORP „Żbik” w m. Hel
    • Baza Okrętów Podwodnych w m. Hel
    • Załoga Zapasowa Okrętów Podwodnych w m. Hel
• Morski Dywizjon Lotniczy w m. Puck
• Port Wojenny Gdynia
• Wojskowa Składnica Tranzytowa Westerplatte – mjr Henryk Sucharski

Zgrupowanie dowódcy OK III „Grodno”

• dowódca – gen. bryg. Józef Olszyna-Wilczyński
• szef sztabu - płk dypl. Benedykt Chłusewicz
  • Obszar Warowny „Wilno”
    • 33 batalion wartowniczy
    • (3 grupa kompanii asystencyjnych)
  • Grupa „Grodno”
    • 31 batalion wartowniczy
    • (5 plutonów artylerii pozycyjnej)

Samodzielna Grupa Operacyjna „Narew”

• Dowództwo SGO w m. Łomża
  • dowódca – gen. bryg. Czesław Młot-Fijałkowski
  • szef sztabu – ppłk dypl. Stanisław Podkowiński
• 18 Dywizja Piechoty
  • batalion ON „Kurpie”
• 33 Dywizja Piechoty (Rezerwowa)
• Podlaska Brygada Kawalerii
• Suwalska Brygada Kawalerii
• 3 pułk piechoty KOP
• Załoga „Osowiec” (135 pułk piechoty, II dywizjon 32 pułku artylerii lekkiej z 33 DP rez., batalion km KOP „Osowiec”)
• 53 batalion saperów
• lotnictwo SGO „Narew”(51 eskadra rozpoznawcza, 151 eskadra myśliwska, 13 eskadra obserwacyjna i naziemne pododdziały obsługi)

Armia „Modlin”

• Dowództwo Armii w Modlinie, w koszarach CWSap.:
  • dowódca armii: gen. bryg. Emil Krukowicz-Przedrzymirski
  • szef sztabu: płk dypl. Stanisław Grodzki
• Dowództwo Grupy Operacyjnej Kawalerii Nr 2 – dowódca gen. bryg. Marian Przewłocki
• 8 Dywizja Piechoty
• 20 Dywizja Piechoty
• Mazowiecka Brygada Kawalerii
• Nowogródzka Brygada Kawalerii
• Obszar Warowny „Modlin”
  • III/32 pułku piechoty
  • IV/32 pułku piechoty
  • V/32 pułku piechoty
  • VI/32 pułku piechoty
  • VII/32 pułku piechoty
• Przedmoście „Płock”
  • batalion ON „Warszawski I”
  • 15 bateria artylerii konnej
• Przedmoście „Wyszogród”
• Przedmoście „Zegrze”
  • Dowództwo Warszawskiej Brygady Obrony Narodowej
  • batalion ON „Warszawski II”
• Przedmoście „Pułtusk”
  • batalion ON „Warszawski III”
• Przedmoście „Różan”
  • 115 pułk piechoty (bez III batalionu)
  • 1 i 2 baterie 61 pułku artylerii lekkiej
• 60 batalion saperów
• lotnictwo armii (41 esk. rozpoznawcza, III/5 dywizjon myśliwski bez 151 esk. myśliwskiej, 53 esk. obserwacyjna, pododdziały obsługi naziemnej)

Odwodowa Grupa Operacyjna „Wyszków”

• Dowództwo GO (do 31 VIII 1939 dowództwo Korpusu Interwencyjnego, nie dotarło):
  • dowódca – gen. bryg. Wincenty Kowalski
• 1 Dywizja Piechoty Legionów (w trakcie wyładunku)
• 35 Dywizja Piechoty (rezerwowa) (w trakcie mobilizacji)
• 41 Dywizja Piechoty (rezerwowa) (w większości zmobilizowana, część w trakcie mobilizacji)
• I dywizjon 2 pułku artylerii ciężkiej (do grupy nie dotarł) oddany do dyspozycji dowódcy Armii „Pomorze”)

Armia „Pomorze”

• Dowództwo Armii w m. Toruń (rano 1 września przeniósł się z koszar Centrum Wyszkolenia Artylerii położonych po prawej stronie Wisły w dzielnicy Mokre do Fortu XIII Kniaziewicza, położonego po lewej stronie Wisły w dzielnicy Podgórz).
  • • dowódca – gen. dyw. Władysław Bortnowski
    • szef sztabu – płk dypl. Ignacy Izdebski
• Grupa Operacyjna „Wschód”
  • Dowództwo GO w m. Wąbrzeźno:
    • dowódca – gen. bryg. Mikołaj Bołtuć
  • 4 Dywizja Piechoty
  • 16 Pomorska Dywizja Piechoty
  • Oddział Wydzielony „Jabłonowo” – 208 pułk piechoty (rezerwowy) w m. Jabłonowo
    • I batalion 208 pułku piechoty (rezerwowego) – I batalion 14 pułku piechoty (do czasu zluzowania przez batalion szturmowy 16 DP „Grudziądz”, co nastąpiło z 1 na 2 września)
    • II batalion 208 pułku piechoty (rezerwowego) – batalion nadwyżek 4 DP sformowany w m. Toruń
    • III batalion 208 pułku piechoty (rezerwowego) – batalion ON „Jabłonowo”)
    • batalion szturmowy 16 DP „Grudziądz”
    • II dywizjon 4 pułku artylerii lekkiej
    • batalion ON „Brodnica”
• Grupa Osłonowa „Czersk”:
  • dowódca – gen. bryg. Stanisław Grzmot-Skotnicki
  • Oddział Wydzielony „Kościerzyna”
    • 84 batalion piechoty
    • batalion ON „Gdynia II” (1 września zmienił podporządkowanie z OW „Kartuzy” do GO „Czersk”)
    • 3 bateria 11 dywizjonu artylerii konnej
  • Pomorska Brygada Kawalerii
    • Dowództwo Pom. BK w m. Wiele
    • 8 pułk strzelców konnych
    • 16 pułk Ułanów Wielkopolskich
    • 11 dywizjon artylerii konnej (bez 2 i 3 baterii)
    • 81 dywizjon pancerny
  • Oddział Wydzielony (Zgrupowanie) „Chojnice”
    • Dowództwo OW (Zgrupowania) „Chojnice” – (sformowane z dowództwa Pomorskiej Brygady ON)
    • 18 pułk Ułanów Pomorskich
    • 1 batalion strzelców
    • 85 batalion piechoty
    • 81 batalion piechoty
    • I dywizjon 9 pułku artylerii lekkiej
    • 2 bateria 11 dywizjonu artylerii konnej
• Oddział Wydzielony „Starogard” – 2 pułk Szwoleżerów Rokitniańskich
• Oddział Wydzielony „Tczew” – 2 batalion strzelców
• Oddział Wydzielony „Wisła” – 209 pułk piechoty (rezerwowy)
  • 82 batalion piechoty
  • II batalion 65 pułku piechoty
  • 48 dywizjon artylerii lekkiej
  • Kompania ON „Tczew”
• 27 Dywizja Piechoty(rano 1 września w marszu trzema kolumnami w rejon Chełmno-Chełmża)
• 9 Dywizja Piechoty
• 15 Wielkopolska Dywizja Piechoty
  • Dowództwo 15 DP
• Oddział Wydzielony „Toruń”
  • Dowództwo OW „Toruń” – sformowane z dowództwa Chełmińskiej Brygady ON
  • batalion Przysposobienia Wojskowego „Toruń”
  • I dywizjon 2 pułku artylerii ciężkiej (przeznaczony dla GO „Wyszków”, po zmobilizowaniu w składzie Korpusu Interwencyjnego, w nocy z 31.VIII na 1 września w marszu z m. Gniewkowo do m. Toruń-Rudak, oddany do dyspozycji dowódcy Armii „Pomorze”)
  • 68 dywizjon artylerii lekkiej
• Oddział Wydzielony Rzeki Wisły (OW „Wisła”)
• 48 batalion saperów
• lotnictwo armii (42 esk. rozpoznawcza., III/4 dywizjon myśliwski, 43 i 46 esk. obserwacyjne, 7 i 8 plutony samolotów łącznikowych, 1 kompania balonów obserwacyjnych, pododdziały obsługi naziemnej)

Armia „Poznań”

• Dowództwo Armii w m. Gniezno
• dowódca – gen. dyw. Tadeusz Kutrzeba
• szef sztabu – płk dypl. Stanisław Lityński
• 14 Wielkopolska Dywizja Piechoty
• 17 Wielkopolska Dywizja Piechoty
• 25 Dywizja Piechoty
• 26 Dywizja Piechoty
• Wielkopolska Brygada Kawalerii
• Podolska Brygada Kawalerii (w trakcie wyładunku we Wrześni i Nekli)
• Poznańska Brygada Obrony Narodowej
• Kaliska Brygada Obrony Narodowej
• Grupa Operacyjna Koło (tylko dowództwo)
• dowódca - gen. bryg. Edmund Knoll-Kownacki
• 7 pułk artylerii ciężkiej
• 47 batalion saperów
• 5 batalion karabinów maszynowych i broni towarzyszącej
• lotnictwo armii (34 esk. rozpoznawcza, III/3 dywizjon myśliwski, 33 i 36 eskadry obserwacyjne, 11 pluton samolotów łącznikowych, 4 kompania balonów obserwacyjnych, pododdziały obsługi naziemnej)

Grupa Odwodów „Kutno”

Planowana nigdy nie powstała.

Armia „Łódź”

• dowództwo Armii w m. Łódź, ul. Zgierska 133 (w pałacu Heinzla w parku Julianowskim)
  • dowódca – gen. dyw. Juliusz Rómmel
  • szef sztabu – płk. dypl. Aleksander Pragłowski
• 10 Dywizja Piechoty
  • Oddział Wydzielony Nr 1
    • 28 pułk Strzelców Kaniowskich
    • I dywizjon 10 pułku artylerii lekkiej (bez 3 baterii)
    • batalion ON „Ostrzeszów”
    • batalion ON „Kępno”
  • Oddział Wydzielony Nr 2
    • Dowództwo OW nr 2 – z dowództwa Sieradzkiej Brygady ON
    • 1 pułk kawalerii KOP (5 i 6 szwadron w Oddziale Wydzielonym Nr 1)
    • batalion ON „Wieluń I”
    • batalion ON „Wieluń II”
    • II dywizjon 10 pułku artylerii lekkiej (bez 4 baterii)
  • 4 batalion strzelców z Kresowej BK
  • 30 pułk Strzelców Kaniowskich
  • 31 pułk Strzelców Kaniowskich
• 28 Dywizja Piechoty
• Grupa Operacyjna „Piotrków”
  • Dowództwo w m. Piotrków:
    • dowódca – gen. bryg. Wiktor Thommée
  • 30 Poleska Dywizja Piechoty
  • Wołyńska Brygada Kawalerii
    • IV batalion 84 pułku Strzelców Poleskich
  • Oddział Wydzielony „Borowa Góra”
    • II dywizjon 4 pułku artylerii ciężkiej (155 mm haubice wz. 1917)
    • 7 batalion karabinów maszynowych i broni towarzyszącej
• 2 Dywizja Piechoty Legionów (rano 1 września w rej. Czestków – Petronelów – Zelów – Brodnica, w odwodzie armii)
• Kresowa Brygada Kawalerii (w trakcie wyładunku w rej. m. Szadek)
• Dowództwo 4 pułku artylerii ciężkiej w trakcie mobilizacji
  • I dywizjon 4 pac (105 mm armaty wz. 1929) w trakcie mobilizacji
• 3 batalion karabinów maszynowych i broni towarzyszącej
• 2 batalion czołgów lekkich (przeznaczony dla Armii Odwodowej „Prusy”, rano 1 września wyładował się na stacji Bednary)
• 50 batalion saperów
• lotnictwo armii (32 eskadra rozpoznawcza, III/6 dywizjon myśliwski, 63 i 66 eskadry obserwacyjne, 10 pluton samolotów łącznikowych, pododdziały obsługi naziemnej)

Armia „Kraków”

dowództwo armii: Kraków - 1 września przeniosło się z koszar im. Jana Sobieskiego przy ul. Warszawskiej do kompleksu szkół na zachodnim skraju miasta)

• dowódca – gen. bryg. Antoni Szylling
• szef sztabu - płk dypl. Stanisław Wiloch

• 7 Dywizja Piechoty
  • KG 7 DP w Częstochowie
  • batalion ON „Kłobuck”
• Krakowska Brygada Kawalerii
  • KG Krakowskiej BK w m. Koziegłowy
  • batalion ON „Lubliniec”
• Grupa Operacyjna „Śląsk”
• Dowództwo w Katowicach (od południa 1 września w Mysłowicach):
  • dowódca – gen. bryg. Jan Jagmin-Sadowski
  • 23 Górnośląska Dywizja Piechoty
  • 55 Dywizja Piechoty (rezerwowa)
  • Grupa Forteczna Obszaru Warownego „Śląsk”
    • batalion km typ spec. nr I
    • batalion km typ spec nr II
    • batalion km typ spec nr III
    • 6 samodzielna kompania km typ spec 11 pp
    • batalion km „Mikołów”
    • IV dywizjon 23 pułku artylerii lekkiej
  • 95 dywizjon artylerii ciężkiej
  • 64 dywizjon artylerii lekkiej
  • 1 dywizjon artylerii przeciwlotniczej
• Grupa Operacyjna „Bielsko”
• dowództwo w Bielsku:
  • dowódca – gen. bryg. Mieczysław Boruta-Spiechowicz
• 21 Dywizja Piechoty Górskiej
• 1 Brygada Strzelców Górskich
  • dowództwo w m. Sucha
  • 1 pułk strzelców górskich (pułk KOP „Snów”) w m. Chabówka
    • I batalion (batalion KOP „Snów I”)
    • II batalion (batalion KOP „Snów II”)
    • batalion ON „Zakopane”
    • bateria artylerii górskiej nr 152
  • 2 pułk strzelców górskich (pułk KOP „Wołożyn”) w m. Żywiec
    • I batalion (batalion KOP „Berezwecz”)
      • kompania forteczna „Węgierska Górka”
      • III dywizjon 65 pułku artylerii lekkiej (bez 7 baterii)
      • bateria artylerii górskiej nr 151
      • pluton artylerii pozycyjnej nr 55
    • II batalion (batalion KOP „Wilejka”)
      • kompania forteczna „Jeleśnia”
      • pluton forteczny „Krzyżowa”
      • 7 bateria 65 pułku artylerii lekkiej
    • batalion ON „Żywiec”
    • III batalion (batalion KOP „Wołożyn”) (odwód dowódcy brygady)
• 6 Dywizja Piechoty
  • dowództwo w m. Zator
• 10 Brygada Kawalerii
  • dowództwo w m. Wola Justowska
• 4 batalion karabinów maszynowych i broni towarzyszącej (w trakcie wyładowania)
• Obszar Warowny „Kraków”
  • 4 batalion forteczny
• lotnictwo armii (24 eskadra rozpoznawcza, III/2 dywizjon myśliwski, 23 i 26 eskadry obserwacyjne, pododdziały obsługi naziemnej)

Armia „Karpaty”

• dowództwo armii w m. Rzeszów

• dowódca – gen. bryg. Kazimierz Fabrycy

• Grupa Operacyjna „Jasło”
  • dowództwo w m. Jasło

• dowódca - gen bryg. Kazimierz Orlik-Łukoski
  • 2 Brygada Strzelców Górskich
    • Kwatera Główna 2 Bryg. Strz. Gór. w m. Nowy Sącz
    • 1 pułk Strzelców Podhalańskich
    • batalion KOP „Żytyń”
    • batalion ON „Limanowa”
    • batalion ON „Nowy Sącz”
    • batalion ON „Gorlice”
  • 3 Brygada Strzelców Górskich
    • Kwatera Główna 3 Bryg. Strz. Gór. w m. Krosno
    • 2 pułk piechoty KOP „Karpaty”
    • batalion ON „Jasło”
    • batalion ON „Krosno”
    • batalion ON „Brzozów”
    • batalion ON „Jarosław”
    • batalion ON „Sanok”
    • batalion ON „Rzeszów”
    • batalion ON „Przemyśl”
  • batalion ON „Sambor” (odwód dowódcy grupy)
• Odcinek „Węgry”
  • Kwatera Główna Odcinka w m. Lwów (kwaterę tworzyło DOK Nr VI)
  • 1 pułk piechoty KOP „Karpaty”
  • Dowództwo 216 pułku piechoty (rezerwowego)
  • batalion ON „Turka”
  • batalion ON „Stryj”
  • batalion ON „Stanisławów”
  • batalion ON „Huculski I”
  • batalion ON „Huculski II”
• 11 Karpacka Dywizja Piechoty (w trakcie mobilizacji)
• lotnictwo armii (31 eskadra rozpoznawcza, 56 eskadra obserwacyjna, pododdziały obsługi naziemnej)

Odwód Południowy (Grupa Odwodów „Tarnów”)

Planowana nie powstała

• Kwatera Główna (nie przewidziano)
• 22 Dywizja Piechoty Górskiej (w transporcie, 1 września podporządkowana dowódcy Armii „Kraków”)
• 38 Dywizja Piechoty (rezerwowa) (w trakcie mobilizacji)

Armia „Prusy” (Armia odwodowa, Armia „Warszawa”)

• dowództwo armii w Rembertowie:
  • dowódca – gen. dyw. Stefan Dąb-Biernacki
• Grupa Operacyjna gen. bryg. Jana Kruszewskiego (dyspozycyjne dowództwo mobilizowane w Warszawie przez Dowództwo KOP)
• Grupa Operacyjna Kawalerii Nr 1
  • dowódca – gen. bryg. Rudolf Dreszer
  • 19 Dywizja Piechoty
  • Wileńska Brygada Kawalerii
• Grupa Operacyjna Skwarczyński (Zgrupowanie Południowe Armii Prusy)
  • dowódca – gen. bryg. Stanisław Skwarczyński
  • 3 Dywizja Piechoty Legionów
  • 12 Dywizja Piechoty (w trakcie załadunku w Tarnopolu)
  • 36 Dywizja Piechoty (rezerwowa) (w trakcie mobilizacji)
• 13 Dywizja Piechoty
• 29 Dywizja Piechoty
• 1 batalion czołgów lekkich
• 2 batalion czołgów lekkich (rano 1 września wyładował się na stacji Bednary, decyzją gen. Juliusza Rómmla włączony w skład Armii „Łódź”)
• 81 batalion saperów

Korpus Ochrony Pogranicza

• KG KOP w Warszawie
  • dowódca – gen. bryg. Wilhelm Orlik-Rückemann
• dywizjon żandarmerii KOP w Warszawie
• pułk KOP „Wilno” w m. Wilno
  • batalion KOP „Orany” w m. Orany
  • batalion KOP „Troki” w m. Troki
  • batalion KOP „Niemenczyn” w m. Niemenczyn
  • batalion KOP „Nowe Święciany” w m. Nowe Święciany
• pułk KOP „Głębokie” w m. Głębokie
  • batalion KOP „Łużki” w m. Łużki
  • batalion KOP „Podświle” w m. Podświle
  • Dziśnieńska Półbrygada Obrony Narodowej w m. Dzisna
  • batalion ON „Postawy” w m. Postawy
  • batalion ON „Brasław” w m. Brasław
• pułk KOP „Wilejka” w m. Wilejka
  • batalion KOP „Budsław” w m. Budsław
  • batalion KOP „Krasne” w m. Krasne nad Uszą
  • batalion KOP „Iwieniec” w m. Iwieniec
  • szwadron kawalerii „Iwieniec” w m. Iwieniec
  • szwadron kawalerii „Krasne” w m. Krasne
• pułk KOP „Snów” w m. Baranowicze
  • batalion KOP „Stołpce” w m. Stołpce
  • batalion KOP „Kleck” w m. Kleck
• Brygada KOP „Polesie”
  • KG Brygady KOP „Polesie” w m. Łachwa
  • batalion KOP „Ludwikowo”
  • batalion KOP „Sienkiewicze”
  • batalion KOP „Dawidgródek” w m. Dawidgródek
• pułk KOP „Sarny” w m. Sarny
  • batalion KOP „Rokitno” w m. Rokitno
  • batalion KOP „Bereźne” w m. Bereźne
  • szwadron kawalerii KOP „Bystrzyce” w m. Bystrzyce
  • batalion karabinów maszynowych specjalny „Sarny” w m. Sarny
  • batalion karabinów maszynowych specjalny „Małyńsk” w m. Małyńsk
• pułk KOP „Zdołbunów” w m. Zdołbunów
  • batalion KOP „Hoszcza” w m. Hoszcza
  • batalion KOP „Ostróg” w m. Ostróg
  • batalion KOP „Dederkały” w m. Dederkały
  • dywizjon kawalerii „Niewirków” w m. Niewirków
  • szwadron kawalerii „Dederkały” w m. Dederkały
• pułk KOP „Czortków” w m. Czortków
  • batalion KOP „Skałat” w m. Skałat
  • batalion KOP „Kopyczyńce” w m. Kopyczyńce
  • batalion KOP „Borszczów” w m. Borszczów

Ministerstwo Spraw Wojskowych

• Kwatera Główna MSWojsk. w Warszawie
  • minister spraw wojskowych – gen. bryg. Tadeusz Kasprzycki
• Dowództwa Okręgów Korpusów Nr I – X jako dowództwa etapów armii lub dowództwa odcinków obszaru krajowego (tyłowego).
• Warszawska Brygada Pancerno-Motorowa (w trakcie organizacji)
• Kierownictwo Marynarki Wojennej w Warszawie
  • Flotylla Pińska – d-ca komandor Witold Zajączkowski

Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych w Warszawie

• Generalny Inspektor – marsz. Edward Śmigły-Rydz
• Inspektorat Armii „Baranowicze” (od 4 września Dowództwo Armii „Lublin”)
• Inspektorat Armii „Polesie” w Warszawie
• Inspektorat Armii „Lida” w Warszawie (od 3 września Misja Wojskowa w Londynie)
• Inspektorat Armii „Wołyń” w Warszawie (od 3 września Misja Wojskowa w Paryżu)
• Wojskowe Biuro Historyczne w Warszawie
• Biuro Kapituły Orderu Virtuti Militari w Warszawie

Wykres

Organizacja Wojska Polskiego 1 września 1939

Bibliografia

• Konrad Ciechanowski: Armia „Pomorze” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1983. ISBN 83-11-06793-7..
• Dalecki R., Armia Karpaty w wojnie obronnej 1939 r., Rzeszów 1989, wyd. II, ISBN 83-03-02830-8.
• Głowacki L., Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939, Wydawnictwo MON, wyd. V, Warszawa 1985, ISBN 83-11-07109-8.
• Kosiarz E., Flota Orła Białego, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1989, ISBN 83-215-3241-1.
• JerzyJ. Pawlak JerzyJ., WalerianW. Nowakowski WalerianW., Brygada Bombowa kurs bojowy!, Warszawa: Wydaw. Min. Obrony Narodowej, 1983, ISBN 83-11-06852-6, OCLC 830213406 .brak strony (książka)
• Pawlak J., Brygada Pościgowa – Alarm!, Warszawa 1977.
• Sobczak K. (pod red.), Encyklopedia II wojny światowej, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1975
• Szubański R., Polska broń pancerna w 1939 roku, Bellona, Warszawa 2004.
• Wesołowski A., Ostatni rozkaz dowódcy 3 Brygady Strzelców Górskich, 18 września 1939 r. [w]: Przegląd Historyczno-Wojskowy, nr 3 (198), 2003.
• Paweł Wieczorkiewicz: Kampania 1939 roku. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 2001. ISBN 83-88072-53-6.
• Wojciech Włodarkiewicz: Małopolska Wschodnia 1939. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Bellona, 2020. ISBN 978-83-11-15984-6.
• Marcin Majewski: Kresowa Brygada Kawalerii w kampanii 1939 roku. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2011. ISBN 978-83-7629-280-9.
• Wróblewski J., Armia „Łódź” 1939, Wydawnictwo MON, Warszawa 1975.
• Zarzycki P., Plan mobilizacyjny „W”. Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3.
• Zawilski A., Bitwy polskiego września, Znak, Kraków 2009
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
• Andrzej Wesołowski (red.): Obrona Lwowa 1939 tom 1: Dokumenty 1-16 września. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon, 2018. ISBN 978-83-63374-64-8.
• Rafał Witkowski: Hel na straży wybrzeża 1920–1939. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1974.
• Dariusz Prokopiuk: Suwalska Brygada Kawalerii. Kraków: Wydawnictwo Avalon Sp.z.o.o., 2022. ISBN 978-83-7730-596-6.
• Andrzej Wesołowski (red.): SGO „Polesie” w dokumentach i wspomnieniach cz.5/2. Suwalska Brygada Kawalerii, Dywizja "Zaza". Warszawa: Centralne Archiwum Wojskowe im. mjr. Bolesława Waligóry, Wydawnictwo Tetragon, 2015. ISBN 978-83-63374-42-6.
• Andrzej Wesołowski (red.): SGO „Polesie” w dokumentach i wspomnieniach cz.5/1. Podlaska Brygada Kawalerii. Warszawa: Centralne Archiwum Wojskowe im. mjr. Bolesława Waligóry, Wydawnictwo Tetragon, 2015. ISBN 978-83-63374-41-9.
• Zygmunt Kosztyła: Wrzesień 1939 roku na Białostocczyźnie, wyd. II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976.
• Felicjan Majorkiewicz: Dane nam było przeżyć. Szkice historyczne, wspomnienia, materiały. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1972.
• Zbiorowa: SGO „Narew” i GO „Grodno” w wojnie obronnej 1939 r. Materiały konferencji naukowej zorganizowanej w 65 rocznicę wybuchu II wojny światowej. Białystok 5 października 2004.. Białystok-Przasnysz: Stowarzyszenie Formacje Graniczne, Wydawnictwo Forteca, 2004. ISBN 83-917719-8-9.Sprawdź autora:1.
• Jan II Lachowicz, Zygmunt Matuszak (opr.): Bitwa 3 Pułku Piechoty Korpusu Ochrony Pogranicza z wojskami sowieckimi we wrześniu 1939 roku. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie przy Filii Akademii Świętokrzyskiej, 2004. ISBN 83-88865-24-2.
• Artur Wodzyński: 18 Dywizja Piechoty. Wielka księga piechoty polskiej 1918–1939. Tom 18. Warszawa: Wydawnictwo Edipresse Polska SA, 2017. ISBN 978-83-7945-610-9.
• Piotr Bieliński, Adam Rzadkowski: Korpus Ochrony Pogranicza cz. 2. 33 i 36 Dywizja Piechoty Rezerwowa. Wielka Księga Piechoty Polskiej 1918–1939. Tom 46. Warszawa: Wydawnictwo Edipresse Polska SA, 2020. ISBN 978-83-8164-329-0.
• Szymon Kucharski: Obszar Warowny „Wilno”. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 74. Warszawa: Wydawnictwo Edipresse Polska SA, 2015. ISBN 978-83-7945-048-0.
• Włodzimierz Parfieniuk: Twierdza Grodzieńska. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 78. Warszawa: Wydawnictwo Edipresse Polska SA, 2016. ISBN 978-83-7945-052-7.
• Kazimierz Pindel: Obrona Narodowa 1937–1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979. ISBN 83-11-06301-X.
• Tadeusz Jurga, Władysław Karbowski: Armia „Modlin” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07274-4.
• Ryszard Juszkiewicz: Walki o Przedmościa. Różan, Pułtusk, Płock 1939. Warszawa: Wydawnictwo Mako sp.z.o.o., 1992. ISBN 83-900573-1-X.
• Ryszard Juszkiewicz: Bitwa pod Mławą 1939. Warszawa: Książka i Wiedza, 1979.
• Edward Kostaph-Pawłowski, Piotr Matusak, Dariusz Radziwiłłowicz: 8 Dywizja Piechoty w dziejach oręża polskiego. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1995. ISBN 83-85621-71-7.
• Łukasz Łydżba: Wileński III/5 Dywizjon Myśliwski. Dywizjony myśliwskie września 1939, tom I. Poznań: Wydawnictwo Vesper, 2010. ISBN 978-83-7731-019-9.
• Piotr Oleńczak: Twierdza Modlin. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 46. Warszawa: Wydawnictwo Edipresse Polska SA, 2014. ISBN 978-83-7945-005-3.
• Ryszard Henryk Bochenek: Twierdza Modlin. Twierdze i Zamki w Polsce. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2003. ISBN 83-11-09278-8.
• Artur Ochał: Na litewskiej rubieży. Brygada KOP „Grodno” (1929–1939). Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2017. ISBN 978-83-8098-148-5.
• Michał Pacut: Mazowiecka Brygada Kawalerii w wojnie 1939 roku. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, Wydawnictwo Taktyka i Strategia, 2013. ISBN 978-83-62046-49-2.
• Dariusz Prokopiuk: Mazowiecka Brygada Kawalerii w latach Drugiej Rzeczypospolitej i w kampanii wrześniowej 1939 r.. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-332-5.
• Jerzy Jarząbkiewicz, Grzegorz Łukomski: Nowogródzka Brygada Kawalerii 1920–1939. Poznań: Zespół Redakcyjno-Wydawniczy WLOP, 2000. ISBN 83-88298-00-3.
• Andrzej Olejko: Morski Dywizjon Lotniczy. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1992. ISBN 83-85621-08-3.
• Marcin Wawrzynkowski: Morski Dywizjon Lotniczy w Pucku. Zeszyt Helski 11. Muzeum Obrony Wybrzeża Stowarzyszenie „Przyjaciele Helu”, 2010. ISBN 978-83-89568-55-7.
• Marcin Wawrzynkowski: Minowce wz. 1933 typ Jaskółka. Zeszyt Helski 15. Muzeum Obrony Wybrzeża Stowarzyszenie „Przyjaciele Helu”, 2012. ISBN 978-83-89568-75-5.
• Władysław Szarski: Zapomniana tragedia Oksywia. Zeszyt Helski 16. Muzeum Obrony Wybrzeża Stowarzyszenie „Przyjaciele Helu”, 2013. ISBN 978-83-89568-81-6.
• Władysław Szarski: IV Batalion KOP „Hel”. Zeszyt Helski 19. Muzeum Obrony Wybrzeża Stowarzyszenie „Przyjaciele Helu”, 2014. ISBN 978-83-89568-94-6.
• Paweł Sulich: 1 i 2 Morski Pułk Strzelców. Wielka Księga Piechoty Polskiej 1918–1939 tom 41. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2019. ISBN 978-83-8164-221-7.
• Tadeusz Kondracki: Niszczyciele „Wicher” i „Burza”. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 12. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2013. ISBN 978-83-7769-560-9.
• Waldemar Nadolny: Cyplowa Bateria im. Heliodora Laskowskiego. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 13. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2013. ISBN 978-83-7769-561-6.
• Marcin Wawrzynkowski: Minowce typu Jaskółka. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 20. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2013. ISBN 978-83-7769-568-5.
• Tadeusz Kondracki: Okręty Podwodne Orzeł i Sęp. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 25. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2013. ISBN 978-83-7769-573-9.
• Mariusz Borowiak: Stawiacz Min Gryf. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 30. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2014. ISBN 978-83-7769-578-4.
• Mariusz Borowiak: Okręty Podwodne typu „Wilk”. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 36. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2014. ISBN 978-83-7769-584-5.
• Mariusz Borowiak: Kanonierki OORP Komendant Piłsudski i Generał Haller. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 56. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2015. ISBN 978-83-7945-015-2.
• Waldemar Nadolny, Roman Bąkowski: Artyleria Nadbrzeżna. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 69. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2015. ISBN 978837450435.
• Mariusz Borowiak: Okręty Pomocnicze cz.1. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 92. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2016. ISBN 978-83-7945-316-0.
• Mariusz Borowiak: Okręty Pomocnicze cz.2. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 93. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2016. ISBN 978-83-7945-317-7.
• Mariusz Borowiak: Okręty Pomocnicze cz.3. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 101. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2016. ISBN 978-83-7945-632-1.
• Waldemar Nadolny, Roman Bąkowski: Morskie Dywizjony Przeciwlotnicze. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 130. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2018. ISBN 978837456611.
• Mariusz Borowiak: Bazy Morskie w Pucku i Oksywiu. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 141. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2018. ISBN 978-83-8117-384-1.
• Waldemar Nadolny: Rejon Umocniony Hel. Wielki Leksykon Uzbrojenia wrzesień 1939. Tom 255. Warszawa: My Hobby Media 4U Sp.z.o.o., 2022. ISBN 978-83-66705-33-3.
• Marian Kliś: 2 Morski Pułk Strzelców. Zarys historii pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt 38. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1996. ISBN 83-85621-97-0.
• Antoni Kopacz: Obrona Kępy Oksywskiej. Nieznane relacje obrońców polskiego morza 1 IX-19 IX 1939 r.. Polanica-Zdrój: Wydawnictwo Maria, 2013. ISBN 978-83-62337-76-7.
• Stanisław Krasucki: Pomorska Brygada Kawalerii. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1994. ISBN 83-85621-59-8.
• Stanisław Maksimiec: 9 Dywizja Piechoty w dziejach oręża polskiego. Pruszków: Ajaks, 1995. ISBN 83-85621-75-X.
• Piotr Bieliński: 9 Dywizja Piechoty. Wielka księga piechoty polskiej 1918–1939. Tom 9. Warszawa: Edipresse Polska SA, 2016. ISBN 978-83-7945-592-8.
• Przemysław Dymek: Wołyńska Dywizja. 27 Dywizja Piechoty w latach 1921–1939. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2015. ISBN 978-83-7889-083-6.
• Przemysław Dymek: 27 Dywizja Piechoty. Wielka Księga Piechoty Polskiej 1918–1939. Tom 27. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2018. ISBN 978-83-7945-619-2.
• Przemysław Dymek: 15. Dywizja Piechoty w wojnie 1939 roku. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 2013. ISBN 978-83-62046-49-2.
• Krzysztof Drozdowski: 15 Wielkopolska Dywizja Piechoty. Wielka Księga Piechoty Polskiej 1918–1939. Tom 15. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2017. ISBN 978-83-7945-607-9.
• Jerzy Izdebski: Dzieje 9 Dywizji Piechoty 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2000. ISBN 83-86842-62-8.
• Olgierd Borkowski: 16 Pomorska Dywizja Piechoty w wojnie obronnej 1939 roku. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989. ISBN 83-01-08942-3.
• Paweł Janicki, Mateusz Leszczyński: 16 Pomorska Dywizja Piechoty. Wielka Księga Piechoty Polskiej 1918–1939. Tom 16. Warszawa: Edipresse Polska SA, 2017. ISBN 978-83-7945-608-6.
• Przemysław Dymek: Toruńska Dywizja. 4. Dywizja Piechoty w latach 1921–1939. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2015. ISBN 978-83-7889-202-1.
• Jakub Wojewoda: 4 Dywizja Piechoty. Wielka Księga Piechoty Polskiej 1918–1939. Tom 4. Warszawa: Edipresse Polska SA, 2016. ISBN 978-83-7945-592-8.
• Grzegorz Nowik (red.), Tadeusz Rawski (red.): 4 Dywizja Piechoty – Zmechanizowana. Zarys dziejów 1808-1994. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1994. ISBN 83-11-08377-0.
• Józef Wiesław Dyskant: Wojenne flotylle wiślane 1918–1939. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm, 1997. ISBN 83-86678-60-7.
• Piotr Wodtke: Płock 1939. Wielkie Bitwy Historii. Tom 6. Warszawa: Wydawnictwo Taktyka i Strategia, 2009. ISBN 978-83-925676-6-0.
• Wojciech Zalewski: Pomorze 1939. Wielkie Bitwy Historii. Tom 19. Warszawa: Wydawnictwo Taktyka i Strategia, 2018. ISBN 978-83-925676-1-5.
• Piotr Bauer, Bogusław Polak: Armia Poznań w wojnie obronnej 1939. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1982. ISBN 83-210-0385-0.
• Waldemar Rezmer: Armia „Poznań” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2014. ISBN 978-83-11-13441-6.
• Waldemar Rezmer: Armia „Pomorze” w kampanii polskiej 1939 roku. Bydgoszcz: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Bydgoszcz, 2004. ISBN 83-89962-00-4.
• Kazimierz Sławiński: Lotnictwo Armii „Pomorze”. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1992. ISBN 83-85621-16-4.
• Bartosz Smykowski: Lotnictwo Armii „Pomorze” w kampanii polskiej 1939 roku. Bydgoszcz: Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy, 2017. ISBN 978-83-64130-16-8.
• Andrzej Wesołowski (red.): 14 Wielkopolska Dywizja Piechoty. Bitwa nad Bzurą w dokumentach i wspomnieniach. Tom 1. Warszawa-Sochaczew: Wydawnictwo Tetragon, Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą, 2019. ISBN 978-83-63374-66-2.
• Zygmunt Ludwik Stanisław Odrowąż-Zawadzki: Dzieje 14.Dywizji Piechoty (Poznańskiej). Gdańsk: Gdański Dom Wydawniczy Wydawnictwo DJ, 2005. ISBN 83-89412-20-9.
• Andrzej Wesołowski: 14 Dywizja Piechoty. Wielka księga piechoty polskiej 1918–1939. Tom 14. Warszawa: Edipresse Polska SA, 2017. ISBN 978-83-7945-606-2.
• Ludwik Głowacki: 17 Wielkopolska Dywizja Piechoty w kampanii 1939 roku. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1969.
• Paweł Janicki, Mateusz Leszczyński: 17 Dywizja Piechoty. Wielka księga piechoty polskiej 1918–1939. Tom 17. Warszawa: Edipresse Polska SA, 2017. ISBN 978-83-7945-609-3.
• Przemysław Dymek: Niepokonana Dywizja. 25 Kaliska Dywizja Piechoty w latach 1921–1939. Warszawa-Poznań: Oficyna Wydawnicza Ajaks, Taktyka i Strategia, 2012. ISBN 978-83-62046-39-3.
• Krzysztof Drozdowski: 25 Dywizja Piechoty Wielkopolskiej. Wielka księga piechoty polskiej 1918–1939. Tom 25. Warszawa: Edipresse Polska SA, 2018. ISBN 978-83-7945-617-8.
• Edward Włodarczyk: Z dziejów 26 Dywizji Piechoty w Skierniewicach. Skierniewice: autorskie, 2009.
• Piotr Paradowski, Jakub Wojewoda: 26 Dywizja Piechoty. Wielka księga piechoty polskiej 1918–1939. Tom 26. Warszawa: Edipresse Polska SA, 2018. ISBN 978-83-7945-618-5.
• Bogusław Polak (red.): Lance do boju. Szkice historyczne z dziejów jazdy wielkopolskiej X wiek – 1945 r.. Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1986. ISBN 83-03-01373-4.
• Juliusz S. Tym: Wielkopolska Brygada Kawalerii w kampanii 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp.z.o.o., 2016. ISBN 978-83-63374-51-8.
• Przemysław Dymek: Brygada ze Stanisławowa 1921–1939. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-083-6.
• Tadeusz Böhm: Bataliony Obrony Narodowej w Wielkopolsce w latach 1936–1939 i ich rola w kampanii wrześniowej. Poznań: Wydawnictwo Sorus sp. cyw., 1996. ISBN 83-87133-01-9.
• Adam Kurowski: Lotnictwo polskie w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1962.
• Zbigniew Gnat-Wieteska: Generał brygady Kazimierz Orlik-Łukoski. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 2018. ISBN 978-83-62046-93-5.
• Władysław Steblik: Armia „Kraków” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989. ISBN 83-11-07434-8.
• Piotr Rapiński: Komar i Kameleon. Lwowskie eskadry towarzyszące w czasie pokoju i wojny. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2019. ISBN 978-83-7889-987-7.
• Łukasz Łydżba: Lwowski III/6 Dywizjon Myśliwski. Dywizjony myśliwskie września 1939. Poznań: Vesper, 2011. ISBN 978-83-7731-025-0.
• Józef Wiesław Dyskant: Flotylla Rzeczna Marynarki Wojennej 1919-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08251-0.
• Stanisław Maksimiec: Warszawska Brygada Pancerno-Motorowa 1939. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-027-0.
• Michał Kuchciak: Warszawska Brygada Pancerno-Motorowa jako zaporowy związek taktyczny w 1939 roku. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2021. ISBN 978-83-8229-402-6.
• Piotr Rapiński: Lotnictwo Armii „Łódź”. Łódź: Dom Wydawniczy Księży Młyn, 2018. ISBN 978-83-7729-437-6.

Zobacz też

• Ordre de Bataille Wehrmachtu 1 września 1939
• Wysiłek mobilizacyjny Wojska Polskiego we wrześniu 1939 r.
• Organizacja pokojowa Wojska Polskiego II RP
• Polskie oddziały pancerne w kampanii wrześniowej