Osiedle Tuwima (Siemianowice Śląskie)

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Osiedle im. Juliana Tuwima
Ilustracja
Skwer przy SCR Jarzębina na terenie Starego Tuwima, w rejonie ulicy Zielonej
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miasto

Siemianowice Śląskie

Dzielnica

Centrum

Data budowy

lata 50.-80. XX wieku oraz lata 2010–2012

Położenie na mapie Siemianowic Śląskich
Mapa konturowa Siemianowic Śląskich, na dole znajduje się punkt z opisem „Osiedle im. Juliana Tuwima”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Osiedle im. Juliana Tuwima”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Osiedle im. Juliana Tuwima”
Ziemia50°17′43,0″N 19°01′11,0″E/50,295278 19,019722

Osiedle im. Juliana Tuwima[1][2], Osiedle Tuwim[3][4] – osiedle mieszkaniowe w Siemianowicach Śląskich, położone w południowej części miasta przy granicy z Katowicami, w dzielnicy Centrum, w sąsiedztwie Lasku Bytkowskiego i Kołocowej Górki.

Składa się ono z dwóch części, wybudowanych w dwóch różnych okresach: Tuwim I (Stary Tuwim), powstały w latach 50. XX wieku w rejonie ulicy Katowickiej przy granicy Siemianowic Śląskich z Katowicami oraz Tuwim II (osiedle im. J. Tuwima bądź osiedle Tuwim), powstały głównie w latach 70. i 80. XX wieku w rejonie ulic: ks. J. Kapicy, W. Korfantego, Okrężnej i H. Wróbla. Nowsza część osiedla J. Tuwima zarządzana jest przez Siemianowicką Spółdzielnię Mieszkaniową i liczyła pod koniec 2019 roku 4,1 tys. osób.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Fragment Starego Tuwima (Tuwim I), wybudowanego w latach 50. XX wieku (ul. Zielona)

Osiedle Tuwim I (Stary Tuwim[5]) było pierwszym po II wojnie światowej większym osiedlem mieszkaniowym na terenie Siemianowic Śląskich i jednym z pierwszych tego typu na Górnym Śląsku[6], powstałym w latach 50. XX wieku na południowo-wschodnim stoku Kołocowej Górki, w rejonie gdzie dawniej znajdowała się jedna z pierwszych kopalń węgla kamiennego na terenie obecnych Siemianowic Śląskich – nadana w 1787 roku kopalnia „Glücks” („Szczęście”)[3]. Budowę osiedla rozpoczęto w 1952 roku, zaś w latach 60. XX wieku liczyło ono około 8 tysięcy mieszkańców[1].

W latach 1965–1967 na terenie Tuwima I powstał gmach Szkoły Podstawowej nr 20 im. Władysława Broniewskiego, uroczyście oddany do użytku 4 września 1967 roku. W trakcie inauguracji było obecnych wielu przedstawicieli władz i działacze, w tym ówczesny I Sekretarz KW PZPR w Katowicach Edward Gierek, płk. Jerzy Ziętek czy minister Henryk Jabłoński. W tym czasie naukę rozpoczęło 765 uczniów. Zakładem opiekuńczym szkoły była pobliska huta „Jedność”, wspierając placówkę finansowo, a także uczestnicząc w jej działalności[7]. W roku szkolnym 1976/77, w powstałym w 1958 roku gmachu przy ulicy Leśnej 1, rozpoczęło działalność II Liceum Ogólnokształcące im. J. Matejki, które przeprowadziło się z położonemu na Hugo budynku przy ulicy J. Matejki 5[8].

Pierwszy budynek osiedla Tuwim II powstał w 1965 roku przy ulicy ks. J. Kapicy 5. W 1970–1972 roku powstały bloki przy ulicy Leśnej 7, 7a, 7b, 13 i 15[9] oraz dziesięciopiętrowe bloki przy ulicy Okrężnej[10]. Dalsza rozbudowa osiedla Tuwim II nastąpiła w latach 1980–1982. Powstała wówczas większość bloków mieszkalnych przy ulicy H. Wróbla oraz wszystkie przy W. Korfantego[9]. W latach 2010–2012 Siemianowicka Spółdzielnie Mieszkaniowa wybudowała cztery 5-kondygnacyjne budynki przy ulicy H. Wróbla: 15, 17, 19 i 21[9].

Skwer Antoniego Halora w rejonie ulicy Katowickiej

Od 2011 roku wykonano szereg prac rewitalizacyjnych na terenie Starego Tuwima. W latach 2011–2013 zmodernizowano nawierzchnię ulic: Grabowej i Lipowej, a także zagospodarowano skwer Antoniego Halora, natomiast dzięki działalności wspólnot mieszkaniowych zintensyfikowano prace nad termomodernizację budynków mieszkaniowych[5]. Z okazji 60-lecia Siemianowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej, w dniu 26 sierpnia 2017 roku na boisku przy ul. W. Korfantego 10 zorganizowano turniej piłki nożnej, w której wzięły udział reprezentację administracje poszczególnych osiedli na terenie Siemianowic Śląskich[11]. W dniu 28 września 2018 roku przy SCK Jarzębina oddano do użytku skwer Jarzębinka. W ramach prac budowlanych powstały nowe elementy małej architektury, w tym ławki parkowe, leżaki, stoły do gry w szachy czy pergole z ławkami. Zrewitalizowano również tereny zielone, a także powstała nowa iluminacja[12].

W dniu 29 kwietnia 2019 roku w Siemianowicach Śląskich ruszyła sieć wypożyczalni rowerów miejskich – Siemianowicki Rower Miejski. Dwie ze stacji zostały otwarta w rejonie osiedla Tuwim[13]. W dniu 12 października 2019 roku przy ulicy Akacjowej oddano do użytku nową przestrzeń rekreacyjną. W ramach prac powstało miejsce m.in. z elementami małej architektury i siłownią zewnętrzną, a także wykonano nowe chodniki, trawniki i oświetlenie. Koszt prac budowlanych wyniósł prawie 0,5 mln złotych[14].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Bloki mieszkalne przy ulicy Okrężnej (Tuwim II)
Siedziba II Liceum Ogólnokształcące im. Jana Matejki

Osiedle Tuwim I[3] (Stary Tuwim[5]) powstało w latach 50. XX wieku, na skraju Katowic i Siemianowic Śląskich, w sąsiedztwie Lasku Bytkowskiego. Stary Tuwim tworzą łącznie 53 budynki[6] kryte dachem czterospadowym, natomiast w układzie urbanistycznym charakterystycznymi elementami są tarasy schodzące w kierunku wschodnim, kręte osiedlowe ulice, a także zielone pasaże. Architektonicznie i urbanistycznie porównywane jest ono do warszawskiego Mariensztatu[1]. Na terenie tzw. Starego Tuwima powstało kilka przestrzeni rekreacyjnych dla mieszkańców, w tym przy ulicy Akacjowej[14]. Zrewitalizowano też skwer Antoniego Halora[14], a także skwer przy SCK Jarzębina[12].

Osiedle Tuwim II[10] (osiedle Tuwim[4] bądź osiedle im. J. Tuwima[2]) zarządzane jest przez Siemianowicką Spółdzielnię Mieszkaniową. Administracja osiedla mieści się przy ulicy W. Korfantego 9c[4]. Składa się ono z 38 budynków posiadających od 4 do 11 kondygnacji. Mieści się w nich 1980 mieszkań[9], w których pod koniec 2019 roku mieszkało łącznie 4100 osób[2]. Administracja osiedla Tuwim zarządzała wówczas 418 garażami o łącznej powierzchni około 6650 m²[2].

Na terenie osiedla Młodych funkcjonują następujące placówki oświatowo-wychowawcze:

  • Pozytywny Żłobek w Siemianowicach Śląskich (ul. H. Wróbla 12)[15],
  • Przedszkole nr 9 w Siemianowicach Śląskich (ul. Okrężna 17)[16],
  • Przedszkole nr 19 w Siemianowicach Śląskich (ul. Grabowa 2)[17],
  • Przedszkole nr 20 Zielona Kraina w Siemianowicach Śląskich (ul. H. Wróbla 11)[18],
  • Przedszkole Strefa Malucha (ul. H. Wróbla 14)[19],
  • Szkoła Podstawowa nr 20 z Oddziałami Integracyjnymi im. Władysława Broniewskiego w Siemianowicach Śląskich (ul. Lipowa 3)[20],
  • II Liceum Ogólnokształcące im. Jana Matejki w Siemianowicach Śląskich (ul. Leśna 1)[21].

Na Starym Tuwimie przy ulicy Wierzbowej 2 funkcjonuje Siemianowickie Centrum Kultury – Jarzębina. Organizuje ono szereg wydarzeń i imprez dla wszystkich grup wiekowych. Prowadzone są w nim m.in. sekcje skata, zajęcia plastyczne dla dzieci czy też spotkania klubu seniora „Barwy Jesieni” oraz Koła Tuwim Związku Górnośląskiego[22].

Do najważniejszych dróg przebiegających w rejonie Starego Tuwima należy ulica Katowicka, łącząca osiedle w kierunku północnym z centrum Siemianowic Śląskich, zaś w przeciwnym z Katowicami, gdzie łączy się z aleją W. Korfantego i ulicą Telewizyjną. Wewnątrz osiedla do ważniejszych dróg należą m.in. ulice: Lipowa i Grabowa[23]. Nimi też kursują autobusy na zlecenie Zarządu Transportu Metropolitalnego (ZTM), zaś wzdłuż ulicy Katowickiej również tramwaj. W rejonie skrzyżowania ulic: Grabowej i Klonowej znajduje się przystanek autobusowy Osiedle Tuwima Grabowa, z którego według stanu z października 2021 roku odjeżdża 5 linii autobusowych. Na skraju osiedla, przy katowickim placu Alfreda, znajduje się przystanek tramwajowy Wełnowiec Plac Alfreda, z którego w tym samym okresie kursowały dwie linie tramwajowe w kierunku Śródmieścia Katowic przez Wełnowiec i Koszutkę, a linia nr 16 dalej w kierunku brynowskiego centrum przesiadkowego[24]. Do głównych tras w rejonie Tuwima II należy ulica ks. J. Kapicy, łącząca z zachodniej strony Bytków, zaś po wschodniej stronie Laurahutę[23]. Z przystanku Siemianowice Korfantego w październiku 2021 roku kursowało łącznie 5 linii autobusowych[24].

W sąsiedztwie osiedla Tuwim do 1999 roku kursowały również pociągi towarowe po wąskotorowej linii kolejowej, biegnącej w kierunku Rozbarku, a na linii tej kursowały też okresowo pociągi turystyczne. Przystanek Siemianowice Śląskie Wąskotorowe znajdował się w pobliżu ulicy Katowickiej[25].

W rejonie osiedla Tuwim w 2021 roku działały dwie staje sieci rowerów miejskich, które były częścią Siemianowickiego Roweru Miejskiego: 6005 Plac Alfreda (w sąsiedztwie Lasku Bytkowskiego i katowickiego placu Alfreda) oraz 6010 Tuwim (przy ul. H. Wróbla)[26].

Większość wiernych rzymskokatolickich mieszkających na terenie osiedla J. Tuwima przynależy do parafii św. Antoniego Padewskiego[27], zaś część mieszkańców Starego Tuwima (ulice: Kasztanowa, Leśna 2-6 i 3-7, Wierzbowa oraz Zielona 1-4) należy natomiast do mającej swoją siedzibę w sąsiednim Wełnowcu parafii Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych[28].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Rechowicz 1969 ↓, s. 259.
  2. ↑ a b c d Sprawozdanie Zarządu Siemianowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej z działalności w 2019 r., „Moja Spółdzielnia”, 4, Siemianowice Śląskie: Siemianowicka Spółdzielnia Mieszkaniowa, 2020, s. 13, ISSN 1425-0071 [dostęp 2021-09-26] (pol.).
  3. ↑ a b c Halor 2000 ↓, s. 37.
  4. ↑ a b c Siemianowicka Spółdzielnia Mieszkaniowa: Osiedle Tuwim. ssm.siemianowice.pl. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  5. ↑ a b c Wojciech Kempa: Osiedle Stary Tuwim w nowej odsłonie. www.siemianowice.pl, 2013-08-05. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  6. ↑ a b Paweł Szałankiewicz: Osiedle Tuwim za rok będzie obchodzić 60-lecie swojejgo istnienia. siemianowiceslaskie.naszemiasto.pl, 2011-11-05. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  7. ↑ Szkoła Podstawowa nr 20 w Siemianowicach Śląskich: Historia. [w:] Fotoblog Szkoły Podstawowej nr 20 [on-line]. foto.sp-20.pl. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  8. ↑ II Liceum Ogólnokształcące im. Jana Matejki: O nas. mateja.edu.pl. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  9. ↑ a b c d Siemianowicka Spółdzielnia Mieszkaniowa: Osiedle Tuwim. Osiedle w liczbach. www.ssm.siemianowice.pl. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  10. ↑ a b Halor 2000 ↓, s. 40.
  11. ↑ Festyn z okazji 60-lecia SSM. www.siemianowice.pl, 2017-10-30. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  12. ↑ a b Dagmara Brudek-Schulz; Jacek Dokutowicz: Nowe przestrzenie dla rodzin już oddane do użytku. www.siemianowice.pl, 2018-10-01. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  13. ↑ Adrian Merta; Piotr Kochanek; Adrian Merta: Siemianowicki Rower Miejski łączy pokolenia. www.siemianowice.pl, 2019-04-29. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  14. ↑ a b c Otwarcie skweru Tuwima przy ulicy Akacjowej w Siemianowicach Śląskich. Jest tu siłownia, leżaki oraz biblioteczka. dziennikzachodni.pl, 2019-10-15. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  15. ↑ Pozytywne Żłobki na Śląsku: Placówki. Siemianowice Śląskie. slaskie.pozytywneinicjatywy.pl. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  16. ↑ Przedszkole nr 9. www.p9siemianowice.pl. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  17. ↑ Przedszkole Nr 19 w Siemianowicach Śląskich: Kontakt. p19siemianowice.edupage.org. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  18. ↑ Przeszkole nr 20 Zielona Kraina: Kontakt. przedszkolezielonakraina.cba.pl. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  19. ↑ Strefa Malucha: Kontakt. www.strefamalucha.com. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  20. ↑ Szkoła Podstawowa nr 20 z Oddziałami Integracyjnymi im. Władysława Broniewskiego: Kontakt. www.sp20.siemianowice.pl. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  21. ↑ II Liceum Ogólnokształcące im. Jana Matejki: Kontakt. mateja.edu.pl. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  22. ↑ SCK – Jarzębina. www.siemianowice.pl. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  23. ↑ a b Wojewódzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Katowicach: Geoportal Województwa Śląskiego – ORSIP. mapy.orsip.pl. [dostęp 2021-05-02]. (pol.).
  24. ↑ a b Zarząd Transportu Metropolitalnego: Rozkład jazdy ZTM. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 2021-09-29]. (pol.).
  25. ↑ Jakub Halor: Siemianowice. www.gkw.pl, 1999. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  26. ↑ Siemianowicki Rower Miejski: Mapa stacji. siemianowickirowermiejski.pl. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  27. ↑ Parafia św. Antoniego z Padwy w Siemianowicach Śląskich: Kontakt z parafią. swantoni.my.wiara.pl. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  28. ↑ Parafia NMP Wspomożenia Wiernych w Katowicach-Wełnowcu: Historia parafii. www.nmpwelnowiec.katowice.opoka.org.pl. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Antoni Halor, Przewodnik siemianowicki. Wędrówki po mieście i okolicy, wyd. pierwsze, Siemianowice Śląskie: Urząd Miasta Siemianowice Śląskie, 2000, ISBN 83-913068-1-X (pol.).
  • Henryk Rechowicz (red.), Siemianowice. Zarys rozwoju miasta, Katowice: Śląski Instytut Naukowy w Katowicach. Wydawnictwo „Śląsk”, 1969 (pol.).
Dzielnice, osady i osiedla Siemianowic Śląskich
Dzielnice administracyjne
Historyczne osady i kolonie
Osiedla mieszkaniowe

Herb Siemianowic Śląskich

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Osiedle_Tuwima_(Siemianowice_Śląskie)&oldid=72360194”