Przejdź do zawartości

Plac Alfreda w Katowicach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
plac Alfreda
Wełnowiec-Józefowiec
Ilustracja
zabudowa kolonii Alfred przy pl. Alfreda
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „plac Alfreda”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „plac Alfreda”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „plac Alfreda”
Ziemia50°17′34,6″N 19°00′47,2″E/50,292952 19,013118
Pętla tramwajowa linii tramwajowej nr 16 w Katowicach przy placu Alfreda

Plac Alfreda w Katowicach – plac na granicy katowickiej dzielnicy Wełnowiec-Józefowiec i osiedla Juliana Tuwima w Siemianowicach Śląskich, przy skrzyżowaniu ulicy Telewizyjnej z aleją Wojciecha Korfantego[1][2], obok Lasku Alfreda. Wziął swoją nazwę od szybu „Alfred” w kolonii Alfred.

W połowie XIX wieku w rejonie dzisiejszego placu Alfreda powstała kolonia Alfred dla pracowników kopalni o tej samej nazwie[3], powstałej w roku 1834[4]. Zabytkowe budynki szybu „Alfred” zachowały się do dziś. Po 1923 roku kopalnia „Hohenlohe” przystosowała je do zamieszkania[5]. W okresie Polski Ludowej plac nosił nazwę plac Zwycięstwa[6]. Plac Alfreda nazwany został od szybu kopalni Alfred i kolonii domków robotniczych[6]. Stanowią zabytek dawnej techniki. Obecnie w zabytkowych budynkach przy placu Alfreda zamieszkuje ok. 100 osób. Administratorem budynków jest Komunalny Zakład Gospodarki Mieszkaniowej w Katowicach (KZGM)[5][7].

Przy placu Alfreda 1-13[8] znajdują się historyczne obiekty – dawne zbudowania szybu „Alfred”[9] byłej kopalni „Wełnowiec” (dawniej „Hohenlohe”)[10], obejmujące[5]:

  • budynek nadszybia,
  • budynek maszyny wyciągowej,
  • budynek cechowni,
  • budynek kuźni,
  • budynek kotłowni,
  • budynek łaźni,
  • budynek administracji,
  • budynek wagi,
  • budowle towarzyszące,
  • położone na zachód od tego kompleksu pozostałości hałd przemysłowych,

Kompleks wpisano do rejestru zabytków 19 sierpnia 1978 roku (nr rej.: A/1228/78)[11]. Granice ochrony obejmują wymienione budowle wraz z otoczeniem, stanowiące jako zespół enklawę w układzie przestrzennym dzielnicy wydzieloną naturalnym ekranem zieleni[5][12]. Przy placu zlokalizowana jest pętla tramwajowa i przystanki autobusowe Zarządu Transportu Metropolitalnego (ZTM)[13].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Raport o stanie miasta Katowice 2005. Urząd Miasta Katowice. [dostęp 2011-07-21].
  2. Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.
  3. Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", 2010, s. 76−78. ISBN 978-83-7164-636-2.
  4. Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012, s. 98. ISBN 978-83-933-665-8-3. (pol.).
  5. a b c d Urząd Miasta Katowice: Lokalny Program rewitalizacji miasta Katowice na lata 2007-2013. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-21]. (pol.).
  6. a b Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: "Śląsk", 1980, s. 25, 27. ISBN 83-216-0147-2.
  7. Nikt nie pamięta o placu Alfreda (pol.) www.katowice.gazeta.pl [dostęp 2011-07-21]
  8. Urząd Miasta Katowice: Protokół nr 47/10 z posiedzenia Komisji Górniczej Rady Miasta Katowice. (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-07-21]
  9. Wojewódzki Program Opieki nad Zabytkami w województwie śląskim na lata 2010−2013. slaskie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-13)]. (pol.) www.slaskie.pl [dostęp 2011-07-21]
  10. Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-07-21]. (pol.).
  11. Urząd Miasta Katowice: Wykaz obiektów chronionych poprzez wpis do rejestru zabytków. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-21]. (pol.).
  12. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2011-07-21].
  13. Zarząd Transportu Metropolitalnego: Rozkład jazdy ZTM. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 2021-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-29)]. (pol.).