Park Stary im. Księcia Józefa Poniatowskiego

Park Stary
nr rej. A-133 z 15.12.1978
Fontanna przy Teatrze Dramatycznym
Państwo	Polska
Miejscowość	Białystok
Dzielnica	Centrum
Powierzchnia	4,8 ha
Data założenia	1895-1897
Projektant	Walerian Kronenberg
Położenie na mapie Białegostoku Park Stary
Położenie na mapie województwa podlaskiego Park Stary
Położenie na mapie Polski Park Stary
53°07′48,60″N 23°10′07,65″E

Widok na bramę przy Pałacu Branickich z Parku Starego

Park od strony ul. A. Mickiewicza

Park Stary im. księcia Józefa Poniatowskiego - białostocki park naturalistyczny z elementami modernistycznymi. Założony w latach 1895-97 w miejscu dawnego stawu młyńskiego na rzece Białej wchodzącego w skład kompozycji ogrodów pałacowych o powierzchni 4,76 ha w Białymstoku powstał według projektu Waleriana Kronenberga.

Położenie

Park powstał w latach 1895-97, który wytyczono między ulicami: Branickiego (dawniej Bulwarowa), Elektryczną (dawniej Mieszczańska) i Mickiewicza (dawniej Puszkina). Centralną część parku stanowił owalny plac, od którego krzyżowo rozchodziły się aleje parkowe. Na terenie parku znajdował się pawilon restauracyjny "Raj", gdzie organizowano wystawy, koncerty i zabawy. Pierwotnie park otoczono stylizowanym neobarokowym kamiennym ogrodzeniem z elementami ozdobnych krat. W ogrodzeniu wkomponowane były trzy bramy wejściowe prowadzące do parku.

Historia parku

Projektantem parku był jeden z najwybitniejszych twórców założeń ogrodowych w Polsce żyjący na przełomie wieku XIX i XX wieku Walerian Kronenberg. W roku 1919 nadano mu imię księcia Józefa Poniatowskiego, a obecnie funkcjonuje również nazwa Park Stary. Przekomponowany został w latach 1936-38 wg projektu Stanisława Życińskiego Zadory. Park posiadał oryginalny plan przestrzenny, symetryczny i regularny, z główną aleją i bocznymi alejkami, zakątkami, trawnikami. Plan parku łączył w sobie elementy naturalnego parku angielskiego i kształtowanego parku francuskiego. Wnętrze na osi południowo.-północnej pozostawało otwartą przestrzenią z urządzoną zielenią niską. Pozostałą część porasta drzewostan, który w części jest pozostałością po lasach miejskich.

Na początku XXI wieku cały plac parkowy ponownie został przebudowany, a w 2003 roku przed gmachem teatru wykonano z kamienia trotuar w formie fontanny, z której woda tryska wieloma strumieniami, bezpośrednio z podziemnego zbiornika. W roku 2007 wyłożono nawierzchnie części alejek kostką i płytami kamiennymi, tworząc plac centralny parku w formie prostokąta, któremu nadano nazwę Placu marszałka Józefa Piłsudskiego. Obecnie na terenie parku znajduje się Teatr Dramatyczny im. Aleksandra Węgierki (ul. Elektryczna 12) zbudowany w roku 1933.

Zobacz też

• Józef Poniatowski
• Teatr Dramatyczny im. Al. Węgierki
• Park Planty
• tereny zielone w Białymstoku