Planty (Białystok)
 nr rej. A-137[1] z 18.12.1986
| |
.JPG) Fontanna w parku Planty | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Dzielnica | |
| Powierzchnia |
14,94 ha |
| Data założenia | |
| Projektant | |
Położenie na mapie Białegostoku  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
 53°07′37,29″N 23°10′00,50″E/53,127025 23,166806
| |
Planty – park miejski w Białymstoku o powierzchni 14,94 ha, położony na osiedlu Centrum. Nazwa pochodzi od plantowania (wyrównywania dawnych fortyfikacji; wałów, fos, itp.)[2].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Park jest założony na miejscu wyburzonych murów miejskich między ulicami: Mickiewicza (dawniej Puszkina), Świętojańską, Akademicką a placem Katyńskim. Łączy on ze sobą Park Konstytucji 3 Maja z Parkiem Poniatowskiego. Centralną część parku stanowi prostokątny plac, od którego krzyżowo rozchodzi się sieć dróg w formie alei parkowych.
Historia parku[edytuj | edytuj kod]
Park (miejski) powstał w latach 1908–10, został zaprojektowany przez Waleriana Kronenberga w stylu naturalistycznym. Posiadał bogatą i zróżnicowaną szatę zieleni. W parku zbudowano jedną z dwóch zaprojektowanych fontann. Początkowo był ogrodzony parkanem drewnianym, a od 1910 parkanem metalowym (przetrwał do 1934 r.) z trzema ozdobnymi bramami według projektu inż. Kołuby[2].
W latach 1930–1938 pod patronatem ówczesnego wojewody Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego na terenach przyległych do pałacu, położonych w kompleksie Parku Branickich dokonano rozbudowy oraz gruntownej przebudowy parku miejskiego. Modernistyczna kompozycja parku Planty została zaprojektowana przez inż. Stanisława Gralla kierownika Plantacji Miejskich. Łączy w sobie elementy parku naturalnego i kształtowanego parku francuskiego z bogatymi elementami tzw. małej architektury. Centralną część parku stanowi promenada, szeroki komunikacyjny ciąg pieszy (bulwar Aleja Zakochanych) z urządzoną zielenią niską (rabaty, dywany kwiatowe) oraz z prostokątnym basenem z fontannami wyposażonymi w automatyczne urządzenia do iluminacji.
We wschodniej części parku od ul. Mickiewicza znajduje się różanka, prostokątny basen wodny, przy którym ustawiono przed 1938 r. rzeźbę Praczek dłuta Stanisława Horno-Popławskiego oraz staw wodny "Serce".
W PRL-u, począwszy od 1954 roku, park nosił nazwę Przyjaźni Polsko-Radzieckiej[3].
Fragment parku pomiędzy ulicami: Akademicką, Świętojańską, M. Skłodowskiej-Curie i placem Katyńskim został w 2014 roku nazwany skwerem Lecha i Marii Kaczyńskich - Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z Małżonką[4]. 1 marca 2018 r. został tam odsłonięty pomnik poświęcony Danucie Siedzikównie ps. "Inka"[5].
Na terenie parku znajdują się m.in.:
- rzeźba Stanisława Horno-Popławskiego – Praczki
- rzeźba Małgorzaty Niedzielko – Pies Kawelin
- pomnik poświęcony Danucie Siedzikównie ps. "Inka"[5]
- promenady – bulwary: Aleja Zakochanych, Józefa Blicharskiego, Mariana Kościałkowskiego
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Park Planty – fontanny
Park Planty – fontanny
Park Planty – fontanny
Dzieci na tle parku
Dywany kwiatowe w parku
Rabaty kwiatowe w parku
Rzeźba Praczki (1938 r.)
Rzeźba Psa Kawelina
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków województwa podlaskiego. [dostęp 2011-03-25].
- ↑ a b Planty w Białymstoku, parki.org.pl [dostęp 2020-11-19] (pol.).
- ↑ Uchwała nr IV/23 Miejskiej Rady Narodowej, BIP Urzędu Miejskiego w Białymstoku, 30 sierpnia 1954 [dostęp 2021-01-19].
- ↑ Uchwała nr LVIII/636/14 Rady Miejskiej Białegostoku z dnia 28 marca 2014 r., Poz. 1619 z 2014 r., Dziennik Urzędowy Województwa Podlaskiego, 16 kwietnia 2014.
- ↑ a b Pomnik Inki w Białymstoku, Białystok - Oficjalny Portal Miasta [dostęp 2021-01-19] (pol.).
.svg){kind=small}