Pastwiska (Grudziądz)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pastwiska
Dzielnica Grudziądza
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miasto

Grudziądz

W granicach Grudziądza

1 lipca 1976[1]

SIMC

0983416[2]

Wysokość

38 m n.p.m.

Strefa numeracyjna

56

Kod pocztowy

86-300

Tablice rejestracyjne

CG

Położenie na mapie Grudziądza
Położenie na mapie
53°26′30″N 18°47′20″E/53,441667 18,788889

Pastwiska[2] (hist. Pastwisko, niem. Pastwitz, Altweide[3]) – dzielnica[2] Grudziądza, położona w południowo-wschodniej części miasta. Jej obszar leży w granicach miasta od 1976 roku[4].

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Pastwiska rozpościerają się w widłach ulic Skowronkowej i Bażanciej. Od północny krótkim odcinkiem graniczy z Lotniskiem, od wschodu z Węgrowem, od południa z obszarem gminy Grudziądz, której granicę stanowi rzeczka Marusza. Od zachodu dzielnica sąsiaduje z Lasem Komunalnym (Rudnickim).

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wzmianka o wsi występuje w aktach grudziądzkich z 1623 roku, kiedy to Jan Działyński – starosta pokrzywieński nadał tę posiadłość szlachcicowi Janowi Lichtianowi. Około 1765 r. zamieszkiwali tu dzierżawcy: Paweł Bremer, Henryk Dreus, Piotr Heinrich, Konrad Kikbur, Jerzy Kuhn, Herman Schmade i Andrzej Paul, którzy płacili 57 florenów czynszu. Byli to sprowadzeni menonici z zachodu Europy, w celu zmeliorowania tych obszarów. W północno-wschodniej części wsi w tym czasie istniał mały folwark Melkarnia, należący do Pokrzywna. Właścicielem był Konrad Krank. Wysiew wynosił 26 korcy, a dochodu przynosił 430 florenów i 12,5 grosza[5].

W czasach zaboru pruskiego Pastwiska stanowiły gminę jednostkową w powiecie grudziądzkim. W 1778 roku 12 włók i 23 morgi należące do melkarni wydzierżawiono miejscowym chłopom za opłatę roczną 386 talarów. W 1868 r. obszar Pastwiska wynosił 815,31 mórg. Istniało 81 budynków, w tym 25 domów mieszkalnych z 165 mieszkańcami. Pod koniec XIX w. przy ul. Jaskółczej wytyczono obszar gruntu pod zabudowę cmentarza komunalnego[3].

W 1910 roku właścicielem wsi był Otto Werber. W następnych latach wieś podupadała ze względu na słabą glebę. Od 1919 Pastwiska znajdowały się w województwie pomorskim, natomiast od 1934 w granicach nowej zbiorowej gminy Grudziądz[5], gdzie we wrześniu 1934 utworzyło gromadę Pastwisko[6]. W 1944 roku zajmowały powierzchnię 190,4 ha i liczyły tylko 124 mieszkańców[3].

Po wojnie Pastwisko stanowiło jedną z 15 gromad gminy Grudziądz w powiecie grudziądzkim, od 1950 w województwie bydgoskim[7]. W związku z reformą administracyjną kraju jesienią 1954 część gromady Pastwisko (przysiółek Jałowa Buda o powierzchni 21 ha) włączono do Grudziądza, natomiast Pastwisko weszło w skład nowo utworzonej gromady Piaski[8], gdzie przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[9].

1 stycznia 1973 Pastwisko weszły w skład reaktywowanej gminy Grudziądz, jako część sołectwa Kobylanka[10]. W latach 1975–1976 miejscowość położona była w województwie toruńskim. 1 lipca 1976 roku Pastwiska (310,36 ha) włączono w obręb miasta Grudziądza[3][1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 144
  2. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). GUS. [dostęp 2021-01-09].
  3. a b c d Edward Wiśniewski, Biuletyn Koła Miłośników Dziejów Grudziądza 2006, Rok 4, nr 33(107): Dzieje Maruszy i okolicznych miejscowości, „Biuletyn Koła Miłośników Dziejów Grudziądza”, Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa, 2006 [dostęp 2023-09-15] (pol.).
  4. Jerzy Danielewicz – Dzieje Grudziądza, s. 115
  5. a b Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 600
  6. Pomorski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 220
  7. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  8. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 12, Poz. 63
  9. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  10. Uchwała Nr XVIII/88/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie bydgoskim