Proces boloński
Proces boloński – program zapoczątkowany podpisaniem 19 czerwca 1999 deklaracji bolońskiej[1] przez 29 ministrów odpowiedzialnych za szkolnictwo wyższe. Proces miał na celu przyjęcie systemu porównywalnych stopni i tytułów akademickich oraz podniesienie prestiżu uczelni europejskich w porównaniu z amerykańskimi[potrzebny przypis].
Deklaracja bolońska[edytuj | edytuj kod]
Deklaracja bolońska stała się podstawą procesu bolońskiego. Dokument podpisali ministrowie odpowiedzialni za szkolnictwo wyższe w Austrii, Belgii, Czechach, Bułgarii, Estonii, Danii, Francji, Finlandii, Grecji, Hiszpanii, Irlandii, Islandii, na Łotwie, w Luksemburgu, na Litwie, w Holandii, na Malcie, w Niemczech, Norwegii, Polsce, Portugalii, Rosji, Rumunii, Słowenii, na Słowacji, w Szwajcarii, Szwecji, Wielkiej Brytanii, na Węgrzech i we Włoszech[1]. Celem zawartego porozumienia było utworzenie europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego (European Higher Education Area).
Ustalenia[edytuj | edytuj kod]
Konsolidacja europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego następuje przez:
- przyjęcie systemu czytelnych i porównywalnych tytułów zawodowych, w tym poprzez wdrożenie suplementu do dyplomu
- wprowadzenie punktowego systemu rozliczania osiągnięć studentów (ECTS);
- podział studiów na trzy stopnie kształcenia[2][3]:
- studia pierwszego stopnia (licencjackie lub inżynierskie) wymagają uzyskania 180-240 (w Polsce co najmniej 180[4]) punktów ECTS i trwają przeciętnie 3 lata (6 semestrów); w Polsce kończą się uzyskaniem tytułu zawodowego licencjata lub inżyniera;
- studia drugiego stopnia (magisterskie) wymagają uzyskania 60-120 punktów ECTS (w Polsce co najmniej 90[4]) i prowadzą do uzyskania stopnia magistra; w Polsce kończą się uzyskaniem tytułu zawodowego magistra lub magistra inżyniera albo tytułu równorzędnego[a];
- studia trzeciego stopnia (doktoranckie) kończą się uzyskaniem stopnia naukowego doktora (w Polsce trwają od 6 do 8 semestrów[5]);
- współpracę europejską w zakresie zapewniania jakości kształcenia oraz opracowania kryteriów i metod oceny jakości (systemy akredytacji, certyfikacji itp.)[6];
- promocję programów mobilności studentów i wykładowców;
- promocję kształcenia przez całe życie.
Spotkania ministrów[edytuj | edytuj kod]
Proces boloński jest rozwijany na odbywających się co dwa lata spotkaniach ministrów właściwych do spraw szkolnictwa wyższego. Do tej pory odbyły się spotkania w Pradze (2001), Berlinie (2003), Bergen (2005), Londynie (2007), Leuven (2009), Budapeszcie i Wiedniu (2010)[6], Bukareszcie (2012), Erywaniu (2015), Paryżu (2018) i Rzymie (2020)[7].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Niektóre kierunki prowadzone są obowiązkowo lub fakultatywnie jako jednolite studia magisterskie, które kończą się uzyskaniem tytułu magistra bez ukończenia studiów I stopnia.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Pełny tekst deklaracji bolońskiej w języku polskim [online], Sekretariat Procesu Bolońskiego [dostęp 2024-04-28] (pol.).
- ↑ The framework of qualifications for the European Higher Education Area [online], Sekretariat Procesu Bolońskiego [dostęp 2024-04-28] (ang.).
- ↑ Three-Cycle System [online], Sekretariat Procesu Bolońskiego [dostęp 2024-04-28] (ang.).
- ↑ a b Art. 76 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, (Dz.U. z 2024 r. poz. 227).
- ↑ Art. 201 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, (Dz.U. z 2024 r. poz. 227).
- ↑ a b Stachowiak-Kudła M., Autonomia szkół wyższych a instytucjonalne mechanizmy zapewnienia jakości w Polsce i wybranych państwach europejskich, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2012
- ↑ Proces Boloński [online], Biuro Innowacji Dydaktycznych Uniwersytetu Warszawskiego [dostęp 2024-04-28] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Buchner-Jeziorska A., Zapewnienie jakości w szkolnictwie wyższym w kontekście procesu bolońskiego, [w:] Student jako ważne ogniwo jakości kształcenia, red. Jankowski K., Sitarska B., Tkaczuk C., Siedlce 2004.
- Eurydice, Sieć informacji o edukacji w Europie, Struktury systemów szkolnictwa wyższego w Europie 2006/07, Proces Boloński: kierunki rozwoju w poszczególnych krajach, Bruksela 2007.
- Kraśniewski A., Proces Boloński: dokąd zmierza europejskie szkolnictwo wyższe?, Warszawa 2006.
- Pawlikowski J. M., Perspektywy europejskiego szkolnictwa wyższego w świetle Procesu Bolońskiego, [w:] Poszukiwanie modelu szkoły wyższej w procesie integracji z Unią europejską, red. Mączyński J., Demecki W., Legnica 2007.
- Stachowiak-Kudła M., Autonomia szkół wyższych a instytucjonalne mechanizmy zapewnienia jakości w Polsce i wybranych państwach europejskich, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2012.