Richard Donner
![]() Richard Donner (1979) | |
Prawdziwe imię i nazwisko |
Richard Donald Schwartzberg |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
24 kwietnia 1930 |
Data i miejsce śmierci |
5 lipca 2021 |
Zawód | |
Współmałżonek |
Lauren Shuler Donner |
Lata aktywności |
1957–2021 |
Richard Donner, właśc. Richard Donald Schwartzberg (ur. 24 kwietnia 1930 w Nowym Jorku, zm. 5 lipca 2021 w West Hollywood) – amerykański reżyser filmowy, producent filmowy i autor komiksów[1].
W 2000 został uhonorowany Nagrodą Prezydenta Academy of Science Fiction, Fantasy and Horror Films. W 2006 podczas 11. ceremonia rozdania Satelitów odebrał Nagrodę im. Nikoli Tesli. 16 października 2008 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6712 Hollywood Boulevard[2][3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Bronxie w Nowym Jorku jako młodsze z dwójki dzieci Hattie (Horowitz) i Freda Schwartzbergów[4][5]. Jego ojciec był rosyjskim imigrantem żydowskim, który pracował w firmie meblowej swojego ojca[6], a matka, córka rosyjskich żydowskich imigrantów, zanim urodziła dzieci, pracowała jako sekretarka[6].
Donner zafascynował się filmem, kiedy wraz z siostrą chodził do kina swojego dziadka na Brooklynie. Dorastał w Bronksie i Mount Vernon. Po ukończeniu szkoły średniej Donner służył w United States Navy, gdzie pełnił funkcję fotografa lotniczego. Jego ojciec chciał, żeby studiował biznes, zapisał się więc do szkoły wieczorowej na New York University, ale porzucił ją po dwóch latach. Wkrótce przeniósł się do Los Angeles, gdzie rozpoczął karierę aktorską i przyjął pseudonim sceniczny „Richard Donner”[7].
Po występach w produkcjach off-Broadwayowskich[8], zaczął reżyserować reklamy i odcinki seriali telewizyjnych, w tym Combat! (1963), Wyspa Gilligana (1964–1965), Ścigany (1966), Ironside (1972), Kojak (1973–1974), Ulice San Francisco (1974), Opowieści z krypty (1989–1992) i Opowiastki z krypty (1993–1994).
W 1979 zdobył nominację do Nagrody Saturn dla najlepszego reżysera filmu fantastycznonaukowego Superman (1978) z Christopherem Reevem w roli głównej[9].
Wybrana filmografia
[edytuj | edytuj kod]- Omen (1976)
- Superman (1978)
- Zabawka (1982)
- Zaklęta w sokoła (1985)
- Goonies (1985)
- Zabójcza broń (1987)
- Zabójcza broń 2 (1989)
- Zabójcza broń 3 (1992)
- Maverick (1994)
- Teoria spisku (1997)
- Zabójcza broń 4 (1998)
- Ludzie mafii (TV, 1999)
- Linia czasu (2003)
- 16 przecznic (2006)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Richard Donner Dies: ‘Superman’, ‘Lethal Weapon’ And ‘The Goonies’ Director Was 91. Deadline.com. [dostęp 2021-07-05]. (ang.).
- ↑ Richard Donner. Walk of Fame. [dostęp 2025-02-09]. (ang.).
- ↑ Steve Chawkins , Hollywood Star Walk: Richard Donner, Director, „Los Angeles Times”, 22 czerwca 2010 [dostęp 2025-02-09] (ang.).
- ↑ Beverly Walker , Vet helmer’s long and boffo road, „Variety”, 31 lipca 1997 [dostęp 2025-02-09] (ang.).
- ↑ Peter Biskind , The Rude Warrior, „Vanity Fair”, 23 lutego 2011 [dostęp 2025-02-09] (ang.).
- ↑ a b Anita Gates , Richard Donner, Director of ‘Superman’ and ‘Lethal Weapon’ Films, Dies at 91, „The New York Times”, 5 lipca 2021 [dostęp 2025-02-09] (ang.).
- ↑ Harrison Smith , Richard Donner, adaptable director of 'Superman' and 'Lethal Weapon,' dies at 91, „The Washington Post”, 6 lipca 2021 [dostęp 2025-02-09] (ang.).
- ↑ Richard Donner. Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-03-09]. (ang.).
- ↑ Ryan Gilbey , Richard Donner obituary, „The Guardian”, 6 lipca 2021 [dostęp 2025-02-09] (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Richard Donner (1930–2021) w bazie IMDb (ang.)
- Richard Donner w bazie Filmweb
- Richard Donner w bazie Notable Names Database (ang.)
- Richard Donner w bazie Discogs.com (ang.)
- ISNI: 0000000114506713
- VIAF: 85646347
- LCCN: n85151567
- GND: 137524137
- LIBRIS: sq47bmjb2cc64wx
- BnF: 13986371k
- SUDOC: 076710955
- NLA: 35363170
- NKC: xx0053672
- BNE: XX1166784
- NTA: 072479515
- BIBSYS: 90923505
- CiNii: DA10422121
- PLWABN: 9810702660605606
- NUKAT: n2010153453
- J9U: 987007284666605171
- KRNLK: KAC201229049
- LIH: LNB:BT8X;=BS