Robert Jahoda
Robert Jahoda (ur. 1 czerwca 1862 w Bochni[1], zm. 28 lutego 1947 w Krakowie) – introligator, autor artystycznych opraw wydawniczych.
Życiorys
Syn Karola i Anny z Soczków[1]. Ukończył szkołę realną w Krakowie[1]. Zawodu swojego uczył się w Krakowie, Tarnowie, Lwowie i Wiedniu. W 1887 założył w Krakowie oficynę introligatorską[2], która mieściła się na ul. Brackiej 6. Uczestniczył w ponad 20 wystawach, zdobył złoty medal we Lwowie w 1894 roku na Pierwszej Krajowej Wystawie[3]. W 1900 roku triumfował w Paryżu, w 1902 ponownie we Lwowie, w 1910 w Wiedniu, w 1914 na Wszechświatowej Wystawie Sztuki Książki Bugra w Lipsku, w 1922 we Włoszech, a w 1935 ponownie w Paryżu. Towarzystwo Miłośników Książki odznaczyło go wielką wstęgą bibliofilską[2].
Jahoda był członkiem i aktywnym działaczem Towarzystwa Miłośników Książki, Bractwa Kurkowego, a także starszym Cechu introligatorów i honorowym członkiem tegoż. Wiele bibliotek – Jagiellońska, Polskiej Akademii Umiejętności, Czartoryskich, Kórnicka i Archiwum Akt Dawnych m. Krakowa zlecały Jahodzie konserwację i oprawę swoich zbiorów (m.in. renowacja „Kronik” Jana Długosza z Biblioteki Czartoryskich).
Z Jahodą współpracowali jako projektanci okładek książek następujący artyści: Karol Frycz, Witold Chomicz, Henryk Starzyński i Henryk Uziembło. Inspiracją była twórczość Stanisława Wyspiańskiego, który wprowadził nowe kroje czcionek i nowatorską kompozycję układu paginy.
Firma Jahody zajmowała się również oprawą obrazów. Z jej usług, obok Jana Matejki, Stanisława Wyspiańskiego, Jacka Malczewskiego i trzech pokoleń Kossaków, korzystali: Włodzimierz Tetmajer, Wojciech Weiss, Leon Wyczółkowski, Julian Fałat, Piotr Stachiewicz, Stefan Filipkiewicz, Mieczysław Filipkiewicz, Kazimierz Sichulski, Stanisław Ignacy Fabijański, Teodor Axentowicz i Aleksander Augustynowicz. Artyści ci często zamawiali ramy do obrazów według własnych projektów[4].
Pochowany na Cmentarzu Rakowickim (kwatera FB-zach-po prawej grobu Potulickich)[5].
Dwukrotnie żonaty - z Emilią Żółkowską (1888) i Jadwigą Glatman (1903)[1]. Syn Roberta Jahody – dr Robert Jahoda-Żółtowski dwukrotnie był posłem na sejm II Rzeczypospolitej.
Ordery i odznaczenia
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 30 listopada 1929[6], 25 września 1937[7])
- Srebrny Wawrzyn Akademicki (7 listopada 1936)[8]
Przypisy
- ↑ a b c d Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 280.
- ↑ a b Zgon śp. Roberta Jahody seniora introligatorów Dziennik Polski 1947 nr 60 s.2
- ↑ Wystawa krajowa, Kuryer Lwowski (Lemberger Courier), 1894-09-30, s. 5 [online], anno.onb.ac.at [dostęp 2018-11-20] (pol.).
- ↑ Marek Żukow-Karczewski, Artysta Książki, „Echo Krakowa”, 8,9,10 I 1988 r., nr 5 (12560).
- ↑ Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2020-06-07].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 357 „za zasługi na polu pracy społecznej i zdobnictwa”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 223, poz. 366 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 261, poz. 461 „za wybitną działalność wydawniczą w dziedzinie literatury pięknej i zasługi na polu księgarstwa”