Roman Statkowski
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
24 grudnia 1859 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
12 listopada 1925 |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Roman Adam Statkowski (ur. 24 grudnia 1859 w Szczypiornie, zm. 12 listopada 1925 w Warszawie) – polski kompozytor i pedagog muzyczny, profesor Konserwatorium Warszawskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Roman Statkowski pochodził z ziemi kaliskiej. Od 18 roku życia poznawał teoretyczną stronę muzyki. Uczył się w Warszawie pod kierunkiem Władysława Żeleńskiego, po wyjeździe którego do Krakowa (1881), podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Później kształcił się w konserwatorium muzycznym w rosyjskim Petersburgu pod kierunkiem Nikołaja Sołowjowa.
Pierwsze utwory jego autorstwa publikowano w 1884, następne w 1893. Komponował opery Filenis, Maria (do libretta opartego na poemacie Maria Antoniego Malczewskiego), pieśni, dzieła symfoniczne, utwory skrzypcowe i fortepianowe.
Opera Filenis została wystawiona w Warszawie po 7 latach od powstania, dopiero gdy została wyróżniona nagrodą na międzynarodowym konkursie w Londynie w lipcu 1903.
Opera Maria powstała w wyniku konkursu kompozytorskiego, ogłoszonego przez Zarząd Filharmonii Warszawskiej w 1903 roku z inicjatywy Konstantego Wołodkowicza. W jury miały zasiąść prominentne osobistości życia muzycznego: Leopold von Kronenberg, Emil Młynarski, Władysław Żeleński, Zygmunt Noskowski oraz Antonín Dvořák. Nagroda główna przewidywała przyznanie kwoty 5000 rubli oraz wydanie wyciągu fortepianowego dzieła. Jury obradujące wyłącznie w polskim składzie (po śmierci Dvořáka 1 maja 1904 roku) jednogłośnie postanowiło przyznać nagrodę Romanowi Statkowskiemu. Prapremiera dzieła odbyła się 1 marca 1906 roku w Teatrze Wielkim w Warszawie, a kolejne inscenizacje przedwojenne – w Poznaniu w 1919, 1924 i 1936 roku[1].
Od 1890 kompozytor zamieszkiwał w Kijowie, na wsi na Wołyniu, Berlinie, Moskwie, Petersburgu. Od około 1905 był profesorem historii muzyki oraz instrumentacji w Instytucie Muzycznym w Warszawie.
Jego uczniami byli Wiktor Jung, jeden z najwybitniejszych kompozytorów muzyki filmowej oraz Bolesław Szabelski, twórca śląskiej szkoły kompozytorów.
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (klin-5-5)[2].
Opery[3]:
- Filenis. w 3 aktach, libretto kompozytora według dramatu Hermana Erlera (1898)
- Maria, w 3 aktach, libretto kompozytora według poematu Antoniego Malczewskiego (1903-04)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Artykuł "Wokół konkursu na operowe adaptacje „Marii” Antoniego Malczewskiego: Statkowski i Opieński" - Dziedzictwo muzyki Polskiej [online], portalmuzykipolskiej.pl [dostęp 2025-05-14].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: STATKOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-28].
- ↑ Roman Statkowski, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Roman Statkowski. „Nowości Illustrowane”. Nr 12, s. 19, 24 marca 1906.
- Partytury do utworów Romana Statkowskiego w serwisie Polona.pl
- W cieniu Chopina, Karłowicza i Szymanowskiego. Szkice i studia o muzyce z czasów Młodej Polski, NIFC Warszawa
- Roman Statkowski w Portalu Muzyki Polskiej