Orsza

Szablon:Miasto zagranica infobox Orsza (biał. Орша, Ворша, ros. Орша) – miasto na Białorusi, w obwodzie witebskim, nad Dnieprem, przy ujściu Orszycy. Siedziba rejonu orszańskiego. Około 117,2 tys. mieszkańców (2010).

Miejsce 2 ważnych bitew wojsk polsko-litewskich przeciw moskiewskim z 1514 i 1564.

W czasie walk pod Orszą po raz pierwszy Armia Czerwona użyła katiuszy – wydarzenie to upamiętnia tutaj pomnik katiuszy.

Zabytki

• Kolegium Jezuitów z XVII w. (odbudowane po 2004 roku)
• Klasztor bazylianów – zachował się korpus klasztorny, obecnie budynek mieszkalny. Klasztor fundacji starosty Jana Łepkowskiego, barokowy z lat 1758–1774 został zamknięty w 1831 po skasowaniu unii i przekazany prawosławnym w 1842. Cerkiew p.w. Opieki Matki Boskiej (Pokrowska) zniszczono w 1967.
• Klasztor trynitarzy – fundacji Adama i Władysława Sakowiczów z 1714, zamknięty w 1831. Zachował się korpus klasztorny na planie litery L. Obecnie archiwum i budynek mieszkalny. Kościół nie dotrwał do naszych czasów.
• Kościół św. Józefa podominikański z 1819 w stylu klasycystycznym. Powstał przy starszym klasztorze dominikanów z 1650 roku fundacji Hieronima Druckiego-Sokolińskiego, który zamknięto po Powstaniu styczniowym w 1863. Kościół zamknięto w 1937 i zamieniono na stajnie i magazyny. Po II wojnie przebudowany na dom kultury. Oddany wiernym w 1990. Obecnie jest to kościół parafialny.
• Klasztor Franciszkanów
• Klasztor Bernardynów
• Zespół kuteińskiego monastyru Bogojawleńskiego – prawosławny klasztor z 1623 fundacji Bogdana Statkiewicza, bogato uposażony przez cara Aleksego.
  • Cerkiew św. Trójcy (do 1762 pod wezwaniem Św. Ducha) z I poł XVII w., przebudowana w końcu XVIII wieku i w drugiej połowie XIX wieku. po II wojnie nieczynna, zdewastowana, zwrócona wiernym, w remoncie. Druga drewniana cerkiew klasztorna spłonęła w 1888.
  • Klasztor z XVII wieku, obecnie budynek mieszkalny (ruina)
• Wzgórze zamkowe w widłach rzek, po zamku został kamienny most nad fosą, na wzgórzu pomnik
• Cerkiew Św. Proroka Eliasza
• dworzec kolejowy

Zabytki niezachowane

• Kościół Św. Antoniego (franciszkanów) z XVII w.
• Kościół NMP (Bernardynów) z XVII w.
• Kościół Św. Michała Archanioła (Jezuitów)
• Kościół Trynitarzy
• Klasztor Benedyktynek
• Cerkiew unicka pw. Opieki Matki Boskiej (Pokrowska)
• Klasztor Misjonarzy
• Klasztor Mariawitek

Galeria

• 
  Kolegium Jezuitów
• 
  Kościół św. Michała
• 
  Cerkiew św. Trójcy z 1623
• 
  Kościół św. Józefa
• 
  Stacja kolejowa
• 
  Monastyr
• 
  Kościół unicki (zburzony w 1967 r.)

Osobistości

• Tadeusz Brzozowski - polski jezuita, dziewiętnasty z kolei generał zakonu jezuitów (swą funkcję sprawował w latach 1814-1820)
• Szczepan Hołowczyc - metropolita warszawski, prymas Królestwa Polskiego, biskup sandomierski, polityk
• Uładzimir Karatkiewicz – białoruski pisarz, poeta, dramaturg
• Lew Wygotski – rosyjski psycholog i pedagog

Zobacz też

• Stanisław "Orsza" Broniewski
• FK Orsza - klub piłkarski
• Bitwa pod Orszą

Linki zewnętrzne

• Orsza, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 598 .