Uszacz (obwód witebski)
55°11′N 28°37′E/55,183333 28,616667.jpg) Nieistniejący kościół Dominikanów w Uszaczu | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Wysokość |
148 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2010) • liczba ludności |
| ||||
| Nr kierunkowy |
+375 2158 | ||||
| Kod pocztowy |
211524 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
2 | ||||
Położenie na mapie Białorusi  | |||||
Położenie na mapie obwodu witebskiego  | |||||
| 55°11′N 28°37′E/55,183333 28,616667
| |||||
Uszacz, Uszacze (biał. Ушачы, Uszaczy; Вушачы Wuszaczy) – osiedle typu miejskiego na Białorusi, stolica rejonu uszackiego obwodu witebskiego, 100 km od Witebska; 5,5 tys. mieszkańców (2010).
Historia
[edytuj | edytuj kod]Miasto hospodarskie lokowane w latach 1576–1577 położone było w województwie połockim[2]. Prywatne miasto szlacheckie położone było w końcu XVIII wieku w województwie połockim[3]. Miejsce obrad sejmików ziemskich części województwa połockiego pozostałego przy Rzeczypospolitej po 1773 roku[4]. Po II rozbiorze Polski przyłączona do Rosji.
Po ataku Niemiec na ZSRR, 25 czerwca 1941 przez miejscowość przechodziła kolumna więźniów z Berezwecza, którzy zostali rozstrzelani następnego dnia w Mikałajewie (zob. droga śmierci Berezwecz-Taklinowo).
Podczas okupacji hitlerowskiej, w październiku 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 1000 osób. 21 października 1941 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali[5].
Kościół św. Hieronima i klasztor Dominikanów
[edytuj | edytuj kod]W 1716 roku w Uszaczy podwojewodzic połocki Hieronim Żaba ufundował kościół św. Hieronima i klasztor Dominikanów. W 1787 r. wybudowano nowy piętrowy klasztor, w którym umieszczono także szkołę. W 1791 roku Komisja Edukacji Narodowej zamieniła ją z parafialnej na podwydziałową. W latach 1833–1866 proboszczem w parafii był Wincenty Mienicki. W 1862 r. obsługiwano kościoły i kaplice w miejscowościach: Krupicze, Woroń, Susza, Orzechowo. Nieco później doszła jeszcze jedna kiedy proboszcz ks. Mienicki poświęcił bez zgody Rosjan, neogotycki kościół p.w. św. Tadeusza w Uchwiszczy, fundacji Arkadiusza Łudzińskiego z 1861 r.[6] W 1868 roku proboszczem został ks. Nikodem Worowski, jednak w lipcu tego samego roku Rosjanie odebrali kościół katolikom i postanowili urządzić w niej cerkiew, przy okazji zmieniając zwieńczenia wież. Kościół częściowo uszkodzony podczas II wojny światowej, został zburzony po 1945 roku.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- W 1913 roku zbudowano neogotycki kościół pod wezwaniem św. Wawrzyńca
-
Kościół św. Wawrzyńca -
Cerkiew św. Michała Archanioła w trakcie budowy (2014)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года. belstat.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-18)]. (ros.).
- ↑ Stanisław Alexandrowicz, Geneza i rozwój sieci miasteczek Białorusi i Litwy do połowy XVII w., w: Acta Baltico‑Slavica t. 7, 1970, s. 100.
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 83.
- ↑ Wojciech Kriegseisen, Sejmiki Rzeczypospolitej szlacheckiej w XVII i XVIII wieku, Warszawa 1991, s. 33.
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1741.
- ↑ K. Shastouski, Kaplica Św. Tadeusza | wieś Uchwiszcze obwód witebski [online], radzima.org [dostęp 2020-01-13].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Uszacz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 852.
