Aleksander Benedykt Sobieski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
drobne merytoryczne |
||
| Linia 25: | Linia 25: | ||
}} |
}} |
||
'''Aleksander Benedykt Stanisław Sobieski''' herbu [[Janina (herb szlachecki)|Janina]] (ur. [[9 września]]<ref>wg Andrzej Januszajtis: Tego na pewno nie wiecie – ''Kiedy urodził się królewicz Aleksander'', Gazeta Wyborcza, Magazyn Trójmiasto z 13 października 2017, s. 14</ref> [[1677]] w [[Gdańsk]]u, zm. [[19 listopada]] [[1714]] w [[Rzym]]ie) – [[Królewicz|królewicz polski]], syn [[władcy Polski|króla]] [[Jan III Sobieski|Jana III]] i [[Maria Kazimiera d’Arquien|Marii Kazimiery d’Arquien]]<ref>{{Cytuj stronę | nazwisko = Madeja-Grzyb | imię = Magdalena | tytuł = Radość obywateli gdańskich z okazji narodzin królewicza Aleksandra Benedykta | url = http://www.wilanow-palac.pl/radosc_obywateli_gdanskich_z_okazji_narodzin_krolewicza_aleksandra_benedykta.html | praca = Pasaż wiedzy | opublikowany = Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie | data = | data dostępu = 2016-08-25}}</ref>. |
'''Aleksander Benedykt Stanisław Sobieski''' herbu [[Janina (herb szlachecki)|Janina]] (ur. [[9 września]]<ref>wg Andrzej Januszajtis: Tego na pewno nie wiecie – ''Kiedy urodził się królewicz Aleksander'', Gazeta Wyborcza, Magazyn Trójmiasto z 13 października 2017, s. 14</ref> [[1677]] w [[Gdańsk]]u, zm. [[19 listopada]] [[1714]] w [[Rzym]]ie) – [[Królewicz|królewicz polski]], syn [[władcy Polski|króla]] [[Jan III Sobieski|Jana III]] i [[Maria Kazimiera d’Arquien|Marii Kazimiery d’Arquien]]<ref>{{Cytuj stronę | nazwisko = Madeja-Grzyb | imię = Magdalena | tytuł = Radość obywateli gdańskich z okazji narodzin królewicza Aleksandra Benedykta | url = http://www.wilanow-palac.pl/radosc_obywateli_gdanskich_z_okazji_narodzin_krolewicza_aleksandra_benedykta.html | praca = Pasaż wiedzy | opublikowany = Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie | data = | data dostępu = 2016-08-25}}</ref>. |
||
[[Plik:Monument to prince Alexander Sobieski (1728) - Santa Maria Immacolata a via Veneto - Rome 2016.jpg|mały|380x380px|Nagrobek Aleksandra Sobieskiego w kościele kapucynów w Rzymie]] |
|||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
| Linia 51: | Linia 52: | ||
Jego imię nosiły dwa statki [[gdańsk]]ie ''Printz Alexander von Pohlen''<ref>[[Marek Arpad Kowalski]], Kolonie Rzeczypospolitej, [[Warszawa]] 2005, s. 75.</ref>. |
Jego imię nosiły dwa statki [[gdańsk]]ie ''Printz Alexander von Pohlen''<ref>[[Marek Arpad Kowalski]], Kolonie Rzeczypospolitej, [[Warszawa]] 2005, s. 75.</ref>. |
||
Pochowany w |
Pochowany w kościele kapucynów Maria Immacolata a via Veneto w Rzymie, gdzie znajduje się jego pomnik dłuta [[Camillo Rusconi|Camilla Rusconiego]]. |
||
== Przodkowie == |
== Przodkowie == |
||
Wersja z 15:02, 21 lut 2018
_-_Portrait_of_Aleksander_Benedykt_Sobieski_-_Google_Art_Project.jpg)
| |
 Janina | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Odznaczenia | |
| |
Aleksander Benedykt Stanisław Sobieski herbu Janina (ur. 9 września[1] 1677 w Gdańsku, zm. 19 listopada 1714 w Rzymie) – królewicz polski, syn króla Jana III i Marii Kazimiery d’Arquien[2].
_-_Santa_Maria_Immacolata_a_via_Veneto_-_Rome_2016.jpg)
Życiorys
W dzieciństwie starannie wykształcony, władał kilkoma językami. Zapewne towarzyszył ojcu w wyprawie do Mołdawii w 1691. Pod koniec życia ojca, w związku z jego konfliktem z najstarszym synem Jakubem, był przymierzany w jego planach dynastycznych do następstwa tronu, do realizacji tych planów jednak nigdy nie doszło.
W październiku 1696 wystąpił na audiencji u Ludwika XIV jako markiz jarosławski. 19 stycznia 1698 wraz z bratem Konstantym Władysławem wydał bal w Warszawie na cześć przybyłego do stolicy Augusta II Mocnego. W czasie wrześniowej kampanii Augusta II przeciwko tatarom znajdował się zapewne w obozie wojsk koronnych. W październiku tego roku wraz z bratem odprowadzał orszak matki, która udała się do Włoch.
W listopadzie zostali przyjęci przez cesarza Leopolda I i Eleonorę Magdalenę von Pfalz-Neuburg.
W marcu 1700 wyjechał do Rzymu. W listopadzie został kawalerem Orderu św. Michała. W grudniu z rąk ambasadora Francji otrzymał Order Świętego Ducha.
Latem 1702 Charles de Caradas, poseł francuski w Rzeczypospolitej, wysunął koncepcję osadzenia Aleksandra na tronie węgierskim. We Wrocławiu nawiązał romans z byłą kochanką Augusta II Anną Aloysią Esterle.
Królewicz pozostał w Oławie i nie towarzyszył braciom w wyprawie do kraju, gdy ci na rozkaz Augusta II zostali porwani do Saksonii.
14 kwietnia 1704 Aleksander ogłosił w Warszawie manifest oddalający zarzuty Wettyna o rzekomy spisek przeciwko niemu. Za kandydaturą Aleksandra Sobieskiego do korony polskiej opowiedzieli się wówczas król Szwecji Karol XII, prymas Michał Stefan Radziejowski i hetman wielki koronny Adam Mikołaj Sieniawski. Sam zainteresowany propozycję jednak odrzucił. Wybrany głosami szlachty Stanisław Leszczyński złożył na jego ręce tzw. asekurację z 24 czerwca 1704, zobowiązując się do oddania korony polskiej jego bratu Jakubowi Ludwikowi Sobieskiemu natychmiast po jego uwolnieniu, określając siebie jako depozytariusza korony Sobieskich.
Aleksander wystawił własny oddział u boku Karola XII w czasie jego kampanii w Saksonii w 1706.
Po uwolnieniu braci na mocy pokoju w Altranstädt, zaprzestał angażowania się w politykę.
Od 1710 osiadł na stałe w Rzymie. Jeszcze w 1709 jako Armonte Calidio wstąpił do rzymskiej akademii Arcadia, zgromadzenia pisarzy, artystów i uczonych. W czasie spotkań arkadyjskich odbywających się w jego rzymskiej rezydencji deklamował własne, pisane po łacinie poezje.
Pasją Aleksandra pozostawał teatr. Stworzył własną wersję arkadyjskiego dramma nobile. W latach 1710-1713 zrealizował w swoim teatrze kilka spektakli operowych, we współpracy z kompozytorem Domenico Scarlattim i scenografem Filippo Juvarra. Czasami sam występował w swoich przedstawieniach.
Jego imię nosiły dwa statki gdańskie Printz Alexander von Pohlen[3].
Pochowany w kościele kapucynów Maria Immacolata a via Veneto w Rzymie, gdzie znajduje się jego pomnik dłuta Camilla Rusconiego.
Przodkowie
Zobacz też
Przypisy
- ↑ wg Andrzej Januszajtis: Tego na pewno nie wiecie – Kiedy urodził się królewicz Aleksander, Gazeta Wyborcza, Magazyn Trójmiasto z 13 października 2017, s. 14
- ↑ Magdalena Madeja-Grzyb: Radość obywateli gdańskich z okazji narodzin królewicza Aleksandra Benedykta. [w:] Pasaż wiedzy [on-line]. Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. [dostęp 2016-08-25].
- ↑ Marek Arpad Kowalski, Kolonie Rzeczypospolitej, Warszawa 2005, s. 75.
- ↑ Geneall.fr
Bibliografia
- Jarosław Poraziński: Aleksander Benedykt Stanisław Sobieski, [w:] Polski Słownik Biograficzny 2000, t. XXXIX, z. 4 s. 481-483