Kościół Trójcy Przenajświętszej i Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Mińsku: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Świątynia chrześcijańska infobox}} |
drobne merytoryczne |
||
| Linia 65: | Linia 65: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
[[Plik:Miensk, Fara. Менск, Фара (1793).jpg|mały|242x242px|Fara w Mińsku na planie z 1793 r.]] |
|||
'''Kościół Trójcy Przenajświętszej i Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny''' lub '''Kościół farny''' ([[język białoruski|biał.]] ''Касцёл Найсвяцейшай Тройцы і Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі'', ''Фарны касцёл'') — nieistniejący obecnie pierwszy [[Kościół rzymskokatolicki na Białorusi|rzymskokatolicki]] kościół w [[Mińsk]]u, założony w 1390 roku. Znajdował się na [[Góra Troicka|Górze Troickiej]], która według jednej z wersji otrzymała swoją nazwę od wezwania świątyni<ref>{{cytuj pismo |nazwisko = Jarmolenka|imię = Alaksiej|autor link = |tytuł = Мінская Фара|url = http://media.catholic.by/nv/n44/art7.htm |czasopismo = Nasza wiera|adres czasopisma = |oznaczenie = |wolumin = 2 (44) |wydanie = |strony = |data = |rok = 2008 |miesiąc = |wydawca = |miejsce = |issn = |język = be |data dostępu = 2010-01-19}}</ref>. Wielokrotnie niszczony i odbudowywany. Ostatni ze zbudowanych drewnianych budynków kościelnych spłonął na pocz. [[XIX wiek]]u, zaś murowaną plebanię rozebrano po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]]. |
'''Kościół Trójcy Przenajświętszej i Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny''' lub '''Kościół farny''' ([[język białoruski|biał.]] ''Касцёл Найсвяцейшай Тройцы і Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі'', ''Фарны касцёл'') — nieistniejący obecnie pierwszy [[Kościół rzymskokatolicki na Białorusi|rzymskokatolicki]] kościół w [[Mińsk]]u, założony w 1390 roku. Znajdował się na [[Góra Troicka|Górze Troickiej]], która według jednej z wersji otrzymała swoją nazwę od wezwania świątyni<ref>{{cytuj pismo |nazwisko = Jarmolenka|imię = Alaksiej|autor link = |tytuł = Мінская Фара|url = http://media.catholic.by/nv/n44/art7.htm |czasopismo = Nasza wiera|adres czasopisma = |oznaczenie = |wolumin = 2 (44) |wydanie = |strony = |data = |rok = 2008 |miesiąc = |wydawca = |miejsce = |issn = |język = be |data dostępu = 2010-01-19}}</ref>. Wielokrotnie niszczony i odbudowywany. Ostatni ze zbudowanych drewnianych budynków kościelnych spłonął na pocz. [[XIX wiek]]u, zaś murowaną plebanię rozebrano po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]]. |
||
| Linia 71: | Linia 72: | ||
W 1508 zbudowano nowy kościół pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej. Świątynia znajdowała się na wzgórku, na lewym brzegu [[Świsłocz (dopływ Berezyny)|Świsłoczy]]. Według wizytacji i inwentaryzacji w latach 1632 i 1636 kościół był drewniany na murowanym fundamencie, na planie krzyża. Wnętrze upiększały drewniane ołtarze. Na chórach znajdowały się organy. Obok znajdował się dość duży budynek plebanii, w którym mieścił się szpital, szkoła i bractwo kościelne. |
W 1508 zbudowano nowy kościół pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej. Świątynia znajdowała się na wzgórku, na lewym brzegu [[Świsłocz (dopływ Berezyny)|Świsłoczy]]. Według wizytacji i inwentaryzacji w latach 1632 i 1636 kościół był drewniany na murowanym fundamencie, na planie krzyża. Wnętrze upiększały drewniane ołtarze. Na chórach znajdowały się organy. Obok znajdował się dość duży budynek plebanii, w którym mieścił się szpital, szkoła i bractwo kościelne. |
||
[[Plik:Miensk, Trajeckaja hara, Bazylanski. Менск, Траецкая гара, Базылянскі (1930-39).jpg|mały|244x244px|Plebania]] |
|||
Oprócz wezwania Trójcy Przenajświętszej, mińska fara w dokumentach archiwalnych |
Oprócz wezwania Trójcy Przenajświętszej, mińska fara w dokumentach archiwalnych wspominana jest także pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, a w 1632 roku – pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i Michała Archanioła. |
||
W 1709 roku przy kościele Trójcy Przenajświętszej biskup [[Konstanty Kazimierz Brzostowski]] zatwierdził bractwo Szczęśliwej Śmierci. W roku 1716 lub 1720 zbudowany został ostatni drewniany kościół farny. |
W 1709 roku przy kościele Trójcy Przenajświętszej biskup [[Konstanty Kazimierz Brzostowski]] zatwierdził bractwo Szczęśliwej Śmierci. W roku 1716 lub 1720 zbudowany został ostatni drewniany kościół farny. |
||
| Linia 81: | Linia 82: | ||
== Architektura == |
== Architektura == |
||
Świątynia zbudowana na pocz. [[XVIII wiek]]u stała na murowanym fundamencie i miała |
Świątynia zbudowana na pocz. [[XVIII wiek]]u stała na murowanym fundamencie i miała kształt "krzyża kawalerskiego" z dużą kopułą na środku, wokół której znajdowały się 4 niewielkie kaplice. Elementem głównej fasady były dwie niewielkie wieże ze złoconymi żelaznymi krzyżami, ozdobionymi metalicznymi kulami. |
||
W ołtarzu głównym znajdował się obraz św. Trójcy, po obu stronach którego stały złocone rzeźby świętych Piotra i Pawła. We wnętrzu znajdowały się jeszcze cztery inne drewniane ołtarze, z których dwa stały w kaplicach. Na chórach znajdowały się organy wykonane w 1745. |
W ołtarzu głównym znajdował się obraz św. Trójcy, po obu stronach którego stały złocone rzeźby świętych Piotra i Pawła. We wnętrzu znajdowały się jeszcze cztery inne drewniane ołtarze, z których dwa stały w kaplicach. Na chórach znajdowały się organy wykonane w 1745. |
||
Wersja z 15:22, 20 sty 2020
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
.jpg)
Kościół Trójcy Przenajświętszej i Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny lub Kościół farny (biał. Касцёл Найсвяцейшай Тройцы і Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі, Фарны касцёл) — nieistniejący obecnie pierwszy rzymskokatolicki kościół w Mińsku, założony w 1390 roku. Znajdował się na Górze Troickiej, która według jednej z wersji otrzymała swoją nazwę od wezwania świątyni[1]. Wielokrotnie niszczony i odbudowywany. Ostatni ze zbudowanych drewnianych budynków kościelnych spłonął na pocz. XIX wieku, zaś murowaną plebanię rozebrano po II wojnie światowej.
Historia
Według podań, kościół założony został w 1390 przez króla polskiego i wielkiego księcia litewskiego Władysława Jagiełłę. Około 1460 roku kościołowi przekazany był we władanie folwark Czuryłowicze, leżący na południe od miasta. Pierwsza mińska katolicka świątynia spłonęła razem z miastem w 1505 roku, kiedy to najazd tatarski doprowadził do doszczętnego spalenia Mińska[2].
W 1508 zbudowano nowy kościół pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej. Świątynia znajdowała się na wzgórku, na lewym brzegu Świsłoczy. Według wizytacji i inwentaryzacji w latach 1632 i 1636 kościół był drewniany na murowanym fundamencie, na planie krzyża. Wnętrze upiększały drewniane ołtarze. Na chórach znajdowały się organy. Obok znajdował się dość duży budynek plebanii, w którym mieścił się szpital, szkoła i bractwo kościelne.
.jpg)
Oprócz wezwania Trójcy Przenajświętszej, mińska fara w dokumentach archiwalnych wspominana jest także pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, a w 1632 roku – pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i Michała Archanioła.
W 1709 roku przy kościele Trójcy Przenajświętszej biskup Konstanty Kazimierz Brzostowski zatwierdził bractwo Szczęśliwej Śmierci. W roku 1716 lub 1720 zbudowany został ostatni drewniany kościół farny.
14 sierpnia 1809 silny pożar zniszczył budynek starej fary, jednak zachowały się plebania i zabudowania gospodarcze. W 1814 opracowano projekt nowej, murowanej świątyni, orientowanej główną fasadą na ul. Troicką (obecnie Janki Kupały). Pieniędzy wystarczyło jednak tylko na budowę plebanii na rogu z ul. Wielką Borysowską (obecnie Maksima Bahdanowicza).
Od 1832 do 1840 wezwanie św. Trójcy nosił kościół należący do zamkniętego klasztoru dominikańskiego, stając się wówczas kościołem parafialnym. Po tym, jak władze rosyjskie zamknęły i tę świątynię, nabożeństwa przeniesiono do kaplicy cmentarnej na Złotej Górce, która w 1842 została podniesiona do rangi parafialnego kościoła Trójcy Przenajświętszej. W 1864 na miejscu drewnianej kaplicy zbudowano murowany, neogotycki kościół, który otrzymał to samo wezwanie.
Architektura
Świątynia zbudowana na pocz. XVIII wieku stała na murowanym fundamencie i miała kształt "krzyża kawalerskiego" z dużą kopułą na środku, wokół której znajdowały się 4 niewielkie kaplice. Elementem głównej fasady były dwie niewielkie wieże ze złoconymi żelaznymi krzyżami, ozdobionymi metalicznymi kulami.
W ołtarzu głównym znajdował się obraz św. Trójcy, po obu stronach którego stały złocone rzeźby świętych Piotra i Pawła. We wnętrzu znajdowały się jeszcze cztery inne drewniane ołtarze, z których dwa stały w kaplicach. Na chórach znajdowały się organy wykonane w 1745.
Obok kościoła stała dzwonnica z trzema dzwonami. W odległości 50 kroków od kościoła znajdował się zespół zabudowań gospodarczych – plebania, szkoła parafialna, przytułek i inne. Teren placu plebańskiego, razem z sadem i cmentarzem parafialnym ogrodzony był drewnianym płotem z bramą.
Przypisy
- ↑ Alaksiej Jarmolenka. Мінская Фара. „Nasza wiera”. 2 (44), 2008. [dostęp 2010-01-19]. (biał.).
- ↑ Uładzimir Dzianisau: Першы касцёл. W: Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Мінска. У 4 кн.. T. 1. Mińsk: BiełTA, 2001, s. 309. ISBN 985-6302-33-1. (biał.).
Bibliografia
- Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Мінска. У 4 кн.. T. 1. Mińsk: BiełTA, 2001, s. 576. ISBN 985-6302-33-1. (biał.).
- U. H. Wałażynski, pod red. Zachara Szybieki: Мінск. Стары і новы. Mińsk: Charwiest, 2007, s. 272. ISBN 978-985-16-0092-8. (biał.).
Linki zewnętrzne
- Kościół Św. Trójcy i Wniebowzięcia NMP. Radzima.org. [dostęp 2010-01-19]. (biał. • ang. • pol. • ros.).
| Architektura sakralna |
| ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Architektura świecka |
|
