Kościół Nawrócenia św. Pawła w Krakowie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Historia: merytoryczne, źródła/przypisy
Konarski (dyskusja | edycje)
lepsze ilustracje
Linia 3: Linia 3:
|nazwa miejscowa =
|nazwa miejscowa =
|zabytek = A-870 z dnia dnia 15 stycznia 1991<ref>{{zabytek|małopolskie}}</ref>
|zabytek = A-870 z dnia dnia 15 stycznia 1991<ref>{{zabytek|małopolskie}}</ref>
|funkcja świątyni = kościół konwentualny [[lazaryści|lazarystów]]
|funkcja świątyni = kościół konwentualny [[lazaryści|lazarystów]]
|grafika = Kościół Nawrócenia św. Pawła w Krakowie.jpg
|grafika = Kościół Nawrócenia św. Pawła (Kościół Misjonarzy) - panoramio.jpg
|opis grafiki =
|opis grafiki =
|państwo = Polska
|państwo = Polska
|miejscowość = [[Kraków]]
|miejscowość = [[Kraków]]
|adres = ul. Stradomska 6
|adres = ul. Stradomska 6
|wyznanie = [[Kościół katolicki|katolickie]]
|wyznanie = [[Kościół katolicki|katolickie]]
|kościół = [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]]
|kościół = [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]]
|administratura nazwa = Nawrócenia św. Pawła
|administratura nazwa = Nawrócenia św. Pawła
|administratura typ = Parafia
|administratura typ = Parafia
|tytuł świątyni =
|tytuł świątyni =
|data nadania =
|data nadania =
|nadający tytuł =
|nadający tytuł =
|dedykacja świątyni = [[Paweł z Tarsu|św. Pawła Apostoła]]
|dedykacja świątyni = [[Paweł z Tarsu|św. Pawła Apostoła]]
|dzień wspomnienia = 25 stycznia
|dzień wspomnienia = 25 stycznia
|relikwie =
|relikwie =
|cudowne wizerunki =
|cudowne wizerunki =
|data powołania =
|data powołania =
|data dekretu =
|data dekretu =
|dekret wydał =
|dekret wydał =
|data rozpoczęcia budowy = 1719
|data rozpoczęcia budowy = 1719
|data zakończenia budowy = 1728
|data zakończenia budowy = 1728
|data konsekracji = 1732
|data konsekracji = 1732
|data zamknięcia =
|data zamknięcia =
|aktualne przeznaczenie =
|aktualne przeznaczenie =
|data zniszczenia =
|data zniszczenia =
Linia 34: Linia 34:
|fundator =
|fundator =
|zniszczona przez =
|zniszczona przez =
|plan świątyni =
|plan świątyni =
|opis planu =
|opis planu =
|styl =
|styl =
|architekt =
|architekt =
|materiał budowlany = cegła
|materiał budowlany = cegła
|liczba wiernych =
|liczba wiernych =
|powierzchnia =
|powierzchnia =
|wysokość =
|wysokość =
|długość =
|długość =
|szerokość =
|szerokość =
|liczba wież =
|liczba wież =
|wysokość wieży =
|wysokość wieży =
|liczba kopuł =
|liczba kopuł =
|średnica kopuły zew =
|średnica kopuły zew =
|wysokość kopuły zew =
|wysokość kopuły zew =
|liczba ikonostasów =
|liczba ikonostasów =
|liczba ołtarzy =
|liczba ołtarzy =
|wezwania ołtarzy bocznych =
|wezwania ołtarzy bocznych =
|liczba naw =
|liczba naw =
|szerokość nawy głównej =
|szerokość nawy głównej =
|wysokość nawy głównej =
|wysokość nawy głównej =
|szerokość nawy bocznej =
|szerokość nawy bocznej =
|wysokość nawy bocznej =
|wysokość nawy bocznej =
|szerokość transeptu =
|szerokość transeptu =
|liczba głosów =
|liczba głosów =
|liczba manuałów =
|liczba manuałów =
|typ dzwonnicy =
|typ dzwonnicy =
|nazwa dzwonu =
|nazwa dzwonu =
|kod mapy = Kraków
|kod mapy = Kraków
|współrzędne = 50°3′12.8″N 19°56′25.1″E
|współrzędne = 50°3′12.8″N 19°56′25.1″E
|commons = Category:Church of the Conversion of Saint Paul in Kraków
|commons = Category:Church of the Conversion of Saint Paul in Kraków
|www = http://stradom.misjonarze.pl
|www = http://stradom.misjonarze.pl
Linia 86: Linia 86:


<gallery>
<gallery>
Plik:Kościół Nawrócenia św. Pawła w Krakowie2.JPG|Fasada
Plik:Krakow kosciol Misjonarzy na Stradomiu.jpg|Fasada
Plik:Kościół misjonarzy na Stradomiu w Krakowie.jpg|Nieukończona fasada w 2 poł. XIX wieku
Plik:Conversion of St. Paul Church (interior), 4 Stradomska street, Krakow, Poland.jpg|Rzeczywisty wygląd wnętrza kościoła
Plik:Church of the Missionaries, Kraków - interior 01.jpg|Wnętrze z ołtarzem głównym
Plik:Church of the Missionaries, Kraków - interior 01.jpg|Wnętrze z ołtarzem głównym
Plik:Church of the Missionaries, Kraków - interior 03.jpg|Fragment sklepienia ze zwieńczeniem ołtarza gł.
Plik:Church of the Missionaries, Kraków - interior 03.jpg|Fragment sklepienia ze zwieńczeniem ołtarza gł.
Plik:Church of the Missionaries, Kraków - interior 04.jpg|Fragment sklepienia, chór i organy
Plik:Church of the Missionaries, Kraków - interior 04.jpg|Fragment sklepienia, chór i organy
Plik:Conversion of St. Paul Church (interior), 4 Stradomska street, Krakow, Poland.jpg|Rzeczywisty wygląd wnętrza kościoła
Plik:Ulica Stradomska noca.jpg| Kościół po zmroku
</gallery>
</gallery>



Wersja z 10:45, 22 kwi 2020

Kościół Nawrócenia św. Pawła
A-870 z dnia dnia 15 stycznia 1991[1]
kościół konwentualny lazarystów
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. Stradomska 6

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Nawrócenia św. Pawła

Wezwanie

św. Pawła Apostoła

Wspomnienie liturgiczne

25 stycznia

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Nawrócenia św. Pawła”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Nawrócenia św. Pawła”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Nawrócenia św. Pawła”
Ziemia50°03′12,8″N 19°56′25,1″E/50,053556 19,940306
Strona internetowa

Kościół Nawrócenia św. Pawłabarokowy kościół rzymskokatolicki Misjonarzy przy ul. Stradomskiej 6 w Krakowie.

Na tyłach kościoła, w kwartale między ulicami Stradomską, św. Gertrudy, św. Sebastiana i J. Dietla znajduje się Ogród Księży Misjonarzy.

Historia

Zakon Misjonarzy Świętego Wincentego à Paulo do Krakowa sprowadził biskup Jan Małachowski w 1682 r. z Chełmna pierwotnie umieszczając ich na Wawelu. Misjonarze mieli sprawować nadzór nad kształceniem kleryków w diecezjalnym seminarium duchownym[2]. Biskup wkrótce zaczął skupywać dla nich nieruchomości na Stradomiu, po wschodniej stronie głównej drogi łączącej krakowską bramę Grodzką z mostem na Starej Wiśle prowadzącym na Kazimierz (obecna ulica Stradomska), z przeznaczeniem na budowę kościoła i klasztoru[2]. Między rokiem 1683 a 1686 „na nowo wybudowano” zrujnowaną kamienicę Ługowską, tworząc z niej budynek furty[2]. W zakupionym w roku 1688 pałacu Wielopolskich urządzono kaplicę i mieszkania ordynandów. W latach 1693-1695 w przedłużeniu budynku furty wzniesiono długi budynek kolegium (obecnie północne skrzydło klasztoru), a równocześnie w roku 1693 położono kamień węgielny pod budowę kościoła Nawrócenia św. Pawła Apostoła[2]. Dalsze prace, z fundacji Michała Szembeka, biskupa sufragana krakowskiego, podjęto dopiero w roku 1719, zmieniając wcześniejszą koncepcję przestrzenną całości[2]. Budowę kościoła według projektu Kacpra Bażanki, zmarłego w styczniu 1726, ukończono w roku 1728 (fasada pozostała nieukończona), klasztoru - w 1732; w tymże roku konsekracji świątyni dokonał biskup sufragan krakowski, Michał Kunicki[2].

Wygląd

Kościół posiada fasadę wzniesioną z ciosów piaskowca i elementami dekoracji rzeźbiarskiej z wapienia. Jest świątynią zaliczaną do okresu późnego baroku. Do dekoracji wnętrza wprowadził Kacper Bażanka lustra, które poszerzają optycznie przestrzeń jak również powodują równomierne oświetlenie kościoła.

Ołtarz główny powstał w latach 1761-62 wykonano go z czarnego marmuru dębnickiego z postaciami św. Piotra i św. Andrzeja na konsolach. W ołtarzu znajduje się obraz atrybuowany Tadeuszowi Kuntze przedstawiający nawrócenie św. Pawła pochodzący z ok. 1756. Na uwagę zasługuje także srebrne tabernakulum pochodzące z lat 1732-33. W jednym z bocznych ołtarzy znajduje się obraz Łukasza Orłowskiego Archanioł Michał (ok 1746).

W niszach nawy ustawiono figury dziesięciu Apostołów autorstwa snycerza Antoniego Frąckiewicza. Są one uważane za jeden z ciekawszych przykładów krakowskiej plastyki doby baroku. Ten sam artysta wykonał także ołtarz św. Kazimierza pochodzący z 1738 r. Obraz przedstawiający św. Kazimierza namalował Walery Eliasz-Radzikowski w 1868 r. W 1866 r. Walery Eliasz malował też na zlecenie oo. Misjonarzy obraz Matki Boskiej Bolesnej umieszczony w rokokowej ramie relikwiarzowej. Polichromia pokrywająca sklepienia i sufity powstała pod kierunkiem Izydora Jabłońskiego w latach 1862-1864. Z zespołu malarzy współpracujących przy jej wykonaniu należy wymienić: Aleksandra Kotsisa i Walerego Eliasza-Radzikowskiego. Przedstawia ona patronów Polski, Ojców Kościoła i świętych z Zakonu Misjonarzy.

W klasztorze Misjonarzy przechowywany jest portret króla Stefana Batorego autorstwa nadwornego malarza Marcina Kobera namalowany w 1583 r., który trafił tutaj z katedry wawelskiej.

W 1960 roku przeprowadzono remont fasady kościoła, uzupełniając ją trójkątnym tympanonem nad częścią środkową oraz attykami nad kaplicami. Zmiany projektowali architekci Wiktor Zin oraz Stanisław Murczyński.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. a b c d e f Jerzy (1930-) Red Wyrozumski, Jacek (1954-) Red Purchla, Rocznik Krakowski. T. 75 (2009), Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 2009 [dostęp 2020-04-22].

Bibliografia

  • Katalog zabytków sztuki w Polsce, miasto Kraków, Kazimierz i Stradom, Kościoły i klasztory 2, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1994.