Węglowodory: Różnice pomiędzy wersjami
Wygląd
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m {{Commons|Hydrocarbons}} |
drobne merytoryczne |
||
Linia 28: | Linia 28: | ||
[[Kategoria:Węglowodory| ]] |
[[Kategoria:Węglowodory| ]] |
||
[[Kategoria:Składniki smogu]] |
Wersja z 17:01, 3 maj 2015
Ten artykuł od 2012-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Węglowodory – organiczne związki chemiczne zawierające w swojej strukturze wyłącznie atomy węgla i wodoru. Wszystkie one składają się z podstawowego szkieletu węglowego (powiązanych z sobą atomów węgla) i przyłączonych do tego szkieletu atomów wodoru.
Węglowodory są podstawowym składnikiem ropy naftowej, która stanowi ich podstawowe źródło w przemyśle. Innym źródłem węglowodorów są procesy tzw. suchej destylacji drewna i zgazowywania węgla. Oprócz tego węglowodory o złożonej budowie pełnią rozmaite role w organizmach żywych (np. karotenoidy).
Węglowodory ze względu na występowanie wiązań wielokrotnych węgiel-węgiel dzieli się na:
- nasycone, zwane inaczej alkanami w których nie występują podwójne i potrójne wiązania chemiczne między atomami węgla
- węglowodory nienasycone, w których te wiązania występują, które dzielą się dalej na:
- alkeny (olefiny) – zawierające wiązania podwójne (np. etylen), które ponownie dzielą się na:
- dieny – zawierające dwa wiązania podwójne, które po raz kolejny dzielą się na:
- alleny – w których występują skumulowane układy wiązań podwójnych (C=C=C) (np. 1,2-butadien)
- dieny sprzężone – w których występują dwa wiązania podwójne przedzielone jednym pojedynczym: (C=C−C=C) (np. 1,3-butadien)
- polieny – w których występuje więcej niż dwa wiązania podwójne.
- dieny – zawierające dwa wiązania podwójne, które po raz kolejny dzielą się na:
- alkiny – w których występują wiązania potrójne węgiel-węgiel (np. acetylen)
- węglowodory aromatyczne – w których występują struktury ze specyficznie sprzężonymi układami wiązań podwójnych (np. benzen).
- alkeny (olefiny) – zawierające wiązania podwójne (np. etylen), które ponownie dzielą się na:
Inny podział węglowodorów wynika z topologii ich łańcuchów:
- liniowe – w których występują ściśle liniowe łańcuchy węglowe – np. n-oktan
- rozgałęzione – w których występują boczne odgałęzienia w łańcuchu – np. izooktan, izopren
- alicykliczne – w których występują pierścienie węglowe – np. cykloheksan
- policykliczne – w których występują dwa lub więcej pierścieni cyklicznych, w których część atomów węgla jest "współdzielona" np. naftalen
- bi- i więcej cykliczne – w których występują dwa lub więcej "przeplatających" się układów pierścieniowych, np. adamantan
- mieszane – w których występują różne kombinacje układów cyklicznych, liniowych i rozgałęzionych – np. karoten.