Ferdinand Neuling

Ferdinand Neuling (ur. 22 sierpnia 1885 w Budziszynie, zm. 20 lutego 1960 w Hildesheim), niemiecki generał, którego dywizja zajmowała we wrześniu 1939r. Katowice i polską część Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego.

Służba przed II wojną światową

Do służby w kajzerowskim wojsku wstąpił w 1905r. Został wówczas chorążym w 139. Pułku Piechoty. Rok później awansowano go do stopnia porucznika. Nie dysponujemy danymi odnośnie przebiegu jego służby podczas I wojny światowej. Wiadomo jedynie, że odznaczono go krzyżami żelaznymi pierwszej i drugiej klasy, oraz Krzyżem Rycerskim Królewskiego Saskiego Zakonu św. Henryka oraz Zakonu Albrechta. W 1929r. zostaje awansowany do stopnia majora, w 1933r. do stopnia pułkownika. W tym samym roku obejmuje dowództwo 23 Pułku Piechoty. 1 stycznia 1939r. zostaje generałem majorem, w marcu obejmuje dowództwo Landwehry w Opolu. W przedeniu wojny na jej bazie zostaje sformowana 239. Dywizja Piechoty Wehrmachtu, a Neuling zostaje jej dowódcą. Dywizja, jako jednostka 3 rzutu nie przedstawiała wielkiej wartości bojowej. W jej skład wchodzili Ślązacy mieszkańcy na Opolszczyźnie i niemieckim Górnym Śląsku.

Działania bojowe na Górnym Śląsku we wrześniu 1939

Neulingowi i jego 239. Dywizji Piechoty przydzielono w pierwszych dniach wojny fukcję obrony niemieckiej części Górnego Śląska przed ewentualną polską kontrofensywą. Jego żołnierze pierwsze dni wojny spędzają w lesie łabędzkim pod Gliwicami. 2 września po południu po przemarszu ulicami Gliwic przekraczają granicę polko-niemiecką w Gierałtowicach i maszerują w kierunku Ornontowic. Po drodze dochodzi do pierwszych potyczek z polskimi oddziałami samoobrony, złożonymi głównie z weteranów powstań śląskich. 3 września, po tym jak jednostki polskiej Armii Kraków zostały po przegranej bitwie pod Wyrami zmuszone do wycofania się Neuling i jego żołnierze wkraczają do Mikołowa. Tam też dochodzi do wymiany ognia z Polakami. 4. września rano dywizja wraz z pułkami Grenzschutzu wkracza do Katowic. Żołnierze Neulinga wchodzą do miasta od południa, przez Piotrowice, Ochojec, Brynów. Polscy obrońcy usiłują stawić opór Niemcom opór, m.in. z wieży spadochronowej, jednak zostaje on szybko przełamany. Po południu przejeżdżające przez Katowice jednostki dywizyjnej artylerii zostają ostrzelane z dachów, ale ostrzał nie wyrządza większych strat. Tego samego dnia żołnierze Neulinga wkraczają do Chorzowa, który od kilku dni usiłowały zdobyć niemieckie bojówki oraz do pozostałych miast okręgu przemysłowego. Współdziałający z Neulingiem pułk SS "Germania" zajmuje Mysłowice, Sosnowiec i Dąbrowę Górniczą, dopuszczająć się pierwszych akatów terroru na mieszkających tam Żydach. Później żołnierze Neulinga przy udziale miejscowych Niemców, podpalają katowicką synagogę. Z Katowic Neulingrusza do Małopolski, następnie jego dywizja przez kilka miesięcy zabezpiecza nową granicę z ZSRR, która po kampanii wrześniowej wytyczono na Bugu.

Działalność po 1939r.

Dywizja Neulinga w 1940r. zostaje przeniesiona w rejon Freiburga, gdzie zabezpiecza granicę z Francją. Miesiąc po inwazji na Francję dywizja forsuje linię Maginota i zajmuje Colmar oraz Strasburg. Następnie dywizja wraca na Śląsk do Koźla, gdzie pełni funkcję dywizji szkolnej. Następnie przeniesiona zostaje do Rumunii, skąd ruszyła na podboj ZSRR. Do rozwiązania w 1942r. dywizja bierze udział w walkach na froncie wschodnim.

Sam Neuling w latach 1941-42 pozostaje w rezerwie. Jesienią 1942r. zostaje jednak dowódcą 62. Korpusu stacjonującego we Francji. Awansowano go równoczesnie do stopnia generała majora, zostaje też odznaczony krzyżem rycerskim. Po rozbiciu korpusu przez Amerykanów 18.08.1944r. dostaje się do niewoli, którą spędza w obozie jenieckim w Clinton w stanie w stanie Missisipi. Wychodzi na wolność po 3 latach, wraca do Zachodnich Niemiec i osiedla się w Hildesheim, gdzie umiera w 1960r. Nigdy nie postawiono mu zarzutów o zbrodnie, które popełniono na Polakach we wrześniu 1939r. na Śląsku.

Zobacz też

• Obrona wieży spadochronowej w Katowicach

Źródła

• Bartosz T. Wieliński Jak Niemcy wkraczali do Katowic 4 września 1939 Gazeta Wyborcza Katowice, 06.02.2004
• Bartosz T. Wieliński Co działo się na Śląsku przed wkroczeniem niemieckich wojsk do Katowic? Gazeta Wyborcza Katowice, 13.02.2004