Plac Zamkowy w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Bot: Przenoszę 8 linków interwiki do Wikidata, znajdziesz je teraz w zasobie d:q1092468 |
drobne merytoryczne |
||
Linia 18: | Linia 18: | ||
[[Plik:Zamkowy 06.jpg|thumb|Plac Zamkowy ok. 1920]] |
[[Plik:Zamkowy 06.jpg|thumb|Plac Zamkowy ok. 1920]] |
||
[[Plik:Plac Zamkowy w Warszawie.jpg|thumb|Plac Zamkowy, lipiec 2011]] |
[[Plik:Plac Zamkowy w Warszawie.jpg|thumb|Plac Zamkowy, lipiec 2011]] |
||
'''Plac Zamkowy w Warszawie''' – [[plac]] w [[Warszawa|Warszawie]], w [[Śródmieście (Warszawa)|Śródmieściu]], na granicy [[Stare Miasto w Warszawie|Starego Miasta]] i [[Śródmieście Północne (Warszawa)|Śródmieścia Północnego]], wytyczony w latach 1818–1821 według projektu [[Jakub Kubicki|Jakuba Kubickiego]]<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Szwankowski|imię=Eugeniusz|tytuł= Ulice i place Warszawy|wydawca=Państwowe Wydawnictwo Naukowe|miejsce=Warszawa|data=1963|strony=271|miejsce=Warszawa}}</ref> |
'''Plac Zamkowy w Warszawie''' – [[plac]] w [[Warszawa|Warszawie]], w [[Śródmieście (Warszawa)|Śródmieściu]], na granicy [[Stare Miasto w Warszawie|Starego Miasta]] i [[Śródmieście Północne (Warszawa)|Śródmieścia Północnego]], wytyczony w latach 1818–1821 według projektu [[Jakub Kubicki|Jakuba Kubickiego]]<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Szwankowski|imię=Eugeniusz|tytuł= Ulice i place Warszawy|wydawca=Państwowe Wydawnictwo Naukowe|miejsce=Warszawa|data=1963|strony=271|miejsce=Warszawa}}</ref> w miejscu wcześniej istniejących zabudowań w postaci [[Brama Krakowska w Warszawie|Bramy Krakowskiej]], miejskich murów obronnych i zabudowy przylegającej do narożnika zachodniej fasady zamku. Plac ma kształt nieregularnego czworokąta u wylotu pięciu ulic, zniszczony w 1944, odbudowany w latach 1949–1958 wg jednolitego [[styl architektoniczny|stylu architektonicznym]]. Od lat 70. XX wieku wschodnią [[pierzeja|pierzeję]] placu stanowi zrekonstruowana fasada [[Zamek Królewski w Warszawie|Zamku Królewskiego w Warszawie]]. |
||
Plac Zamkowy położony jest u wylotu [[Trakt Królewski w Warszawie|Traktu Królewskiego]], który {{fakt|wytyczał główny kierunek rozwojowy miasta w [[XVIII wiek]]u wzdłuż [[skarpa warszawska|skarpy wiślanej]].|data=2011-06}} |
Plac Zamkowy położony jest u wylotu [[Trakt Królewski w Warszawie|Traktu Królewskiego]], który {{fakt|wytyczał główny kierunek rozwojowy miasta w [[XVIII wiek]]u wzdłuż [[skarpa warszawska|skarpy wiślanej]].|data=2011-06}} |
Wersja z 17:48, 20 mar 2013
{{{jednostki}}} | |
![]() {{{opis zdjęcia}}} | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość |
{{{miejscowość}}} |
Poprzednie nazwy |
{{{poprzednie nazwy}}} |
Plan | |
[[Plik:{{{plan}}}|240x240px|alt=Plan przebiegu ulicy|]] | |
Położenie na mapie Polski ![]() Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Warszawa_pl_Zamkowy_ca1910.jpg/220px-Warszawa_pl_Zamkowy_ca1910.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Zamkowy_06.jpg/220px-Zamkowy_06.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Plac_Zamkowy_w_Warszawie.jpg/220px-Plac_Zamkowy_w_Warszawie.jpg)
Plac Zamkowy w Warszawie – plac w Warszawie, w Śródmieściu, na granicy Starego Miasta i Śródmieścia Północnego, wytyczony w latach 1818–1821 według projektu Jakuba Kubickiego[1] w miejscu wcześniej istniejących zabudowań w postaci Bramy Krakowskiej, miejskich murów obronnych i zabudowy przylegającej do narożnika zachodniej fasady zamku. Plac ma kształt nieregularnego czworokąta u wylotu pięciu ulic, zniszczony w 1944, odbudowany w latach 1949–1958 wg jednolitego stylu architektonicznym. Od lat 70. XX wieku wschodnią pierzeję placu stanowi zrekonstruowana fasada Zamku Królewskiego w Warszawie.
Plac Zamkowy położony jest u wylotu Traktu Królewskiego, który wytyczał główny kierunek rozwojowy miasta w XVIII wieku wzdłuż skarpy wiślanej.[potrzebny przypis]
Opis i historia
Plac Zamkowy to obecnie dawny teren zamku książęcego i obszar znajdujący się poza murami Starej Warszawy, przy czym zarys murów miejskich zaznaczony jest na bruku placu. Południowo-wschodnią pierzeję placu, od strony skarpy, stanowił kościół i klasztor Bernardynek, wzniesiony na przełomie XVI i XVII wieku, a rozebrany w 1843, aby zrobić miejsce dla nowego zjazdu ulicą Nowy Zjazd, biegnącą wiaduktem Pancera początkowo w kierunku Wisły i ulicy Dobrej, a od 1864 w kierunku nowego, stałego mostu Kierbedzia przez Wisłę[2].
Na placu znajduje się kolumna króla Zygmunta III Wazy z 1644, najstarszy i symboliczny dla miasta pomnik (dzieło Clemente Molliego). We wschodniej pierzei placu stoi bryła zrekonstruowanego po zniszczeniach II wojny światowej Zamku Królewskiego, rezydencji książąt mazowieckich, a następnie królów Polski i wielkich książąt Litwy z XVI-XVIII wieku, zbombardowanej i wysadzonej w powietrze przez hitlerowców w czasie okupacji.
W roku 1907 wiadukt Pancera zmodernizowano dla potrzeb obsługi tramwajów elektrycznych, które pojechały nim z Placu Zamkowego niecały rok później.
W roku 1949 plac został połączony schodami ruchomymi z nowo powstałą Trasą W-Z. Przebiegający pod placem Zamkowym tunel Trasy W-Z oraz jej wiadukt (prowadzący do mostu Śląsko-Dąbrowskiego) powstały w miejscu zniszczonego w czasie działań wojennych wiaduktu Pancera.
Plac był sceną wielu dramatycznych wydarzeń w historii Polski. Odbywały się tutaj manifestacje patriotyczne (m.in. w okresie poprzedzającym wybuch powstania styczniowego):
- 27 lutego 1861 od kul rosyjskich padło pięciu poległych;
- 8 kwietnia 1861 pięć rot piechoty i dwa szwadrony jazdy rosyjskiej (ok. 1300 żołnierzy), dowodzone przez generała Stiepana Aleksandrowicza Chrulewa dokonały krwawej masakry ludności cywilnej Warszawy, w wyniku której zginęło ponad 100 osób[3];
- w poniedziałek 15 listopada 1920 na placu miało miejsce uroczyste wręczenie buławy marszałkowskiej pierwszemu marszałkowi Polski, Józefowi Piłsudskiemu.
W czasie stanu wojennego na placu doszło do niezwykle brutalnej akcji rozpędzenia przez ZOMO manifestacji 3 maja 1982. W tym samym miejscu 10 lipca 1997 Prezydent Stanów Zjednoczonych Bill Clinton wygłosił przemówienie z okazji ogłoszonego dwa dni wcześniej zaproszenia Polski, Czech i Węgier do uczestnictwa w NATO. W 1998 na rogu placu Zamkowego i ul. Senatorskiej odsłonięto Pomnik Katyński w Warszawie, od 2012 znajdujący się przy ul. Podwale.
Upamiętnienia
Widok placu Zamkowego przedstawiono na znaczku Poczty Polskiej wydanym w piątej części serii Stolice państw Unii Europejskiej[4].
- ↑ Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 271.
- ↑ Lech Dunin: Przewodnik po kościołach Starego i Nowego Miasta Warszawy. Warszawa: Rada Prymasowska Budowy Kościołów Warszawy, 1976, s. 7-8.
- ↑ S. Kieniewicz, Warszawa w powstaniu styczniowym, Warszawa 1983, s. 72–74.
- ↑ Poczta Polska, Nr kat. 4304, data wyd.: 11.09.2009
Nieprawidłowe parametry: {52|14|51|N|21|0|49|E|region:PL_MZ_type:landmark_scale:1000}