Gozdawa (herb szlachecki): Różnice pomiędzy wersjami

Gozdawa
	; {{{opis grafiki}}}
Typ herbu
Alternatywne nazwy	Gozdawita, Gozdowa, Gozdowita, Gozdowo, Gozdzie, Gzdow, Lilium

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 13:58, 17 kwi 2018

Herb Gozdawa (Lilia) na fasadzie kościoła św. Katarzyny w Wilnie.

Gozdawa (Gozdawita, Gozdowa, Gozdowita, Gozdowo, Gozdzie, Gzdow, Lilium) – polski herb szlachecki; łac. flores liliae in campo rubeo.

Opis herbu

Opis zgodnie z klasycznymi regułami blazonowania:

W polu czerwonym, srebrna lilia podwójna, z pierścieniem złotym w środku. W klejnocie siedem piór pawich, na nich takaż lilia.

Najwcześniejsze wzmianki

Podanie głosi że herbem tym Władysław Herman obdarzył rycerza Krystyna z Gozdawy za męstwo na polu walki; lilia symbolizowała niepokalane rycerstwo, a pawie pióra w klejnocie – mądrość.

Najwcześniejsze źródło heraldyczne wymieniające herb to datowane na lata 1464–1480 Insignia seu clenodia Regis et Regni Poloniae polskiego historyka Jana Długosza, który uznaje go za rdzennie polski. Zapisuje on informacje o herbie wśród 71 najstarszych polskich herbów szlacheckich we fragmencie: "Gozdowa, que Uium candens in campo rubeo defert. Genus Polonicum et dominis suis fidum."^[5].

Teorie o pochodzeniu

Prof. Przemysław Dąbkowski w swoich rozprawach wyraża przypuszczenie, że Gozdawici, mogli to być Niemcy, przybyli z Węgier^{[potrzebny przypis]}. Prawdopodobnie przyszli z północnego wschodu z m. Bartfeld, gdzie żywioł niemiecki był wówczas bardzo silny^{[potrzebny przypis]}.

Herbowni

Lista (→ infoboks po prawe stronie) sporządzona została na podstawie wiarygodnych źródeł, zwłaszcza klasycznych i współczesnych herbarzy^[6]^[7]. Należy jednak pamiętać o możliwości przypisywania rodom szlacheckim niewłaściwych herbów. Szczególnie często zjawisko to występowało podczas legitymacji szlachectwa przed zaborczymi heroldiami, co następnie utrwalane było w wydawanych kolejno herbarzach. Pełna lista herbownych nie jest możliwa do odtworzenia także z powodu zniszczenia, względnie zaginięcia wielu akt i dokumentów w czasie II wojny światowej (tylko podczas powstania warszawskiego w 1944 roku spłonęło ponad 90% zasobu Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie). Identyczność nazwiska nie musi oznaczać przynależności do danego rodu herbowego, przynależność taką mogą bezspornie ustalić jedynie badania genealogiczne (często te same nazwiska były własnością wielu rodzin reprezentujących wszystkie stany dawnej Rzeczypospolitej, tj. chłopów, mieszczan, szlachtę).

Zobacz też

Przypisy

↑ Tadeusz Gajl: Herbarz Polski – lista nazwisk. Internetowa wersja, na podstawie Herbarza Polski Od Średniowiecza Do XX Wieku. [dostęp 25.01.2014]. (pol.).
↑ Herby szlachty białoruskiej Herb Pomarnacki (własny). (pol.)
↑ Kasper Niesiecki, Herbarz Polski, wyd. J.N. Bobrowicza, tom VIII, Lipsk 1841, s.103
↑ Piotr Nałęcz-Małachowski: Zbiór nazwisk szlachty. Lublin: 1805, s. 445.
↑ Celichowski 1885 ↓, s. 15-27.
↑ Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku. Ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007.
↑ Herby szlachty litewskiej Herb Gozdawa, odmiany, herbowni. (pol.)

Bibliografia

Zygmunt Celichowski: Jan Długosz, "Insignia seu clenodia regis et regni Poloniae.Z kodeksu kórnickiego.". Poznań: Zygmunt Celichowski, 1885.

Linki zewnętrzne

Szablon:Herby szlacheckie w Polsce

[hptg-1] Tadeusz Gajl: Herbarz Polski – lista nazwisk. Internetowa wersja, na podstawie Herbarza Polski Od Średniowiecza Do XX Wieku. [dostęp 25.01.2014]. (pol.).

[2] Herby szlachty białoruskiej Herb Pomarnacki (własny). (pol.)

[3] Kasper Niesiecki, Herbarz Polski, wyd. J.N. Bobrowicza, tom VIII, Lipsk 1841, s.103

[Nalecz-4] Piotr Nałęcz-Małachowski: Zbiór nazwisk szlachty. Lublin: 1805, s. 445.

[CITEREFCelichowski188515-27-5] Celichowski 1885 ↓, s. 15-27.

[hptgs-6] Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku. Ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007.

[7] Herby szlachty litewskiej Herb Gozdawa, odmiany, herbowni. (pol.)

[5]

[6]

[7]

@@ Linia 60: / Linia 60: @@
  |commons            =
 }}
+[[Plik:StCatherineVilnius7.JPG|mały|239x239px|Herb Gozdawa (Lilia) na fasadzie [[Kościół św. Katarzyny w Wilnie|kościoła św. Katarzyny w Wilnie]].]]
 '''Gozdawa''' (''Gozdawita, Gozdowa, Gozdowita, Gozdowo, Gozdzie, Gzdow, Lilium'') – polski [[herb szlachecki]]; [[łacina|łac.]] ''flores liliae in campo rubeo''.

Odmiany hrabiowskie	Humnicki Hrabia
Odmiany baronowskie	Chłusowicz Baron Gostkowski Baron
Odmiany	Bełdowski Chłusowicz Dzierżanowski Dzierżanowski II Gorczyczkowski Gozdawa II Gozdawa III Gozdawa IV Gozdawa odmienna Kykieryc Podbereski
Odmiany niepewne	Poronia

Herby	szlachecki mieszczański chłopski własny państwowy miejski korporacji fantazyjne mówiący
Elementy herbu	tarcza herbowa godło (figury heraldyczne, mobilia herbowe) klejnot herbowy zawój (tortillon) korona heraldyczna korona rangowa hełm heraldyczny labry ostrew płaszcz heraldyczny trzymacze heraldyczne podpory heraldyczne postument heraldyczny order herbowy dewiza herbowa zawołanie
Oznaki godności	świeckie kościelne
Inne	herbarz rola herbowa herold blazonowanie szrafowanie tynktura krzyż heraldyczny totem kamon
Działy heraldyki	heraldyka francuska (heraldyka napoleońska) heraldyka polska (heraldyka kaszubska) heraldyka brytyjska (heraldyka angielska, heraldyka szkocka) heraldyka kościelna heraldyka szachowa heraldyka fantazyjna