Józef Lubomirski (1751–1817): Różnice pomiędzy wersjami

Józef Lubomirski
	; Szreniawa bez Krzyża
Rodzina	Lubomirscy herbu Szreniawa bez Krzyża
Data urodzenia	ok. 1751
Data i miejsce śmierci	1817 ; Równe
Ojciec	Stanisław Lubomirski
Matka	Ludwika Pociejówna
Żona	Ludwika Sosnowska
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 11:55, 2 sty 2020

Józef Lubomirski herbu Szreniawa bez Krzyża (ur. 1751, zm. 1817 Równe) – polski książę Świętego Cesarstwa Rzymskiego, generał lejtnant wojsk koronnych, kasztelan kijowski, starosta romanowski, członek Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej, wolnomularz^[1], członek konfederacji targowickiej. ^[2]

Syn Stanisława Lubomirskiego wojewody kijowskiego i bracławskiego, rodzony brat Michała, również generała lejtnanta, dziedzic Równego z przyległościami. Żonaty z Ludwiką Sosnowską, niegdyś ukochaną Tadeusza Kościuszki, która wniosła mu w posagu olbrzymie dobra szarogrodzkie (jej ojciec hetman Józef Sylwester Sosnowski wygrał je w karty w 1768 r.).

Od 1774 r. starosta romanowski i dowódca chorągwi pancernej. W latach 1786–1788 szef 12 regimentu pieszego koronnego. Potem szef 5 regimentu konnego koronnego^[3]. W 1791 roku wziął pożyczkę w banku holenderskim pod zastaw majątku Równe^[4]. Generał lejtnant z 1792 r. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego^[5]. Poparł Konstytucję 3 Maja, jednak nie walczył w jej obronie, wymawiając się złym stanem zdrowia. Pozostał w służbie za czasów przejęcia władzy przez Konfederację Targowicką, przydzielony do 4 Dywizji w Kamieńcu Podolskim. Rychło zredukowany ze względu na brak znajomości służby liniowej. Od 1790 r. kasztelan kijowski.

Początkowo jeden z najbogatszych magnatów polskich. Pionier uprzemysłowienia kraju. Zakładał manufaktury i fabryki m.in. znaną wytwórnię fajansu w Korcu. W grudniu 1794 roku w obliczu bankructwa przekazał cały swój majątek żonie Ludwice Sosnowskiej, która doprowadziła go do dobrego stanu.

Był członkiem loży wolnomularskiej Doskonała Tajemnica w 1786 roku i mistrzem loży Polak Dobroczynny w 1787 roku. ^[6]

Kawaler Orderu Orła Białego i Orderu Świętego Stanisława, w 1773 roku odznaczony został Orderem Świętego Huberta^[7].

Założyciel Józefgrodu, czyli późniejszej Bałty.

Przypisy

↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705–2008, 2008, 865.
↑ Korrespondent Warszawski Donoszący Wiadomości Kraiowe y Zagraniczne. 1792, no 53, s. 465.
↑ Machynia i Srzednicki 2002 ↓, s. 462.
↑ Państwowy Instytut Sztuki [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (72.2010) [online], digi.ub.uni-heidelberg.de [dostęp 2020-01-02] (niem.).
↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 311.
↑ Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738–1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930, s. 248.
↑ Stanisław Łoza, Order domowy rycerski p.w. świętego Huberta, w: Broń i Barwa, 1935, r. II, nr 3, s. 63.

Bibliografia

Mariusz Machynia, Czesław Srzednicki: Oficerowie Rzeczypospolitej Obojga Narodów 1717-1794. T.1: Oficerowie wojska koronnego, cz.1: Sztaby i kawaleria. Kraków: Księgarnia Akademicka. Wydawnictwo Naukowe, 2002. ISBN 83-71-88-500-8.
H. P Kosk Generalicja polska t. 1 Oficyna Wydawnicza "Ajaks" Pruszków 1998.

[1] Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705–2008, 2008, 865.

[2] Korrespondent Warszawski Donoszący Wiadomości Kraiowe y Zagraniczne. 1792, no 53, s. 465.

[CITEREFMachyniaSrzednicki2002462-3] Machynia i Srzednicki 2002 ↓, s. 462.

[4] Państwowy Instytut Sztuki [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (72.2010) [online], digi.ub.uni-heidelberg.de [dostęp 2020-01-02] (niem.).

[5] Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 311.

[6] Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738–1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930, s. 248.

[7] Stanisław Łoza, Order domowy rycerski p.w. świętego Huberta, w: Broń i Barwa, 1935, r. II, nr 3, s. 63.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ Linia 30: / Linia 30: @@
 Syn [[Stanisław Lubomirski (wojewoda kijowski)|Stanisława Lubomirskiego]] wojewody kijowskiego i bracławskiego, rodzony brat [[Michał Lubomirski|Michała]], również generała lejtnanta, dziedzic Równego z przyległościami. Żonaty z [[Ludwika Sosnowska|Ludwiką Sosnowską]], niegdyś ukochaną [[Tadeusz Kościuszko|Tadeusza Kościuszki]], która wniosła mu w posagu olbrzymie dobra szarogrodzkie (jej ojciec hetman [[Józef Sylwester Sosnowski]] wygrał je w karty w [[1768]] r.).
-Od [[1774]] r. starosta romanowski i dowódca chorągwi pancernej. W latach [[1786]]–[[1788]] szef [[12 Regiment Pieszy Koronny|12 regimentu pieszego koronnego]]. Potem szef [[5 Pułk Koronny Przedniej Straży|5 regimentu konnego koronnego]]{{odn|Machynia|Srzednicki|2002|s=462}}. Generał lejtnant z [[1792]] r. Był członkiem konfederacji [[Sejm Czteroletni|Sejmu Czteroletniego]]<ref> Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 311.</ref>. Poparł [[Konstytucja 3 maja|Konstytucję 3 Maja]], jednak nie walczył w jej obronie, wymawiając się złym stanem zdrowia. Pozostał w służbie za czasów targowickich, przydzielony do 4 Dywizji w [[Kamieniec Podolski|Kamieńcu Podolskim]]. Rychło zredukowany ze względu na brak znajomości służby liniowej. Od [[1790]] r. kasztelan kijowski.
+Od [[1774]] r. starosta romanowski i dowódca chorągwi pancernej. W latach [[1786]]–[[1788]] szef [[12 Regiment Pieszy Koronny|12 regimentu pieszego koronnego]]. Potem szef [[5 Pułk Koronny Przedniej Straży|5 regimentu konnego koronnego]]{{odn|Machynia|Srzednicki|2002|s=462}}. W 1791 roku wziął pożyczkę w banku holenderskim pod zastaw majątku Równe<ref>{{Cytuj |tytuł = Państwowy Instytut Sztuki [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (72.2010) |data dostępu = 2020-01-02 |opublikowany = digi.ub.uni-heidelberg.de |url = https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/bhs2010/0352/image |język = de}}</ref>. Generał lejtnant z [[1792]] r. Był członkiem konfederacji [[Sejm Czteroletni|Sejmu Czteroletniego]]<ref> Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 311.</ref>. Poparł [[Konstytucja 3 maja|Konstytucję 3 Maja]], jednak nie walczył w jej obronie, wymawiając się złym stanem zdrowia. Pozostał w służbie za czasów przejęcia władzy przez Konfederację Targowicką, przydzielony do 4 Dywizji w [[Kamieniec Podolski|Kamieńcu Podolskim]]. Rychło zredukowany ze względu na brak znajomości służby liniowej. Od [[1790]] r. kasztelan kijowski.
-Jeden z najbogatszych magnatów polskich. Pionier uprzemysłowienia kraju. Zakładał manufaktury i fabryki m.in. znaną wytwórnię fajansu w Korcu.
+Początkowo jeden z najbogatszych magnatów polskich. Pionier uprzemysłowienia kraju. Zakładał manufaktury i fabryki m.in. znaną wytwórnię fajansu w Korcu. W grudniu 1794 roku w obliczu bankructwa przekazał cały swój majątek żonie Ludwice Sosnowskiej, która doprowadziła go do dobrego stanu.
 Był członkiem [[loża wolnomularska|loży wolnomularskiej]] [[Doskonała Tajemnica]] w [[1786]] roku i mistrzem loży [[Polak Dobroczynny]] w [[1787]] roku. <ref>Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738–1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930, s. 248.</ref>