Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie: Różnice pomiędzy wersjami

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Lowdown (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
242 345 edycji
drobne redakcyjne
WP:SK+ToS+mSI+Bn, drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 1: Linia 1:
'''Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie''' (TWU) – instytucja [[Ubezpieczenie (umowa)|ubezpieczeniowo]]–finansowa z siedzibą w [[Kraków|Krakowie]].
'''Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie''' (TWU) – instytucja [[Ubezpieczenie (umowa)|ubezpieczeniowo]]-finansowa z siedzibą w [[Kraków|Krakowie]].
[[Plik:6-8 Basztowa Street in Kraków (19-20th c.).JPG|thumb|240px|Gmach towarzystwa przy ulicy Basztowej w Krakowie]]
[[Plik:6-8 Basztowa Street in Kraków (19-20th c.).JPG|thumb|Gmach towarzystwa przy ulicy Basztowej w Krakowie]]
[[Plik:Franciszek Trzecieski.JPG|thumb|240px|Inicjator założenia towarzystwa, Franciszek Trzecieski]]
[[Plik:Franciszek Trzecieski.JPG|thumb|Inicjator założenia towarzystwa, Franciszek Trzecieski]]
[[Plik:Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie, building of representation in Lviv.JPG|thumb|240px|Siedziba reprezentacji TWU we Lwowie]]
[[Plik:Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie, building of representation in Lviv.JPG|thumb|Siedziba reprezentacji TWU we Lwowie]]


== Historia ==
== Historia ==
Pierwotnie w okresie [[Zabór austriacki|zaboru austriackiego]] inicjatorem powstania był [[Franciszek Trzecieski]] już w 1842, gdy na sejmie postulatowym poruszył sprawę ustanowienia zakładu ubezpieczeń, co nie przyniosło skutku<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Założenie Towarzystwa | czasopismo = [[Kurier Kolejowy i Asekuracyjny]] | strony = 2-3 | data = Nr 11 (568) z 1 czerwca 1911 | url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=78757}}</ref>. Po ponownym wniosku Trzecieckiego z 1844, sejm polecił wykonanie stosownego projektu, który nie zyskał przychylności Wydziału. Później osobny projekt stworzyło Towarzystwo Gospodarcze we Lwowie (1859), który został odrzucony przez rząd w Wiedniu w 1859.
Pierwotnie w okresie [[Zabór austriacki|zaboru austriackiego]] inicjatorem powstania był [[Franciszek Trzecieski]] już w 1842, gdy na sejmie postulatowym poruszył sprawę ustanowienia zakładu ubezpieczeń, co nie przyniosło skutku<ref>{{Cytuj pismo |tytuł = 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Założenie Towarzystwa |url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=78757|czasopismo = [[Kurier Kolejowy i Asekuracyjny]] |strony = 2–3 |data = nr 11 (568) z 1 czerwca 1911}}</ref>. Po ponownym wniosku Trzecieckiego z 1844, sejm polecił wykonanie stosownego projektu, który nie zyskał przychylności Wydziału. Później osobny projekt stworzyło Towarzystwo Gospodarcze we Lwowie (1859), który został odrzucony przez rząd w Wiedniu w 1859.
[[File:Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych w Krakowie.jpg|thumb|140px|Tabliczka na budynku który był ubezpieczony w TUW]]
[[Plik:Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych w Krakowie.jpg|thumb|140px|Tabliczka na budynku który był ubezpieczony w TUW]]
Powodowany skutkami pożaru w mieście [[Mielec]] Trzecieski ponownie wnioskował założenie towarzystwa, na co przychylnie odpowiedziało krajowe prezydium w Krakowie, wymagając przedstawienia programu. Przygotowany program został przedłożony do krakowskiego prezydium 20 marca 1857, a jego współtwórcami byli [[Leon Gołaszewski]], [[Karol Lariss]], [[Władysław Sanguszko]] i [[Henryk Wodzicki]]. Na przełomie 1858/1859 prezydium przekazało kierującym towarzystwem wskazówki dotyczące zmian w jego statucie. W tym czasie do komitetu towarzystwa wstąpili: [[Wincenty Bobrowski]], [[Edward Homolacs]], [[Wincenty Kirchmajer]], [[Wiktor Lanckoroński]], [[Walenty Milieski]], Kazimierz Starzeński, [[Józef Załuski (hrabia)|Józef Załuski]]. Te osoby, wraz z wcześniejszymi twórcami programu, zostały założycielami towarzystwa. W dalszym czasie trwały prace dotyczące poprawek w statucie, zaś ministerstwo spraw wewnętrznych zapewniło, iż wyda zezwolenie na utworzenie towarzystwa. Komitet prowadził akcję promującą powstanie towarzystwa wśród ziemian (rząd warunkował wydanie koncesji od wysokości ubezpieczeń 6 mln. zł). W 1860 Trzecieski został wybrany dożywotnim kuratorem towarzystwa (prowadził starania przez 18 lat celem jego powstania). 20 października 1860 została wydana koncesja na działanie towarzystwa, 26 listopada 1860 zebrało się Zgromadzenie konstytuujące, które dokonało wyboru Zarządu.
Powodowany skutkami pożaru w mieście [[Mielec]] Trzecieski ponownie wnioskował założenie towarzystwa, na co przychylnie odpowiedziało krajowe prezydium w Krakowie, wymagając przedstawienia programu. Przygotowany program został przedłożony do krakowskiego prezydium 20 marca 1857, a jego współtwórcami byli [[Leon Gołaszewski]], [[Karol Lariss]], [[Władysław Sanguszko]] i [[Henryk Wodzicki]]. Na przełomie 1858/1859 prezydium przekazało kierującym towarzystwem wskazówki dotyczące zmian w jego statucie. W tym czasie do komitetu towarzystwa wstąpili: [[Wincenty Bobrowski]], [[Edward Homolacs]], [[Wincenty Kirchmajer]], [[Wiktor Lanckoroński]], [[Walenty Milieski]], Kazimierz Starzeński, [[Józef Załuski (hrabia)|Józef Załuski]]. Te osoby, wraz z wcześniejszymi twórcami programu, zostały założycielami towarzystwa. W dalszym czasie trwały prace dotyczące poprawek w statucie, zaś ministerstwo spraw wewnętrznych zapewniło, iż wyda zezwolenie na utworzenie towarzystwa. Komitet prowadził akcję promującą powstanie towarzystwa wśród ziemian (rząd warunkował wydanie koncesji od wysokości ubezpieczeń 6 mln. zł). W 1860 Trzecieski został wybrany dożywotnim kuratorem towarzystwa (prowadził starania przez 18 lat celem jego powstania). 20 października 1860 została wydana koncesja na działanie towarzystwa, 26 listopada 1860 zebrało się Zgromadzenie konstytuujące, które dokonało wyboru Zarządu.


; Pierwszy zarząd TWU<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Pierwszy Zarząd | czasopismo = [[Kurier Kolejowy i Asekuracyjny]] | strony = 3-4 | data = Nr 11 (568) z 1 czerwca 1911 | url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=78757}}</ref>
; Pierwszy zarząd TWU<ref>{{Cytuj pismo |tytuł = 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Pierwszy Zarząd |url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=78757|czasopismo = [[Kurier Kolejowy i Asekuracyjny]] |strony = 3–4 |data = nr 11 (568) z 1 czerwca 1911}}</ref>


* [[Adam Józef Potocki]] – prezes zarządu (1860-1872)
* [[Adam Józef Potocki]] – prezes zarządu (1860-1872)
Linia 19: Linia 19:
* Członkowie rady nadzorczej: [[Teodor Baranowski]], Aleksander Dzieduszycki, [[Edward Dzwonkowski]], [[Artur Gołuchowski]], [[Kazimierz Grocholski]], [[Piotr Gross]], [[Cezar Haller]], [[Jan Jędrzejowicz]], Henryk Komar, [[Ignacy Kruszewski]], [[Walerian Krzeczunowicz]], [[Piotr Stanisław Moszyński]], [[Erazm Niedzielski]], Mieczysław Pawlikowski, [[Karol Rogawski]], [[Adam Stanisław Sapieha]], [[Mieczysław Skarżyński]], [[Ignacy Skrzyński]], [[Jan Józef Tarnowski]], [[Tytus Trzecieski]], [[Leonard Wężyk]], [[Jakub Wiktor]], [[Erazm Wolański]].
* Członkowie rady nadzorczej: [[Teodor Baranowski]], Aleksander Dzieduszycki, [[Edward Dzwonkowski]], [[Artur Gołuchowski]], [[Kazimierz Grocholski]], [[Piotr Gross]], [[Cezar Haller]], [[Jan Jędrzejowicz]], Henryk Komar, [[Ignacy Kruszewski]], [[Walerian Krzeczunowicz]], [[Piotr Stanisław Moszyński]], [[Erazm Niedzielski]], Mieczysław Pawlikowski, [[Karol Rogawski]], [[Adam Stanisław Sapieha]], [[Mieczysław Skarżyński]], [[Ignacy Skrzyński]], [[Jan Józef Tarnowski]], [[Tytus Trzecieski]], [[Leonard Wężyk]], [[Jakub Wiktor]], [[Erazm Wolański]].


Towarzystwo działało w ramach [[Autonomia galicyjska|autonomii galicyjskiej]]. Działalność towarzystwa obejmowała ubezpieczenia od ognia (początkowo w nazwie istniało to określenie), od 1864 została rozszerzona o dział na ubezpieczenia od [[grad]]obicia. Z inicjatywy towarzystwa w 1864 została założona w Krakowie pierwsza na terenach polskich [[ochotnicza straż pożarna]]<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Zarys dziejów Towarzystwa | czasopismo = [[Kurier Kolejowy i Asekuracyjny]] | strony = 5 | data = Nr 11 (568) z 1 czerwca 1911 | url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=78757}}</ref>. W 1866 otwartą pierwszą w Krakowie i czwartą w Galicji Kasę Oszczędności. 1 listopada 1869 otwarto dział ubezpieczeń na życie. Towarzystwo zawarło układy z zagranicznymi towarzystwami na dokonywanie interesów pośrednich (np. na terenie [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]]). Ponadto TWU czyniło starania celem otwarcia instytucji kredytowej i w 1869 zostało założone Towarzystwo Zaliczkowe (według zasad Schultzego z Delitsch), rozpoczęło działać w 1870, a po roku powstawały towarzystwa zaliczkowe w całej Galicji.
Towarzystwo działało w ramach [[Autonomia galicyjska|autonomii galicyjskiej]]. Działalność towarzystwa obejmowała ubezpieczenia od ognia (początkowo w nazwie istniało to określenie), od 1864 została rozszerzona o dział na ubezpieczenia od [[grad]]obicia. Z inicjatywy towarzystwa w 1864 została założona w Krakowie pierwsza na terenach polskich [[ochotnicza straż pożarna]]<ref>{{Cytuj pismo |tytuł = 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Zarys dziejów Towarzystwa |url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=78757|czasopismo = [[Kurier Kolejowy i Asekuracyjny]] |strony = 5 |data = nr 11 (568) z 1 czerwca 1911}}</ref>. W 1866 otwartą pierwszą w Krakowie i czwartą w Galicji Kasę Oszczędności. 1 listopada 1869 otwarto dział ubezpieczeń na życie. Towarzystwo zawarło układy z zagranicznymi towarzystwami na dokonywanie interesów pośrednich (np. na terenie [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]]). Ponadto TWU czyniło starania celem otwarcia instytucji kredytowej i w 1869 zostało założone Towarzystwo Zaliczkowe (według zasad Schultzego z Delitsch), rozpoczęło działać w 1870, a po roku powstawały towarzystwa zaliczkowe w całej Galicji.


Po ustąpieniu Adama J. Potockiego w 1872, prezesem został [[Alfred Józef Potocki]]. Z inicjatywy TWU (1873) zostało założone osobne Towarzystwo Wzajemnego Kredytu, otwarte 17 sierpnia 1874. Od 1876 do 1883 prezesem był [[Józef Baum]], a po jego śmierci [[Stanisław Michał Starowieyski]]. Na obchody 25-lecia towarzystwa została wydana księga pamiątkowa pt. [http://www.sbc.org.pl/dlibra/docmetadata?id=107573 ''Monografia Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń od chwili założenia tegoż do 1 kwietnia 1886'']. Od 1887 do 1890 prezesem był [[Artur Władysław Potocki]] (syn pierwszego prezesa, a po jego nagłej śmierci [[Zygmunt Dembowski]] od 1890 do 1896. W ostatnich kilkunastu latach rozrost TWU spowodował potrzebę reform. Ponadto po śmierci Trzecieskiego (1875) towarzystwem kierował Henryk Kieszkowski, którego obwiniono o defraudację finansową w wysokości 200 tys. florenów<ref>{{Cytuj książkę | autor = [[Edward Zając]] | tytuł = Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka | wydawca = Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku | miejsce = Sanok | data = 2002 | strony = 43-44 | isbn = 83-909787-8-4 | url = http://91.146.204.131/dlibra/docmetadata?id=650&}}</ref>. Dyrektor przeszedł w [[stan spoczynku]] w 1896 po 36 latach pracy na stanowisku dyrektora referenta (w uznaniu zasług otrzymał tytuł honorowego kuratora, a jego miejsce zajął [[Henryk Romer]]). Od 1897 prezesem był [[Józef Męciński (poseł)|Józef Męciński]], a od 1903 dyrektorem referentem - adwokat [[Franciszek Paszkowski (1818–1883)|Franciszek Paszkowski]], wiceprezesem [[Tadeusz Cieński]]<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Zarys dziejów Towarzystwa | czasopismo = [[Kurier Kolejowy i Asekuracyjny]] | strony = 7 | data = Nr 11 (568) z 1 czerwca 1911 | url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=78757}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911 | wydawca = Prezydyum C.K. Namiestnictwa | miejsce = Lwów | data = 1911 | strony = 998 | url = http://91.146.204.131/dlibra/docmetadata?id=615}}</ref>. W 1902 została powołana Spółka kredytowa członków Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń. Od 1906 Słonecki był zastępcą dyrektora, a dyrektorem drugim był [[Ignacy Głażewski]].
Po ustąpieniu Adama J. Potockiego w 1872, prezesem został [[Alfred Józef Potocki]]. Z inicjatywy TWU (1873) zostało założone osobne Towarzystwo Wzajemnego Kredytu, otwarte 17 sierpnia 1874. Od 1876 do 1883 prezesem był [[Józef Baum]], a po jego śmierci [[Stanisław Michał Starowieyski]]. Na obchody 25-lecia towarzystwa została wydana księga pamiątkowa pt. [http://www.sbc.org.pl/dlibra/docmetadata?id=107573 ''Monografia Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń od chwili założenia tegoż do 1 kwietnia 1886'']. Od 1887 do 1890 prezesem był [[Artur Władysław Potocki]] (<!-- SPRAWDŹ TO MIEJSCE! (NIESPAROWANE NAWIASY OKRĄGŁE) -->syn pierwszego prezesa, a po jego nagłej śmierci [[Zygmunt Dembowski]] od 1890 do 1896. W ostatnich kilkunastu latach rozrost TWU spowodował potrzebę reform. Ponadto po śmierci Trzecieskiego (1875) towarzystwem kierował Henryk Kieszkowski, którego obwiniono o defraudację finansową w wysokości 200 tys. florenów<ref>{{Cytuj książkę |autor = [[Edward Zając]] |tytuł = Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka |url = http://91.146.204.131/dlibra/docmetadata?id=650&|wydawca = Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku |miejsce = Sanok |data = 2002 |strony = 43–44 |isbn = 83-909787-8-4}}</ref>. Dyrektor przeszedł w [[stan spoczynku]] w 1896 po 36 latach pracy na stanowisku dyrektora referenta (w uznaniu zasług otrzymał tytuł honorowego kuratora, a jego miejsce zajął [[Henryk Romer]]). Od 1897 prezesem był [[Józef Męciński (poseł)|Józef Męciński]], a od 1903 dyrektorem referentem – adwokat [[Franciszek Paszkowski (1818–1883)|Franciszek Paszkowski]], wiceprezesem [[Tadeusz Cieński]]<ref>{{Cytuj pismo |tytuł = 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Zarys dziejów Towarzystwa |url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=78757|czasopismo = [[Kurier Kolejowy i Asekuracyjny]] |strony = 7 |data = nr 11 (568) z 1 czerwca 1911}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911 |url = http://91.146.204.131/dlibra/docmetadata?id=615|wydawca = Prezydyum C.K. Namiestnictwa |miejsce = Lwów |data = 1911 |strony = 998}}</ref>. W 1902 została powołana Spółka kredytowa członków Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń. Od 1906 Słonecki był zastępcą dyrektora, a dyrektorem drugim był [[Ignacy Głażewski]].


Ponadto we władzach TWU zasiadał [[Andrzej Kazimierz Potocki]], członkiem rady nadzorczej byli [[Zdzisław Marchwicki (1841–1912)|Zdzisław Marchwicki]] (od 1877), [[Feliks Gniewosz]], dyrektorem był [[Maksymilian Łepkowski]], delegatem [[Ludwik Baldwin-Ramułt]], ajentem [[August Ścibor-Rylski]], agentem [[Jerzy Kotula]],
Ponadto we władzach TWU zasiadał [[Andrzej Kazimierz Potocki]], członkiem rady nadzorczej byli [[Zdzisław Marchwicki (1841–1912)|Zdzisław Marchwicki]] (od 1877), [[Feliks Gniewosz]], dyrektorem był [[Maksymilian Łepkowski]], delegatem [[Ludwik Baldwin-Ramułt]], ajentem [[August Ścibor-Rylski]], agentem [[Jerzy Kotula]],


W trakcie swojej działalności Towarzystwo otworzyło reprezentację we [[Lwów|Lwowie]], obejmującą obszar Galicji Wschodniej i Bukowiny.
W trakcie swojej działalności Towarzystwo otworzyło reprezentację we [[Lwów|Lwowie]], obejmującą obszar Galicji Wschodniej i Bukowiny.
W 1911 Towarzystwo obchodziło 50-lecie istnienia<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń” | czasopismo = [[Kurier Kolejowy i Asekuracyjny]] | strony = 1 | data = Nr 11 (568) z 1 czerwca 1911 | url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=78757}}</ref>.
W 1911 Towarzystwo obchodziło 50-lecie istnienia<ref>{{Cytuj pismo |tytuł = 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń” |url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=78757|czasopismo = [[Kurier Kolejowy i Asekuracyjny]] |strony = 1 |data = nr 11 (568) z 1 czerwca 1911}}</ref>.


== Siedziba ==
== Siedziba ==
Linia 32: Linia 32:


[[Plik:Supervisory board of Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie (1911).JPG|thumb|240px|Rada nadzorcza TWU w 1911]]
[[Plik:Supervisory board of Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie (1911).JPG|thumb|240px|Rada nadzorcza TWU w 1911]]

== Zarząd – prezydium ==
== Zarząd – prezydium ==
Zarząd – prezydium rady nadzorczej
Zarząd – prezydium rady nadzorczej
Linia 40: Linia 41:
* [[Stanisław Michał Starowieyski]] (1883-1887)
* [[Stanisław Michał Starowieyski]] (1883-1887)
* [[Artur Władysław Potocki]] (1887-1890)
* [[Artur Władysław Potocki]] (1887-1890)
* [[Zygmunt Dembowski]] (1890-1896)<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1893 (rocznik II) | miejsce = Lwów | data = 1893 | strony = 22 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529982}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1894 (rocznik III) | miejsce = Lwów | data = 1894 | strony = 31 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529983}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1895 (rocznik IV) | miejsce = Lwów | data = 1895 | strony = 63 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529984}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1896 (rocznik V) | miejsce = Lwów | data = 1896 | strony = 77 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529986}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1897 (rocznik VI) | miejsce = Lwów | data = 1897 | strony = 75 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529987}}</ref>
* [[Zygmunt Dembowski]] (1890-1896)<ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1893 (rocznik II) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529982|miejsce = Lwów |data = 1893 |strony = 22}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1894 (rocznik III) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529983|miejsce = Lwów |data = 1894 |strony = 31}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1895 (rocznik IV) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529984|miejsce = Lwów |data = 1895 |strony = 63}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1896 (rocznik V) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529986|miejsce = Lwów |data = 1896 |strony = 77}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1897 (rocznik VI) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529987|miejsce = Lwów |data = 1897 |strony = 75}}</ref>
* [[Józef Męciński (poseł)|Józef Męciński]] (1897-1914)<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1898 (rocznik VII) | miejsce = Lwów | data = 1898 | strony = 71 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529989}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1899 (rocznik VIII) | miejsce = Lwów | data = 1899 | strony = 15 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529990}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1900 (rocznik IX) | miejsce = Lwów | data = 1900 | strony = 34 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529992}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = XV Rocznik Asekuracyjno-Ekonomiczny | miejsce = Lwów | data = 1906 | strony = 88 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530008}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1901 (rocznik X) | miejsce = Lwów | data = 1901 | strony = 40 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529993}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1902 (rocznik XI) | miejsce = Lwów | data = 1902 | strony = 39 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529995}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1903 (rocznik XII) | miejsce = Lwów | data = 1903 | strony = 60 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530001}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1904 (rocznik XIII) | miejsce = Lwów | data = 1904 | strony = 60 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530004}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1905 (rocznik XIV) | miejsce = Lwów | data = 1905 | strony = 71 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530006}}</ref><ref>Wybrany ponownie w 1905 na kadencję do 1911.</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1906 (rocznik XV) | miejsce = Lwów | data = 1906 | strony = 103 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530008}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1907 (rocznik XVI) | miejsce = Lwów | data = 1907 | strony = 103 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530010}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1909 (rocznik XVIII) | miejsce = Lwów | data = 1909 | strony = 88 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530012}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1910 (rocznik XIX) | miejsce = Lwów | data = 1910 | strony = 88 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530016}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1911 (rocznik XX) | miejsce = Lwów | data = 1911 | strony = 88 | rozdział = Część III: | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530017}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1912 (rocznik XXI) | miejsce = Lwów | data = 1912 | strony = 98 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530018}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1913 (rocznik XXII) | miejsce = Lwów | data = 1913 | strony = 98 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530019}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1914 (rocznik XXIII) | miejsce = Lwów | data = 1914 | strony = 100 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530021}}</ref>
* [[Józef Męciński (poseł)|Józef Męciński]] (1897-1914)<ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1898 (rocznik VII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529989|miejsce = Lwów |data = 1898 |strony = 71}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1899 (rocznik VIII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529990|miejsce = Lwów |data = 1899 |strony = 15}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1900 (rocznik IX) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529992|miejsce = Lwów |data = 1900 |strony = 34}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = XV Rocznik Asekuracyjno-Ekonomiczny |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530008|miejsce = Lwów |data = 1906 |strony = 88}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1901 (rocznik X) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529993|miejsce = Lwów |data = 1901 |strony = 40}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1902 (rocznik XI) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529995|miejsce = Lwów |data = 1902 |strony = 39}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1903 (rocznik XII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530001|miejsce = Lwów |data = 1903 |strony = 60}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1904 (rocznik XIII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530004|miejsce = Lwów |data = 1904 |strony = 60}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1905 (rocznik XIV) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530006|miejsce = Lwów |data = 1905 |strony = 71}}</ref><ref>Wybrany ponownie w 1905 na kadencję do 1911.</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1906 (rocznik XV) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530008|miejsce = Lwów |data = 1906 |strony = 103}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1907 (rocznik XVI) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530010|miejsce = Lwów |data = 1907 |strony = 103}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1909 (rocznik XVIII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530012|miejsce = Lwów |data = 1909 |strony = 88}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1910 (rocznik XIX) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530016|miejsce = Lwów |data = 1910 |strony = 88}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1911 (rocznik XX) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530017|miejsce = Lwów |data = 1911 |strony = 88 |rozdział = Część III}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1912 (rocznik XXI) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530018|miejsce = Lwów |data = 1912 |strony = 98}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1913 (rocznik XXII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530019|miejsce = Lwów |data = 1913 |strony = 98}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1914 (rocznik XXIII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530021|miejsce = Lwów |data = 1914 |strony = 100}}</ref>


; Wiceprezesi
; Wiceprezesi
Linia 53: Linia 54:
; Dyrektorzy pierwszy (I)
; Dyrektorzy pierwszy (I)
* [[Henryk Wodzicki]] (1860-1885)
* [[Henryk Wodzicki]] (1860-1885)
* [[Zenon Słonecki]] (1885-1906)<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1893 (rocznik II) | miejsce = Lwów | data = 1893 | strony = 23 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529982}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1898 (rocznik VII) | miejsce = Lwów | data = 1898 | strony = 71-72 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529989}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1900 (rocznik IX) | miejsce = Lwów | data = 1900 | strony = 35 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529992}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1901 (rocznik X) | miejsce = Lwów | data = 1901 | strony = 41 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529993}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1902 (rocznik XI) | miejsce = Lwów | data = 1902 | strony = 40 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529995}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1903 (rocznik XII) | miejsce = Lwów | data = 1903 | strony = 61 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530001}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1904 (rocznik XIII) | miejsce = Lwów | data = 1904 | strony = 61 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530004}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1905 (rocznik XIV) | miejsce = Lwów | data = 1905 | strony = 72 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530006}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1906 (rocznik XV) | miejsce = Lwów | data = 1906 | strony = 104 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530008}}</ref>
* [[Zenon Słonecki]] (1885-1906)<ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1893 (rocznik II) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529982|miejsce = Lwów |data = 1893 |strony = 23}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1898 (rocznik VII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529989|miejsce = Lwów |data = 1898 |strony = 71–72}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1900 (rocznik IX) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529992|miejsce = Lwów |data = 1900 |strony = 35}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1901 (rocznik X) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529993|miejsce = Lwów |data = 1901 |strony = 41}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1902 (rocznik XI) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529995|miejsce = Lwów |data = 1902 |strony = 40}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1903 (rocznik XII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530001|miejsce = Lwów |data = 1903 |strony = 61}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1904 (rocznik XIII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530004|miejsce = Lwów |data = 1904 |strony = 61}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1905 (rocznik XIV) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530006|miejsce = Lwów |data = 1905 |strony = 72}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1906 (rocznik XV) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530008|miejsce = Lwów |data = 1906 |strony = 104}}</ref>
* [[Michał Garapich]] (1907/1914)<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1907 (rocznik XVI) | miejsce = Lwów | data = 1907 | strony = 104 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530010}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1909 (rocznik XVIII) | miejsce = Lwów | data = 1909 | strony = 92 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530012}}</ref><ref>Wybrany na kadencję do 1909.</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1910 (rocznik XIX) | miejsce = Lwów | data = 1910 | strony = 92 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530016}}</ref><ref>Wybrany na kadencję 1909-1915.</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1914 (rocznik XXIII) | miejsce = Lwów | data = 1914 | strony = 105 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530021}}</ref>
* [[Michał Garapich]] (1907/1914)<ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1907 (rocznik XVI) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530010|miejsce = Lwów |data = 1907 |strony = 104}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1909 (rocznik XVIII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530012|miejsce = Lwów |data = 1909 |strony = 92}}</ref><ref>Wybrany na kadencję do 1909.</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1910 (rocznik XIX) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530016|miejsce = Lwów |data = 1910 |strony = 92}}</ref><ref>Wybrany na kadencję 1909-1915.</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1914 (rocznik XXIII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530021|miejsce = Lwów |data = 1914 |strony = 105}}</ref>
|width="100"|
|width="100"|
|valign="top"|
|valign="top"|
Linia 60: Linia 61:
* [[Franciszek Paszkowski]] (1893/1898)
* [[Franciszek Paszkowski]] (1893/1898)
* Antoni Górski (1899/1906)
* Antoni Górski (1899/1906)
* Zenon Słonecki (1907-1912)<ref>Wybrany na kadencję do 1909.</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1910 (rocznik XIX) | miejsce = Lwów | data = 1910 | strony = 93 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530016}}</ref><ref>Wybrany na kadencję 1909-1915.</ref>
* Zenon Słonecki (1907-1912)<ref>Wybrany na kadencję do 1909.</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1910 (rocznik XIX) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530016|miejsce = Lwów |data = 1910 |strony = 93}}</ref><ref>Wybrany na kadencję 1909-1915.</ref>
* Zygmunt Horodyński (1912-)<ref>Wybrany do końca kadencji w 1915.</ref>
* Zygmunt Horodyński (1912-)<ref>Wybrany do końca kadencji w 1915.</ref>
|}
|}
Linia 68: Linia 69:
; Dyrektorzy drudzy (II)
; Dyrektorzy drudzy (II)
* Karol hr. Scipio del Campo (1893/1898)
* Karol hr. Scipio del Campo (1893/1898)
* [[Ignacy Głażewski]] (1899/1912)<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1899 (rocznik VIII) | miejsce = Lwów | data = 1899 | strony = 16 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529990}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1909 (rocznik XVIII) | miejsce = Lwów | data = 1909 | strony = 93 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530012}}</ref><ref>Wybrany na kadencję 1906-1912.</ref>
* [[Ignacy Głażewski]] (1899/1912)<ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1899 (rocznik VIII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529990|miejsce = Lwów |data = 1899 |strony = 16}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1909 (rocznik XVIII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530012|miejsce = Lwów |data = 1909 |strony = 93}}</ref><ref>Wybrany na kadencję 1906-1912.</ref>
* Stanisław Dydyński (1912/1914)<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1912 (rocznik XXI) | miejsce = Lwów | data = 1912 | strony = 103 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530018}}</ref><ref>Wybrany do końca kadencji 1912.</ref><ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1913 (rocznik XXII) | miejsce = Lwów | data = 1913 | strony = 103 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530019}}</ref><ref>Wybrany na kadencję 1912-1918-</ref>
* Stanisław Dydyński (1912/1914)<ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1912 (rocznik XXI) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530018|miejsce = Lwów |data = 1912 |strony = 103}}</ref><ref>Wybrany do końca kadencji 1912.</ref><ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1913 (rocznik XXII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/530019|miejsce = Lwów |data = 1913 |strony = 103}}</ref><ref>Wybrany na kadencję 1912-1918-.</ref>
|width="100"|
|width="100"|
|valign="top"|
|valign="top"|
Linia 82: Linia 83:
; Dyrektorzy-referenci
; Dyrektorzy-referenci
* [[Henryk Kieszkowski]]
* [[Henryk Kieszkowski]]
* [[Gustaw Romer]] (1898/1904)<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1898 (rocznik VII) | miejsce = Lwów | data = 1898 | strony = 72 | url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529989}}</ref>
* [[Gustaw Romer]] (1898/1904)<ref>{{Cytuj książkę |tytuł = Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1898 (rocznik VII) |url = https://www.wbc.poznan.pl/publication/529989|miejsce = Lwów |data = 1898 |strony = 72}}</ref>
* [[Franciszek Paszkowski (1818–1883)|Franciszek Paszkowski]] (1905/1914)
* [[Franciszek Paszkowski (1818–1883)|Franciszek Paszkowski]] (1905/1914)
|width="100"|
|width="100"|
Linia 108: Linia 109:
== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
{{commonscat|Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie}}
{{commonscat|Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie}}
* {{Cytuj książkę | autor = [[Józef Mrazek]] | tytuł = Monografia Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń od chwili założenia tegoż do 1 kwietnia 1886 | wydawca = Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie | miejsce = Kraków | data = 1886 | strony = | url = http://www.sbc.org.pl/dlibra/docmetadata?id=107573}}
* {{Cytuj książkę |autor = [[Józef Mrazek]] |tytuł = Monografia Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń od chwili założenia tegoż do 1 kwietnia 1886 |url = http://www.sbc.org.pl/dlibra/docmetadata?id=107573|wydawca = Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie |miejsce = Kraków |data = 1886 |strony =}}
* {{Cytuj pismo | tytuł = 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń” | czasopismo = [[Kurier Kolejowy i Asekuracyjny]] | strony = 1-16 | data = Nr 11 (568) z 1 czerwca 1911 | url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=78757}}
* {{Cytuj pismo |tytuł = 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń” |url = http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=78757|czasopismo = [[Kurier Kolejowy i Asekuracyjny]] |strony = 1–16 |data = nr 11 (568) z 1 czerwca 1911}}
* {{Cytuj książkę | tytuł = Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911 | wydawca = Prezydyum C.K. Namiestnictwa | miejsce = Lwów | data = 1911 | strony = 996-1002 | url = http://91.146.204.131/dlibra/docmetadata?id=615}}
* {{Cytuj książkę |tytuł = Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911 |url = http://91.146.204.131/dlibra/docmetadata?id=615|wydawca = Prezydyum C.K. Namiestnictwa |miejsce = Lwów |data = 1911 |strony = 996–1002}}

{{ka}}


[[Kategoria:Gospodarka Galicji]]
[[Kategoria:Gospodarka Galicji]]

Wersja z 02:46, 19 sty 2020

Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie (TWU) – instytucja ubezpieczeniowo-finansowa z siedzibą w Krakowie.

Gmach towarzystwa przy ulicy Basztowej w Krakowie
Inicjator założenia towarzystwa, Franciszek Trzecieski
Siedziba reprezentacji TWU we Lwowie

Historia

Pierwotnie w okresie zaboru austriackiego inicjatorem powstania był Franciszek Trzecieski już w 1842, gdy na sejmie postulatowym poruszył sprawę ustanowienia zakładu ubezpieczeń, co nie przyniosło skutku[1]. Po ponownym wniosku Trzecieckiego z 1844, sejm polecił wykonanie stosownego projektu, który nie zyskał przychylności Wydziału. Później osobny projekt stworzyło Towarzystwo Gospodarcze we Lwowie (1859), który został odrzucony przez rząd w Wiedniu w 1859.

Tabliczka na budynku który był ubezpieczony w TUW

Powodowany skutkami pożaru w mieście Mielec Trzecieski ponownie wnioskował założenie towarzystwa, na co przychylnie odpowiedziało krajowe prezydium w Krakowie, wymagając przedstawienia programu. Przygotowany program został przedłożony do krakowskiego prezydium 20 marca 1857, a jego współtwórcami byli Leon Gołaszewski, Karol Lariss, Władysław Sanguszko i Henryk Wodzicki. Na przełomie 1858/1859 prezydium przekazało kierującym towarzystwem wskazówki dotyczące zmian w jego statucie. W tym czasie do komitetu towarzystwa wstąpili: Wincenty Bobrowski, Edward Homolacs, Wincenty Kirchmajer, Wiktor Lanckoroński, Walenty Milieski, Kazimierz Starzeński, Józef Załuski. Te osoby, wraz z wcześniejszymi twórcami programu, zostały założycielami towarzystwa. W dalszym czasie trwały prace dotyczące poprawek w statucie, zaś ministerstwo spraw wewnętrznych zapewniło, iż wyda zezwolenie na utworzenie towarzystwa. Komitet prowadził akcję promującą powstanie towarzystwa wśród ziemian (rząd warunkował wydanie koncesji od wysokości ubezpieczeń 6 mln. zł). W 1860 Trzecieski został wybrany dożywotnim kuratorem towarzystwa (prowadził starania przez 18 lat celem jego powstania). 20 października 1860 została wydana koncesja na działanie towarzystwa, 26 listopada 1860 zebrało się Zgromadzenie konstytuujące, które dokonało wyboru Zarządu.

Pierwszy zarząd TWU[2]

Towarzystwo działało w ramach autonomii galicyjskiej. Działalność towarzystwa obejmowała ubezpieczenia od ognia (początkowo w nazwie istniało to określenie), od 1864 została rozszerzona o dział na ubezpieczenia od gradobicia. Z inicjatywy towarzystwa w 1864 została założona w Krakowie pierwsza na terenach polskich ochotnicza straż pożarna[3]. W 1866 otwartą pierwszą w Krakowie i czwartą w Galicji Kasę Oszczędności. 1 listopada 1869 otwarto dział ubezpieczeń na życie. Towarzystwo zawarło układy z zagranicznymi towarzystwami na dokonywanie interesów pośrednich (np. na terenie Królestwa Polskiego). Ponadto TWU czyniło starania celem otwarcia instytucji kredytowej i w 1869 zostało założone Towarzystwo Zaliczkowe (według zasad Schultzego z Delitsch), rozpoczęło działać w 1870, a po roku powstawały towarzystwa zaliczkowe w całej Galicji.

Po ustąpieniu Adama J. Potockiego w 1872, prezesem został Alfred Józef Potocki. Z inicjatywy TWU (1873) zostało założone osobne Towarzystwo Wzajemnego Kredytu, otwarte 17 sierpnia 1874. Od 1876 do 1883 prezesem był Józef Baum, a po jego śmierci Stanisław Michał Starowieyski. Na obchody 25-lecia towarzystwa została wydana księga pamiątkowa pt. Monografia Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń od chwili założenia tegoż do 1 kwietnia 1886. Od 1887 do 1890 prezesem był Artur Władysław Potocki (syn pierwszego prezesa, a po jego nagłej śmierci Zygmunt Dembowski od 1890 do 1896. W ostatnich kilkunastu latach rozrost TWU spowodował potrzebę reform. Ponadto po śmierci Trzecieskiego (1875) towarzystwem kierował Henryk Kieszkowski, którego obwiniono o defraudację finansową w wysokości 200 tys. florenów[4]. Dyrektor przeszedł w stan spoczynku w 1896 po 36 latach pracy na stanowisku dyrektora referenta (w uznaniu zasług otrzymał tytuł honorowego kuratora, a jego miejsce zajął Henryk Romer). Od 1897 prezesem był Józef Męciński, a od 1903 dyrektorem referentem – adwokat Franciszek Paszkowski, wiceprezesem Tadeusz Cieński[5][6]. W 1902 została powołana Spółka kredytowa członków Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń. Od 1906 Słonecki był zastępcą dyrektora, a dyrektorem drugim był Ignacy Głażewski.

Ponadto we władzach TWU zasiadał Andrzej Kazimierz Potocki, członkiem rady nadzorczej byli Zdzisław Marchwicki (od 1877), Feliks Gniewosz, dyrektorem był Maksymilian Łepkowski, delegatem Ludwik Baldwin-Ramułt, ajentem August Ścibor-Rylski, agentem Jerzy Kotula,

W trakcie swojej działalności Towarzystwo otworzyło reprezentację we Lwowie, obejmującą obszar Galicji Wschodniej i Bukowiny. W 1911 Towarzystwo obchodziło 50-lecie istnienia[7].

Siedziba

Po 1885 towarzystwo funkcjonowało w krakowskim gmachu położonym przy ulicy Basztowej.

Rada nadzorcza TWU w 1911

Zarząd – prezydium

Zarząd – prezydium rady nadzorczej

Prezesi
Wiceprezesi

Dyrekcja

Dyrektorzy pierwszy (I)
Zastępcy dyrektorów pierwszych (I)
Dyrektorzy drudzy (II)
Zastępcy dyrektorów drugich (II)
  • Władysław Lisowski (1893, 1894, 1895, 1896, 1897, 1898)
  • Henryk Szarski (1899/1906)
  • Józef Jawornicki (1906/1914)[58]
Dyrektorzy-referenci
Zastępcy dyrektorów-referentów
  • Ignacy Głażewski
  • Edmund Piotrowski-Ginwiłł (1899/1905)
  • vacat (1906)
  • Henryk Szatkowski (1907/1914)
Kuratorzy

Członkowie

 Z tym tematem związana jest kategoria: Członkowie Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Założenie Towarzystwa. „Kurier Kolejowy i Asekuracyjny”, s. 2–3, nr 11 (568) z 1 czerwca 1911. 
  2. ↑ 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Pierwszy Zarząd. „Kurier Kolejowy i Asekuracyjny”, s. 3–4, nr 11 (568) z 1 czerwca 1911. 
  3. ↑ 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Zarys dziejów Towarzystwa. „Kurier Kolejowy i Asekuracyjny”, s. 5, nr 11 (568) z 1 czerwca 1911. 
  4. ↑ Edward Zając: Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2002, s. 43–44. ISBN 83-909787-8-4.
  5. ↑ 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Zarys dziejów Towarzystwa. „Kurier Kolejowy i Asekuracyjny”, s. 7, nr 11 (568) z 1 czerwca 1911. 
  6. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: Prezydyum C.K. Namiestnictwa, 1911, s. 998.
  7. ↑ 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. „Kurier Kolejowy i Asekuracyjny”, s. 1, nr 11 (568) z 1 czerwca 1911. 
  8. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1893 (rocznik II). Lwów: 1893, s. 22.
  9. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1894 (rocznik III). Lwów: 1894, s. 31.
  10. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1895 (rocznik IV). Lwów: 1895, s. 63.
  11. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1896 (rocznik V). Lwów: 1896, s. 77.
  12. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1897 (rocznik VI). Lwów: 1897, s. 75.
  13. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1898 (rocznik VII). Lwów: 1898, s. 71.
  14. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1899 (rocznik VIII). Lwów: 1899, s. 15.
  15. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1900 (rocznik IX). Lwów: 1900, s. 34.
  16. ↑ XV Rocznik Asekuracyjno-Ekonomiczny. Lwów: 1906, s. 88.
  17. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1901 (rocznik X). Lwów: 1901, s. 40.
  18. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1902 (rocznik XI). Lwów: 1902, s. 39.
  19. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1903 (rocznik XII). Lwów: 1903, s. 60.
  20. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1904 (rocznik XIII). Lwów: 1904, s. 60.
  21. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1905 (rocznik XIV). Lwów: 1905, s. 71.
  22. ↑ Wybrany ponownie w 1905 na kadencję do 1911.
  23. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1906 (rocznik XV). Lwów: 1906, s. 103.
  24. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1907 (rocznik XVI). Lwów: 1907, s. 103.
  25. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1909 (rocznik XVIII). Lwów: 1909, s. 88.
  26. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1910 (rocznik XIX). Lwów: 1910, s. 88.
  27. ↑ Część III. W: Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1911 (rocznik XX). Lwów: 1911, s. 88.
  28. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1912 (rocznik XXI). Lwów: 1912, s. 98.
  29. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1913 (rocznik XXII). Lwów: 1913, s. 98.
  30. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1914 (rocznik XXIII). Lwów: 1914, s. 100.
  31. ↑ Wybrany ponownie w 1905 na kadencję do 1911.
  32. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1893 (rocznik II). Lwów: 1893, s. 23.
  33. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1898 (rocznik VII). Lwów: 1898, s. 71–72.
  34. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1900 (rocznik IX). Lwów: 1900, s. 35.
  35. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1901 (rocznik X). Lwów: 1901, s. 41.
  36. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1902 (rocznik XI). Lwów: 1902, s. 40.
  37. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1903 (rocznik XII). Lwów: 1903, s. 61.
  38. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1904 (rocznik XIII). Lwów: 1904, s. 61.
  39. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1905 (rocznik XIV). Lwów: 1905, s. 72.
  40. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1906 (rocznik XV). Lwów: 1906, s. 104.
  41. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1907 (rocznik XVI). Lwów: 1907, s. 104.
  42. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1909 (rocznik XVIII). Lwów: 1909, s. 92.
  43. ↑ Wybrany na kadencję do 1909.
  44. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1910 (rocznik XIX). Lwów: 1910, s. 92.
  45. ↑ Wybrany na kadencję 1909-1915.
  46. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1914 (rocznik XXIII). Lwów: 1914, s. 105.
  47. ↑ Wybrany na kadencję do 1909.
  48. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1910 (rocznik XIX). Lwów: 1910, s. 93.
  49. ↑ Wybrany na kadencję 1909-1915.
  50. ↑ Wybrany do końca kadencji w 1915.
  51. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1899 (rocznik VIII). Lwów: 1899, s. 16.
  52. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1909 (rocznik XVIII). Lwów: 1909, s. 93.
  53. ↑ Wybrany na kadencję 1906-1912.
  54. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1912 (rocznik XXI). Lwów: 1912, s. 103.
  55. ↑ Wybrany do końca kadencji 1912.
  56. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1913 (rocznik XXII). Lwów: 1913, s. 103.
  57. ↑ Wybrany na kadencję 1912-1918-.
  58. ↑ Wybrany na kadencje 1906-1912, 1912-1918.
  59. ↑ Kalendarz Asekuracyjno-Ekonomiczny na rok 1898 (rocznik VII). Lwów: 1898, s. 72.

Bibliografia

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Towarzystwo_Wzajemnych_Ubezpieczeń_w_Krakowie&oldid=58563553”