Kartografia: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m int., +linki wew. |
|||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
[[Plik:Livingston-Greenwich-map.jpg|thumb|Mapa ilustrowana]] |
[[Plik:Livingston-Greenwich-map.jpg|thumb|Mapa ilustrowana]] |
||
'''Kartografia''' – dziedzina nauki o [[mapa]]ch (w tym o atlasach, |
'''Kartografia''' – dziedzina nauki o [[mapa]]ch (w tym o [[Atlas (publikacja)|atlasach]], [[globus]]ach, modelach plastycznych – [[mapa plastyczna|mapach plastycznych]] itp.), teorii map, metodach ich sporządzania i użytkowania; jak również dziedzina działalności organizacyjnej i usługowej, związanej z opracowywaniem, reprodukcją i rozpowszechnianiem map<ref name="NEP PWN">Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, Warszawa 1995, tom 3, s. 294.</ref>. |
||
Pod pojęciem kartografii rozumie się także dziedzinę, zajmującą się przekazywaniem informacji, które są odniesione do przestrzeni (głównie geograficznej) a zakodowanych w formie graficznej lub cyfrowej<ref name="NEP PWN" />. |
Pod pojęciem kartografii rozumie się także dziedzinę, zajmującą się przekazywaniem informacji, które są odniesione do przestrzeni (głównie geograficznej) a zakodowanych w formie graficznej lub cyfrowej<ref name="NEP PWN" />. |
||
Według [[Brytyjskie Towarzystwo Kartograficzne|Brytyjskiego Towarzystwa Kartograficznego]] |
Według [[Brytyjskie Towarzystwo Kartograficzne|Brytyjskiego Towarzystwa Kartograficznego]] kartografia „''to nauka, sztuka i technologia sporządzania map oraz ich badanie jako dokumentów nauki i dzieł sztuki''”{{fakt|data=2009-10}}. |
||
W Polsce wraz z [[geodezja|geodezją]] stanowi jedną z dyscyplin [[nauki techniczne|nauk technicznych]]. |
W [[Polska|Polsce]] – wraz z [[geodezja|geodezją]] – stanowi jedną z [[Dyscyplina naukowa|dyscyplin]] [[nauki techniczne|nauk technicznych]]. |
||
Kształtowała się w trzech okresach historycznych: |
Kształtowała się w trzech okresach historycznych: |
||
* od czasów starożytnych do [[renesans]]u |
* od czasów [[starożytność|starożytnych]] do [[renesans]]u, |
||
* od połowy [[XVI wiek|XVI]] do połowy [[XX wiek]]u |
* od połowy [[XVI wiek|XVI]] do połowy [[XX wiek]]u, |
||
* od połowy XX wieku |
* od połowy XX wieku. |
||
== Działy kartografii == |
== Działy kartografii == |
||
Do najczęściej wyróżnianych działów kartografii można zaliczyć<ref>{{Cytuj książkę | inni = Jacek Pasławski (red.) | tytuł = Wprowadzenie do kartografii i topografii |rozdział = Przedmiot kartografii i jej powiązania z innymi naukami |autor r = Wiesław Ostrowski | autor2 r = Jacek Pasławski | data = 2006 | wydawca = Wydawnictwo Nowa Era | miejsce = Warszawa | isbn = 83-7409-229-7}}</ref>: |
Do najczęściej wyróżnianych działów kartografii można zaliczyć<ref>{{Cytuj książkę | inni = Jacek Pasławski (red.) | tytuł = Wprowadzenie do kartografii i topografii |rozdział = Przedmiot kartografii i jej powiązania z innymi naukami |autor r = Wiesław Ostrowski | autor2 r = Jacek Pasławski | data = 2006 | wydawca = Wydawnictwo Nowa Era | miejsce = Warszawa | isbn = 83-7409-229-7}}</ref>: |
||
* kartoznawstwo |
* kartoznawstwo – wiedzę o mapach ich właściwościach i formułach, |
||
* kartografię matematyczną |
* kartografię matematyczną – zajmującą się teorią [[Odwzorowanie kartograficzne|odwzorowań kartograficznych]] powierzchni [[Ziemia|Ziemi]] na mapach oraz podstawami matematycznymi wykonywania pomiarów na mapach, |
||
* redakcję i opracowanie map |
* redakcję i opracowanie map, |
||
* reprodukcję kartograficzną |
* reprodukcję kartograficzną, |
||
* [[Topografia (geografia)|topografię]], |
* [[Topografia (geografia)|topografię]], |
||
* kartometrię |
* kartometrię – zajmującą się zasadami i metodami pomiarów na mapach, |
||
* historię kartografii, |
* historię kartografii, |
||
* kartologię |
* kartologię – uważaną za nadbudowę teoretyczną kartografii praktycznej. Kartologia korzysta z ustaleń [[logika|logiki]], [[Semiotyka (logika)|semiotyki]], [[prakseologia|prakseologii]], [[psychologia|psychologii]], [[teoria informacji|teorii informacji]]. |
||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
Wersja z 23:03, 21 lut 2016
Kartografia – dziedzina nauki o mapach (w tym o atlasach, globusach, modelach plastycznych – mapach plastycznych itp.), teorii map, metodach ich sporządzania i użytkowania; jak również dziedzina działalności organizacyjnej i usługowej, związanej z opracowywaniem, reprodukcją i rozpowszechnianiem map[1].
Pod pojęciem kartografii rozumie się także dziedzinę, zajmującą się przekazywaniem informacji, które są odniesione do przestrzeni (głównie geograficznej) a zakodowanych w formie graficznej lub cyfrowej[1].
Według Brytyjskiego Towarzystwa Kartograficznego kartografia „to nauka, sztuka i technologia sporządzania map oraz ich badanie jako dokumentów nauki i dzieł sztuki”[potrzebny przypis].
W Polsce – wraz z geodezją – stanowi jedną z dyscyplin nauk technicznych.
Kształtowała się w trzech okresach historycznych:
- od czasów starożytnych do renesansu,
- od połowy XVI do połowy XX wieku,
- od połowy XX wieku.
Działy kartografii
Do najczęściej wyróżnianych działów kartografii można zaliczyć[2]:
- kartoznawstwo – wiedzę o mapach ich właściwościach i formułach,
- kartografię matematyczną – zajmującą się teorią odwzorowań kartograficznych powierzchni Ziemi na mapach oraz podstawami matematycznymi wykonywania pomiarów na mapach,
- redakcję i opracowanie map,
- reprodukcję kartograficzną,
- topografię,
- kartometrię – zajmującą się zasadami i metodami pomiarów na mapach,
- historię kartografii,
- kartologię – uważaną za nadbudowę teoretyczną kartografii praktycznej. Kartologia korzysta z ustaleń logiki, semiotyki, prakseologii, psychologii, teorii informacji.
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- ↑ a b Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, Warszawa 1995, tom 3, s. 294.
- ↑ Wiesław Ostrowski, Jacek Pasławski: Przedmiot kartografii i jej powiązania z innymi naukami. W: Wprowadzenie do kartografii i topografii. Jacek Pasławski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era, 2006. ISBN 83-7409-229-7.