Ostia (starożytne miasto): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m biblio, przypis |
różne redakcyjne /stylistyczno-język., linkowania/ |
||
Linia 27: | Linia 27: | ||
[[Plik:Temple of Roma.jpg|thumb|300px|Świątynia bogini Rzymu na Forum w Ostii]] |
[[Plik:Temple of Roma.jpg|thumb|300px|Świątynia bogini Rzymu na Forum w Ostii]] |
||
'''Ostia''' ([[Łacina|łac.]] ''ostium'' ujście) – [[starożytność|antyczne]] miasto portowe |
'''Ostia''' ([[Łacina|łac.]] ''ostium'' ujście) – [[starożytność|antyczne]] miasto portowe, położone w ujściu rzeki [[Tyber]] do [[Morze Tyrreńskie|Morza Tyrreńskiego]], obecnie w granicach [[Rzym]]u. |
||
Przypuszczalnie pierwsza kolonia [[Starożytny Rzym|Starożytnego Rzymu]]; zachowane do dnia dzisiejszego ruiny są pod względem powierzchni jednymi z największych we [[Włochy|Włoszech]]. Ponieważ od czasów starożytnych linia brzegowa odstępowała w ślad za morzem, obecnie port w dalszym ciągu znajduje się nad Tybrem, ale odległy około 3 km od plaży. |
|||
== Historia miasta == |
== Historia miasta == |
||
Na wschód od Ostii znajdują się wyrobiska [[halit|solne]], z których najprawdopodobniej wydobywano sól morską już w środkowym i późnym [[epoka brązu|okresie brązu]] ([[XV wiek p.n.e.|1400]]–[[XI wiek p.n.e.|1000 lat p.n.e.]]). Obok wyrobisk mogły we wczesnej [[epoka żelaza|erze żelaza]] (1000–[[VIII wiek p.n.e.|700 lat p.n.e.]]) istnieć niewielkie wioski. |
Na wschód od Ostii znajdują się wyrobiska [[halit|solne]], z których najprawdopodobniej wydobywano sól morską już w środkowym i późnym [[epoka brązu|okresie brązu]] ([[XV wiek p.n.e.|1400]]–[[XI wiek p.n.e.|1000 lat p.n.e.]]). Obok wyrobisk mogły we wczesnej [[epoka żelaza|erze żelaza]] (1000–[[VIII wiek p.n.e.|700 lat p.n.e.]]) istnieć niewielkie wioski. |
||
Zgodnie z przekazami takich autorów jak [[Enniusz]], [[Tytus Liwiusz|Liwiusz]], [[Cyceron]] i [[Dionizjusz z Halikarnasu]] Ostia została założona przez czwartego króla Rzymu, [[Ankus Marcjusz|Ankusa Marcjusza]], w roku [[620 p.n.e.]] |
Zgodnie z przekazami takich autorów jak [[Enniusz]], [[Tytus Liwiusz|Liwiusz]], [[Cyceron]] i [[Dionizjusz z Halikarnasu]], Ostia została założona przez czwartego króla Rzymu, [[Ankus Marcjusz|Ankusa Marcjusza]], w roku [[620 p.n.e.]], lecz dotąd nie odnaleziono żadnych pozostałości [[archeologia|archeologicznych]], poświadczających ten okres. |
||
Za [[Republika rzymska|Republiki]] jako port wykorzystywano naturalne ukształtowanie terenu przy ujściu [[Tyber|Tybru]], dopiero w czasach [[Cesarstwo Rzymskie|Cesarstwa]] cesarz [[Klaudiusz (cesarz)|Klaudiusz]] zbudował sztuczną przystań, zaś |
Za czasów [[Republika rzymska|Republiki]] jako port wykorzystywano naturalne ukształtowanie terenu przy ujściu [[Tyber|Tybru]], dopiero w czasach [[Cesarstwo Rzymskie|Cesarstwa]] cesarz [[Klaudiusz (cesarz)|Klaudiusz]] zbudował sztuczną przystań, zaś [[Hadrian]] rozkazał wykonać kanał łączący port z Tybrem. Wówczas Ostia rozkwitła jako miasto, dodatkowo wzbogacona budowlami przez [[Marek Aureliusz|Marka Aureliusza]] i połączona z [[Rzym|wiecznym miastem]] nową drogą – '' Via Portuensis'', przebiegającą prawym brzegiem Tybru. Wraz z upadkiem politycznym i militarnym miasta [[Rzym]]u, Ostia straciła na znaczeniu, a port w ciągu stuleci zamienił się w bagnisko. W latach 827–844 papież [[Grzegorz IV (papież)|Grzegorz IV]] odnowił miasto, wznosząc fortyfikacje, które miały bronić je przed [[Saraceni|Saracenami]], i dał mu nową nazwę: Gregoriopolis<ref>[http://www.newadvent.org/cathen/11346a.htm Catholic Encyclopedia: Ostia].</ref>{{odn|Historia powszechna Mediaset|s=680}}. W 849 w pobliżu Ostii doszło do [[Bitwa morska pod Ostią|bitwy morskiej]], w której flota chrześcijańska pokonała flotę arabską<ref>[http://www.pch24.pl/10-kwietnia,13986,i.html Kalendarium na stronie Polonia Christiana].</ref>. |
||
== Pozostałości starożytnego miasta == |
== Pozostałości starożytnego miasta == |
||
Główna ulica Ostii to '' |
Główna ulica Ostii to ''[[decumanus|decumanus maximus]]'' – oryginalna, antyczna droga prowadzi obok starożytnej [[nekropola|nekropolii]] przez miejsce, w którym znajdowała się dawna główna brama – ''Porta Romana''. Inne interesujące obiekty to kompleks łaźni „cesarskich”, dawne magazyny portowe i [[termy]] [[Neptun]]a oraz położone tuż obok baraki straży. W centrum dawnej miejscowości, przy głównym placu, znajduje się antyczny [[teatr rzymski|teatr]] z II wieku, mogący pomieścić około 4000 widzów (częściowo zrekonstruowany w okresie rządów [[Benito Mussolini|Mussoliniego]]). |
||
W pobliżu głównego placu zrekonstruowano budynek |
W pobliżu głównego placu zrekonstruowano budynek tzw. Kapitolu, otoczony forum (ze świątynią Augusta) i budynkami term. Najlepiej zachowanym domem w Ostii jest ''Casa di Diana'' z dziedzińcem i zespołem licznych sal (można wejść na dach). Równie ciekawe jest ''Termopilum'' – antyczna kafejka z zachowanymi malowidłami ściennymi, spełniającymi funkcję menu. |
||
Końcowy odcinek |
Końcowy odcinek „Decumano Massimo” prowadzi w kierunku wschodnim, gdzie w starożytności znajdowała się przystań, obok pozostałości domów dawnych rzemieślników, kupców i sprzedawców (m.in. rzeźników, kowali), przez resztki bramy ''Porta Marina'' (inną główną bramą była ''Porta Laurentina'', w południowej części murów miejskich). W pobliżu antycznej linii brzegowej znajdują się ruiny term ''Porta Marina''. |
||
Na terenie Ostia Antica funkcjonuje także niewielkie muzeum |
Na terenie Ostia Antica funkcjonuje także niewielkie muzeum, które prezentuje turystom [[sarkofag]]i, malowidła oraz cenniejsze posągi (m.in. [[Mitra (mitologia)|Mitry]] zabijającego byka). |
||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
Wersja z 13:52, 2 mar 2021
Ten artykuł od 2015-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Państwo | |
---|---|
Region | |
Data założenia | |
Położenie na mapie Włoch | |
41°45′N 12°18′E/41,750000 12,300000 | |
Strona internetowa |
Ostia (łac. ostium ujście) – antyczne miasto portowe, położone w ujściu rzeki Tyber do Morza Tyrreńskiego, obecnie w granicach Rzymu.
Przypuszczalnie pierwsza kolonia Starożytnego Rzymu; zachowane do dnia dzisiejszego ruiny są pod względem powierzchni jednymi z największych we Włoszech. Ponieważ od czasów starożytnych linia brzegowa odstępowała w ślad za morzem, obecnie port w dalszym ciągu znajduje się nad Tybrem, ale odległy około 3 km od plaży.
Historia miasta
Na wschód od Ostii znajdują się wyrobiska solne, z których najprawdopodobniej wydobywano sól morską już w środkowym i późnym okresie brązu (1400–1000 lat p.n.e.). Obok wyrobisk mogły we wczesnej erze żelaza (1000–700 lat p.n.e.) istnieć niewielkie wioski.
Zgodnie z przekazami takich autorów jak Enniusz, Liwiusz, Cyceron i Dionizjusz z Halikarnasu, Ostia została założona przez czwartego króla Rzymu, Ankusa Marcjusza, w roku 620 p.n.e., lecz dotąd nie odnaleziono żadnych pozostałości archeologicznych, poświadczających ten okres.
Za czasów Republiki jako port wykorzystywano naturalne ukształtowanie terenu przy ujściu Tybru, dopiero w czasach Cesarstwa cesarz Klaudiusz zbudował sztuczną przystań, zaś Hadrian rozkazał wykonać kanał łączący port z Tybrem. Wówczas Ostia rozkwitła jako miasto, dodatkowo wzbogacona budowlami przez Marka Aureliusza i połączona z wiecznym miastem nową drogą – Via Portuensis, przebiegającą prawym brzegiem Tybru. Wraz z upadkiem politycznym i militarnym miasta Rzymu, Ostia straciła na znaczeniu, a port w ciągu stuleci zamienił się w bagnisko. W latach 827–844 papież Grzegorz IV odnowił miasto, wznosząc fortyfikacje, które miały bronić je przed Saracenami, i dał mu nową nazwę: Gregoriopolis[1][2]. W 849 w pobliżu Ostii doszło do bitwy morskiej, w której flota chrześcijańska pokonała flotę arabską[3].
Pozostałości starożytnego miasta
Główna ulica Ostii to decumanus maximus – oryginalna, antyczna droga prowadzi obok starożytnej nekropolii przez miejsce, w którym znajdowała się dawna główna brama – Porta Romana. Inne interesujące obiekty to kompleks łaźni „cesarskich”, dawne magazyny portowe i termy Neptuna oraz położone tuż obok baraki straży. W centrum dawnej miejscowości, przy głównym placu, znajduje się antyczny teatr z II wieku, mogący pomieścić około 4000 widzów (częściowo zrekonstruowany w okresie rządów Mussoliniego).
W pobliżu głównego placu zrekonstruowano budynek tzw. Kapitolu, otoczony forum (ze świątynią Augusta) i budynkami term. Najlepiej zachowanym domem w Ostii jest Casa di Diana z dziedzińcem i zespołem licznych sal (można wejść na dach). Równie ciekawe jest Termopilum – antyczna kafejka z zachowanymi malowidłami ściennymi, spełniającymi funkcję menu.
Końcowy odcinek „Decumano Massimo” prowadzi w kierunku wschodnim, gdzie w starożytności znajdowała się przystań, obok pozostałości domów dawnych rzemieślników, kupców i sprzedawców (m.in. rzeźników, kowali), przez resztki bramy Porta Marina (inną główną bramą była Porta Laurentina, w południowej części murów miejskich). W pobliżu antycznej linii brzegowej znajdują się ruiny term Porta Marina.
Na terenie Ostia Antica funkcjonuje także niewielkie muzeum, które prezentuje turystom sarkofagi, malowidła oraz cenniejsze posągi (m.in. Mitry zabijającego byka).
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Historia powszechna. Od upadku cesarstwa rzymskiego do ekspansji islamu. Karol Wielki. Praca zbiorowa. T. 7. Mediaset Group SA, 2007. ISBN 978-84-9819-814-0.