Parzystokopytne: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m robot poprawia: tr:Çift toynaklılar |
m →Literatura przedmiotu: drobne redakcyjne |
||
| Linia 54: | Linia 54: | ||
<references/> |
<references/> |
||
=== |
===Literatura przedmiotu=== |
||
*''Ssaki kopytne - przewodnik'' Halina Komosińska, Elżbieta Podsiadło, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, ISBN 83-01-13806-8 |
*''Ssaki kopytne - przewodnik'' Halina Komosińska, Elżbieta Podsiadło, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, ISBN 83-01-13806-8 |
||
Wersja z 18:23, 24 maj 2008
| {{{nazwa łacińska}}}[1] | |
| {{{zoolog}}} | |
| [[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt=Ilustracja|]] | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
Parzystokopytne (Artiodactyla) - rząd ssaków łożyskowych.
Występowanie
Naturalny obszar występowania parzystokopytnych obejmuje wszystkie kontynenty poza Antarktydą i Australią. Zajmują różne środowiska - lasy, sawanny, pustynie, góry, a nawet zbiorniki wodne.
Cechy charakterystyczne
Wspólną cechą parzystokopytnych jest obecność dwóch wyraźnie większych palców (trzeci i czwarty) zakończonych racicami. U wielu gatunków występują rogi lub poroże, częściej u samców, ale również u samic. Wśród samców dochodzi do walk w okresie godowym. Poszczególne gatunki różnią się znacznie rozmiarami - od 25 cm wysokości liczonej w kłębie u karłowatych antylop do 250 cm u samców żubra oraz do ponad 5 m całkowitej wysokości u żyrafy.
Są zwierzętami głównie roślinożernymi, rzadziej wszystkożernymi. Mają żołądek jedno lub wielokomorowy (żołądek przeżuwacza).
Ewolucja
Najstarsze materiały kopalne zwierząt parzystokopytnych pochodzą z eocenu. Rozkwit (zwłaszcza jeleniowatych i krętorogich) nastąpił na przełomie miocenu i pliocenu. Szablon:Tło geologiczne ewolucji ssaków
Znaczenie gospodarcze
Zwierzęta parzystokopytne miały zawsze bardzo duże znaczenie dla człowieka jako zwierzyna łowna. Dostarczały ludziom mięsa, skór, trofeów, a po udomowieniu niektórych gatunków, również mleka i wełny. Niektóre wykorzystywane są jako zwierzęta juczne, pociągowe, a nawet jako wierzchowce. W warunkach naturalnych parzystokopytne stanowią bazę pokarmową ssaków drapieżnych.
Systematyka
- Podrząd: świniokształtne (Suiformes)
- Rodzina: świniowate (Suidae)
- Rodzina: pekari (Tayassuidae)
- Rodzina: hipopotamowate (Hippopotamidae)
- Podrząd: przeżuwacze (Ruminantia)
- Rodzina: kanczylowate (Tragulidae)
- Rodzina: jeleniowate (Cervidae)
- Rodzina: żyrafowate (Giraffidae)
- Rodzina: widłorogie (Antilocapridae)
- Rodzina: piżmowcowate (Moschidae)
- Rodzina: krętorogie (Bovidae)
- Podrząd: wielbłądokształtne[2] (Tylopoda)
- Rodzina: wielbłądowate (Camelidae)
W klasyfikacji filogenetycznej wymienione tu rodziny i podrzędy ujmowane są w rzędzie Cetartiodactyla.
Przypisy
- ↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ W starszych klasyfikacjach wielbłądowate były zaliczane do przeżuwaczy.
Literatura przedmiotu
- Ssaki kopytne - przewodnik Halina Komosińska, Elżbieta Podsiadło, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, ISBN 83-01-13806-8