Tajgete (mitologia): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Dodano kategorię "Metamorfozy w mitologii greckiej" za pomocą HotCat, drobne redakcyjne, WP:SK
merytoryczne i redakcyjne, źródła/przypisy, ilustracja, WP:SK
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Lost Pleiad (1884).jpg|thumb|160px|<div style="text-align: center">[[William-Adolphe Bouguereau]]:<br />''L'Etoile Perdue''<br />(''Zaginiona gwiazda''),<br /><span style="font-size: 80%">1884, prywatna kolekcja.</span></div>]]
'''Tajgete''' – w [[mitologia grecka|mitologii greckiej]] jedna z [[Plejady (mitologia)|Plejad]], córka [[Tytani|tytana]] [[Atlas (mitologia)|Atlasa]] i [[Plejone (mitologia)|Plejone]]. Towarzyszka [[Artemida|Artemidy]]. Bogini, chroniąc Tajgete przed zapędami [[Zeus]]a, zmieniła ją w łanię. Wg części źródeł Plejada w omdleniu uległa jednak Zeusowi i miała z nim syna [[Lakedajmon]]a.
'''Tajgete''' ([[język grecki|gr.]] {{grc|Ταυγέτη}} Taygétē, [[łacina|łac.]] Taygete) – w [[mitologia grecka|mitologii greckiej]] [[nimfy|nimfa]] góry [[Tajget (pasmo)|Tajget]] w [[Lakonia|Lakonii]], jedna z siedmiu [[Plejady (mitologia)|Plejad]].


Uchodziła za córkę [[tytani|tytana]] [[Atlas (mitologia)|Atlasa]] i [[Okeanidy]] [[Plejone (mitologia)|Plejone]] (lub Okeanidy [[Ajtra (okeanida)|Ajtry]])<ref name="P. Grimal (83-04-04673-3)">{{cytuj książkę|nazwisko=Grimal|imię=Pierre|autor link=Pierre Grimal|tytuł=Słownik mitologii greckiej i rzymskiej|wydawca=[[Zakład Narodowy im. Ossolińskich]]|miejsce=Wrocław|data=2008|strony=332|isbn=83-04-04673-3}}</ref><ref name="V. Zamarovský (80-8046-098-1)">{{cytuj książkę|nazwisko=Zamarovský|imię=Vojtech|autor link=Vojtech Zamarovský|tytuł=Bohovia a hrdinovia antických bájí|wydawca=Perfekt a.s.|miejsce=Bratislava|rok=1998|strony=364|język=sk|isbn=80-8046-098-1}}; polskie wydanie: ''Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej'' (''Encyklopedia mitologii antycznej'', ''Słownik mitologii greckiej i rzymskiej'').</ref>. Była siostrą [[Alkione (Plejada)|Alkione]], [[Elektra (Plejada)|Elektry]], [[Kelajno (Plejada)|Kelajno]], [[Maja (mitologia grecka)|Mai]], [[Merope (Plejada)|Merope]], [[Sterope (Plejada)|Sterope]], a także [[Hiady (mitologia)|Hiad]] i [[Hyas]]a<ref name="V. Zamarovský (80-8046-098-1)" /><ref name="P. Grimal (83-04-04673-3) 2">Pierre Grimal, op.cit., ss. 148, 292. ISBN 83-04-04673-3.</ref>.
==== Bibliografia ====
Z bogiem [[Zeus]]em (uległa mu w omdleniu) miała syna [[Lakedajmon]]a<ref name="P. Grimal (83-04-04673-3)" />. Według innej wersji bogini [[Artemida]] przemieniła nimfę w łanię, chcąc ją ukryć przed zapędami Zeusa<ref name="P. Grimal (83-04-04673-3)" />. Kiedy nimfa odzyskała ludzką postać, z wdzięczności poświęciła Artemidzie [[Łania kerynejska|łanię kerynejską]] o złotych rogach i brązowych racicach<ref name="P. Grimal (83-04-04673-3) 3">Pierre Grimal, op.cit., s. 131. ISBN 83-04-04673-3.</ref>.
* Pierre Grimal ''Słownik mitologii greckiej i rzymskiej''; Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich; 1987; ISBN 83-04-01069-0.

Mityczna Tajgete jest identyfikowana z gwiazdą [[Taygeta (gwiazda)|Taygetą]] w [[Plejady|Plejadach]], w gwiazdozbiorze [[gwiazdozbiór Byka|Byka]]<ref name="V. Zamarovský (80-8046-098-1)" /><ref name="Encyklopédia astronómie">{{cytuj książkę|nazwisko=Hajduk |imię=Anton|autor=Anton Hajduk|tytuł=Encyklopédia astronómie|wydawca=Obzor|miejsce=Bratislava|data=1987|strony=614|język=sk|isbn=65-045-87 EAS|nazwisko2=Štohl (red.)|imię2=Ján}}</ref><ref name="Hvězdy - Názlosloví - Starověké Plejády jako nebeské sedmero">{{cytuj stronę|url=http://astronomia.zcu.cz/hvezdy/nazvoslovi/148-staroveke-plejady-jako-nebeske-sedmero|tytuł=Hvězdy – Názvosloví – Starověké Plejády jako nebeské sedmero|nazwisko=Benediktová|imię=Marie|nazwisko2=Písařová|imię2=Petra|data=2000–2010|praca=Astronomia, Astronomický server Fakulty pedagogické Západočeské univerzity v Plzni|język=cs|data dostępu=2011-07-31}}</ref>. Na niebie sąsiaduje z [[Hiady|Hiadami]] (gromadą otwartą gwiazd w gwiazdozbiorze Byka) i konstelacją [[Gwiazdozbiór Oriona|Oriona]], które są z nią mitologicznie powiązane.

=== Zobacz też ===
* [[Taygete (księżyc)|Taygete]] – księżyc Jowisza

{{Przypisy|stopień= ===}}

=== Bibliografia ===
{{Bibliografia start}}
# {{cytuj stronę|url=http://www.theoi.com/Nymphe/NympheTaygete.html|tytuł=Taygete|nazwisko=Atsma|imię=Aaron J.|data=2000–2011|praca=The Theoi Project: Greek mythology. Exploring mythology in classical literature and art.|język=en|data dostępu=2011-07-31}}
# {{cytuj stronę|url=http://www.mythindex.com/greek-mythology/T/Taygete.html|tytuł=Taygete|data=2007|praca=Greek myth index|język=en|data dostępu=2011-07-31}}
# {{cytuj książkę|autor=Hezjod|autor link=Hezjod|tytuł=[[Teogonia]]|wydawca=Armoryka|miejsce=Sandomierz|data=2010|isbn=83-62173-44-0}}
# {{cytuj książkę|nazwisko=Kopaliński|imię=Władysław|autor link=Władysław Kopaliński|tytuł=Słownik mitów i tradycji kultury |wydawca=Oficyna Wydawnicza RYTM|miejsce=Warszawa|data=2003|strony=984|isbn=83-7399-022-4}}
# {{cytuj książkę|tytuł=Mała encyklopedia kultury antycznej|wydawca=[[Wydawnictwo Naukowe PWN|Państwowe Wydawnictwo Naukowe]]|miejsce=Warszawa|data=1990|strony=597|isbn=83-01-03529-3}}
# {{cytuj stronę|url=http://maicar.com/GML/PLEIADES.html|tytuł=Pleiades|nazwisko=Parada|imię=Carlos|praca=Greek Mythology Link|język=en|data dostępu=2011-07-31}}
# {{cytuj stronę|url=http://www.ancientlibrary.com/seyffert/0617.html|tytuł=Taygete|autor=[[Oskar Seyffert]]: ''Dictionary of Classical Antiquities'', 1894, s. 614|data=2005|praca=The Ancient Library. The complete classics bookshelf on the web.|język=en|data dostępu=2011-07-31}}
# {{cytuj stronę|url=http://www.ancientlibrary.com/smith-bio/3319.html|tytuł=Taygete|autor=[[William Smith (leksykograf)|William Smith]]: ''Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology'', 1867, T. 3, s. 985|data=2005|praca=The Ancient Library. The complete classics bookshelf on the web.|język=en|data dostępu=2011-07-31}}
{{Bibliografia stop}}


{{Plejady (mitologia)}}
{{Plejady (mitologia)}}

Wersja z 06:51, 31 lip 2011

William-Adolphe Bouguereau:
L'Etoile Perdue
(Zaginiona gwiazda),
1884, prywatna kolekcja.

Tajgete (gr. Ταυγέτη Taygétē, łac. Taygete) – w mitologii greckiej nimfa góry Tajget w Lakonii, jedna z siedmiu Plejad.

Uchodziła za córkę tytana Atlasa i Okeanidy Plejone (lub Okeanidy Ajtry)[1][2]. Była siostrą Alkione, Elektry, Kelajno, Mai, Merope, Sterope, a także Hiad i Hyasa[2][3]. Z bogiem Zeusem (uległa mu w omdleniu) miała syna Lakedajmona[1]. Według innej wersji bogini Artemida przemieniła nimfę w łanię, chcąc ją ukryć przed zapędami Zeusa[1]. Kiedy nimfa odzyskała ludzką postać, z wdzięczności poświęciła Artemidzie łanię kerynejską o złotych rogach i brązowych racicach[4].

Mityczna Tajgete jest identyfikowana z gwiazdą Taygetą w Plejadach, w gwiazdozbiorze Byka[2][5][6]. Na niebie sąsiaduje z Hiadami (gromadą otwartą gwiazd w gwiazdozbiorze Byka) i konstelacją Oriona, które są z nią mitologicznie powiązane.

Zobacz też

  1. a b c Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 332. ISBN 83-04-04673-3.
  2. a b c Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 364. ISBN 80-8046-098-1. (słow.).; polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
  3. Pierre Grimal, op.cit., ss. 148, 292. ISBN 83-04-04673-3.
  4. Pierre Grimal, op.cit., s. 131. ISBN 83-04-04673-3.
  5. Anton Hajduk, Ján Štohl (red.): Encyklopédia astronómie. Bratislava: Obzor, 1987, s. 614. ISBN 65-045-87 EAS. (słow.).
  6. Marie Benediktová, Petra Písařová: Hvězdy – Názvosloví – Starověké Plejády jako nebeské sedmero. [w:] Astronomia, Astronomický server Fakulty pedagogické Západočeské univerzity v Plzni [on-line]. 2000–2010. [dostęp 2011-07-31]. (cz.).
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW

Bibliografia

Szablon:Bibliografia start

  1. Aaron J. Atsma: Taygete. [w:] The Theoi Project: Greek mythology. Exploring mythology in classical literature and art. [on-line]. 2000–2011. [dostęp 2011-07-31]. (ang.).
  2. Taygete. [w:] Greek myth index [on-line]. 2007. [dostęp 2011-07-31]. (ang.).
  3. Hezjod: Teogonia. Sandomierz: Armoryka, 2010. ISBN 83-62173-44-0.
  4. Władysław Kopaliński: Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003, s. 984. ISBN 83-7399-022-4.
  5. Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 597. ISBN 83-01-03529-3.
  6. Carlos Parada: Pleiades. [w:] Greek Mythology Link [on-line]. [dostęp 2011-07-31]. (ang.).
  7. Oskar Seyffert: Dictionary of Classical Antiquities, 1894, s. 614: Taygete. [w:] The Ancient Library. The complete classics bookshelf on the web. [on-line]. 2005. [dostęp 2011-07-31]. (ang.).
  8. William Smith: Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, 1867, T. 3, s. 985: Taygete. [w:] The Ancient Library. The complete classics bookshelf on the web. [on-line]. 2005. [dostęp 2011-07-31]. (ang.).

Szablon:Bibliografia stop