1,4-Butanodiol: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Przekształcanie szablonu Szablon:Związek chemiczny infobox
Nie podano opisu zmian
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 9: Linia 9:
|nazwa systematyczna = butano-1,4-diol
|nazwa systematyczna = butano-1,4-diol
|inne nazwy = BDO, 1,4-butanodiol, glikol tetrametylenowy
|inne nazwy = BDO, 1,4-butanodiol, glikol tetrametylenowy
|wzór sumaryczny = C<sub>4</sub>H<sub>10</sub>O<sub>2</sub>
|wzór sumaryczny = C<sub>4</sub>H<sub>10</sub>(OH)<sub>2</sub>
|inne wzory = HO(CH<sub>2</sub>)<sub>4</sub>OH; HOC<sub>4</sub>H<sub>8</sub>OH
|inne wzory = HO(CH<sub>2</sub>)<sub>4</sub>OH; HOC<sub>4</sub>H<sub>8</sub>OH
|masa molowa = 90,12
|masa molowa = 90,12

Wersja z 13:47, 20 gru 2015

1,4-Butanodiol
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C4H10(OH)2

Inne wzory

HO(CH2)4OH; HOC4H8OH

Masa molowa

90,12 g/mol

Wygląd

bezbarwna kleista ciecz

Identyfikacja
Numer CAS

110-63-4

PubChem

{{{nazwa}}}, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: (ang.).

DrugBank

DB01955

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

1,4-Butanodiolorganiczny związek chemiczny z grupy alkoholi dihydroksylowy. Używany jest jako rozpuszczalnik do farb i plastików, w preparatyce organicznej do syntezy γ-butyrolaktonu. W obecności kwasu fosforowego i wysokiej temperaturze 1,4-butanodiol przechodzi w tetrahydrofuran (THF).

Użycie rekreacyjne

BDO bywa używane rekreacyjnie, jako substancja psychoaktywna. Jednym z jego metabolitów jest kwas γ-hydroksymasłowy (GHB). Jest jednak dużo bardziej toksyczny od GHB i GBL i może powodować uszkodzenia układu pokarmowego, w szczególności żołądka. Nadużywanie tej substancji może prowadzić do uzależnienia psychicznego i fizycznego. Po spożyciu, w organizmie BDO metabolizowane jest przez dehydrogenazę alkoholową i dehydrogenazę aldehydową do GHB. Ponieważ oba te enzymy metabolizują także alkohol etylowy, spożycie jednocześnie BDO i etanolu może być groźne dla zdrowia.

Szkodliwość

Na początku listopada 2007 roku 1,4-butanodiol wykryto w popularnej zabawce dla dzieci – koralikach Bindeez. Polski importer wycofał produkt ze sklepów. Spożycie 1,4-butanodiolu może powodować m.in. zaburzenia i utratę świadomości, a w przypadku dużych ilości nawet śmierć.

  1. a b c d 1,4-Butanodiol (nr 240559) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
  2. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie DrugBank
    BŁĄD PRZYPISÓW
  3. a b c 1,4-Butanodiol, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2012-05-20] (ang.).
  4. 1,4-Butanodiol (nr 240559) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych.