Wojna duńska (1864): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
m lit. |
||
Linia 5: | Linia 5: | ||
|konflikt = |
|konflikt = |
||
|grafika = Dybbol Skanse.jpg |
|grafika = Dybbol Skanse.jpg |
||
|opis grafiki = [[Bitwa pod |
|opis grafiki = [[Bitwa pod Dybbøl]] |
||
|czas = [[1 lutego]] - [[30 października]] [[1864]] |
|czas = [[1 lutego]] - [[30 października]] [[1864]] |
||
|miejsce = [[Szlezwik]], [[Półwysep Jutlandzki|Jutlandia]] |
|miejsce = [[Szlezwik]], [[Półwysep Jutlandzki|Jutlandia]] |
Wersja z 16:11, 12 paź 2019
Ten artykuł od 2012-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Bitwa pod Dybbøl | |||
Czas | |||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Przyczyna |
dążenie Prus do przyłączenia księstw: Szlezwiku, Holsztynu i Lauenburg/Elbe | ||
Wynik |
zwycięstwo Związku Niemieckiego, traktat wiedeński | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
|
Wojna duńska 1864 roku, znana także (głównie w historiografii anglosaskiej) jako II wojna o Szlezwik lub wojna duńsko-pruska, to konflikt między koalicją Austrii i Prus oraz Danią, mający miejsce w 1864 roku.
Geneza konfliktu
W połowie XIX wieku monarcha duński władał również trzema położonymi na pograniczu księstwami: Szlezwiku, Holsztynu i Saksonią-Lauenburg, połączonymi z Danią unią personalną. Księstwa te (oprócz Szlezwiku) należały do Związku Niemieckiego. W roku 1863 król duński Fryderyk VII rozpoczął starania o ich przyłączenie do Danii.
16 listopada 1863 r. na tronie zastąpił go Chrystian IX, który już na wstępie stanął wobec niezwykle trudnej sytuacji, bowiem działania królów duńskich w oczach pruskiej opinii publicznej stanowiły naruszenie praw narodu niemieckiego. Otto von Bismarck zdecydował się na wystąpienie zbrojne, ale jedynie z Austrią, nie zaś siłami całego Związku Niemieckiego. Wskutek krótkowzroczności cesarza Franciszka Józefa Austria zmarnowała okazję na odtworzenie swojej pozycji w Związku Niemieckim poprzez samodzielne wystąpienie.
Przebieg wojny
1 lutego 1864 roku wojska koalicyjne przekroczyły graniczną rzekę Eider. Na morzu Dania w marcu 1864 zastosowała blokadę morską pruskich portów, lecz po nierozstrzygniętej bitwie morskiej pod Helgolandem eskadry duńskiej z eskadrą austriacko-pruską 9 maja 1864, blokada została zakończona. Walki na lądzie trwały do 30 września 1864 roku i zakończyły się klęską Danii.
Konsekwencje
- Osobny artykuł:
Bismarck doskonale zdawał sobie sprawę z możliwości, jakie jego polityce stwarza zakończony właśnie konflikt. Doprowadził do (teoretycznie uczciwego) podziału zajętych księstw, które poddano pod administrację obydwu biorących udział w konflikcie państw. W rezultacie Holsztyn uzyskała Austria, natomiast Szlezwik – Prusy. Do Prus włączono także Lauenburg. Bismarck wymusił też na Austrii zgodę na przeniesienie bazy pruskiej marynarki wojennej z Gdańska do Kilonii w Holsztynie, wybudowanie dwóch traktów strategicznych łączących Szlezwik z Lauenburg wraz z otrzymaniem zgody na budowę umocnień w Holsztynie. Układ taki dawał Prusom odpowiednie zaplecze i zarazem doskonały pretekst do następnej wojny – z Austrią, która miała wybuchnąć w niecałe dwa lata później.
W wyniku podziału Szlezwiku i Holsztynu niemiecka opinia publiczna odwróciła się od Austrii, gdyż w powszechnym mniemaniu obowiązkiem cesarza (jako głowy najważniejszego z państw Związku Niemieckiego) była obrona niezawisłości księstw. Niechętnie przyjęto więc potraktowanie przez Franciszka Józefa tego konfliktu jako okazji do powiększenia obszaru własnego państwa, tym bardziej, że zdawano sobie sprawę z braku związków łączących Holsztyn z odległą Austrią[1].
Przypisy
- ↑ Grodziski Stanisław, Franciszek Józef I, Ossolineum, Wrocław 1990