Struktura organizacyjna Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Iraku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Struktura organizacyjna Polskiego Kontyngentu Wojskowego (PKW) w Iraku ulegała zmianom na przestrzeni lat. Początkowo (lata 2003-2005) w jego skład wchodziło dowództwo Wielonarodowej Dywizji Centrum-Południe i Brygadowa Grupa Bojowa oraz pododdziały wsparcia i zabezpieczenia, łącznie stanowiące ekwiwalent niepełnej brygady zmotoryzowanej (2400-2500 żołnierzy). Od 2005, wraz ze zmianą charakteru operacji irackiej, PKW był redukowany i w 2006 osiągnął liczebność batalionu zmotoryzowanego (jednak zachowano dowództwa dywizji i brygady).

Po 2008, tj. zakończeniu operacji w ramach Międzynarodowych Sił Stabilizacyjnych, w Iraku pozostało kilkunastu polskich oficerów, tworzących do 2011 Military Advisory Liaison Team - MALT (Wojskowy Zespół Doradczo-Łącznikowy).

OIF (2003)[edytuj | edytuj kod]

Polscy żołnierze stacjonowali w rejonie Zatoki Perskiej od kwietnia 2002 w ramach Operacji Enduring Freedom (formalnie stanowili część Polskiego Kontyngentu w Afganistanie). Po rozpoczęciu amerykańskiej inwazji na Irak, w trakcie początkowej fazy Operacji Iraqi Freedom (Iracka Wolność) polski kontyngent wojskowy stanowiły trzy faktycznie oddzielne zgrupowania:

  • Polski Kontyngent Wojskowy w Bahrajnie (PKW Bahrajn)
  • Polski Kontyngent Wojskowy w Kuwejcie (PKW Kuwejt)
    • zespół specjalny (56 żołnierzy pod dowództwem ppłk. Andrzeja Kruczyńskiego)
  • Polski Kontyngent Wojskowy w Jordanii (PKW Jordania)
    • pluton likwidacji skażeń (74 żołnierzy pod dowództwem ppłk. Romana Witkowskiego)

I-III zmiana OIF (2003-2005)[edytuj | edytuj kod]

Mapa konturowa Iraku
Główne bazy PKW

Działania stabilizacyjne podczas Operacji Iracka Wolność stanowiły dla Sił Zbrojnych RP duże wyzwanie logistyczne i przede wszystkim organizacyjne: pierwszy raz w historii misji pokojowych i stabilizacyjnych Wojsko Polskie stanęło na czele dużych sił wielonarodowych, liczących (z 2,5 tysięcznym polskim kontyngentem) łącznie 8,5 tysiąca żołnierzy z 25 państw. Polski wkład stanowiły dowództwo i sztab Wielonarodowej Dywizji Centrum-Południe z pododdziałami dowodzenia i zabezpieczenia oraz novum w polskiej armii – Brygadowa Grupa Bojowa, której etat oparto na etacie brygady zmechanizowanej, przystosowanym do warunków operacji oraz powietrzno-lądowa Samodzielna Grupa Powietrzno-Szturmowa, składająca się pododdziałów śmigłowców i komandosów.

Polski kontyngent na tle struktury organizacyjnej dywizji wielonarodowej:

Polska+DaniaHiszpaniaHolandiaKorea PołudniowaNorwegiaStany ZjednoczoneUkraina Dowództwo i sztab WDC-P (Babilon)
JEDNOSTKI BOJOWE
ODWODY MANEWROWE
WSPARCIE BOJOWE
ZABEZPIECZENIE BOJOWE

Państwa:  Bułgaria,  Dania,  Dominikana,  Filipiny,  Gruzja,  Hiszpania,  Holandia,  Honduras,  Kazachstan,  Korea Południowa,  Litwa,  Łotwa,  Mongolia,  Nikaragua,  Norwegia,  Polska,  Rumunia,  Salwador,  Słowacja,  Tajlandia,  Stany Zjednoczone,  Ukraina,  Węgry (w ramach pomocy  NATO:  Wielka Brytania i  Włochy)

Czas trwania, dowódcy, jednostka wystawiająca oraz liczebność poszczególnych zmian:

Zmiana Początek Koniec Dowódca Wystawiająca Liczebność Typ
I OIF 03.09.2003 13.02.2004 gen. dyw. Andrzej Tyszkiewicz 12 DZ ok. 2500 stabilizacyjna
II OIF 13.022004 18.07.2004 gen. dyw. Mieczysław Bieniek 11 DKPanc
III OIF 18.07.2004 01.02.2005 gen. dyw. Andrzej Ekiert 16 DZ ok. 2400

IV zmiana OIF (2005)[edytuj | edytuj kod]

Podczas IV zmiany PKW został znacząco zredukowany (o 700 żołnierzy). Miało to związek ze zmianą głównych zadań kontyngentu – ze stabilizacyjnych na stabilizacyjno-szkoleniowe. W ramach Wielonarodowej Dywizji powołano Wojskowe Grupy Doradczo-Łącznikowe, polscy żołnierze objęli też stanowiska w Regionalnym Centrum Szkolenia w Al-Kut. PKW miał zapewniony 700-osobowy odwód strategiczny w Polsce.

Zmiana Początek Koniec Dowódca Wystawiająca Liczebność Typ
IV OIF 01.02.2005 26.07.2005 gen. dyw. Waldemar Skrzypczak 11 DKPanc ok. 1700 stabilizacyjno-szkoleniowa

V zmiana OIF (2005-2006)[edytuj | edytuj kod]

Redukcja stanowisk w V zmianie PKW znacząco zmieniła jej strukturę organizacyjną. Zlikwidowana została jedna z batalionowych grup bojowych, a w miejsce Samodzielnej Grupy Powietrzno-Szturmowej powołano batalion manewrowy, jednostkę dotychczas niewystępującą w Wojsku Polskim.

Zmiana Początek Koniec Dowódca Wystawiająca Liczebność Typ
V OIF 26.07.2005 06.02.2006 gen. dyw. Piotr Czerwiński 1 DZ ok. 1400 szkoleniowo-stabilizacyjna

VI-VIII zmiana OIF (2006-2007)[edytuj | edytuj kod]

W latach 2006-2007 kontyngent pełnił już tylko funkcje głównie doradcze oraz szkoleniowe i został on zredukowany do zaledwie 900 żołnierzy. Miejsce Batalionowej Grupy Bojowej i batalionu manewrowego zajęły podległe 1 Brygadowej Grupie Bojowej Grupa Bojowa i Grupa Manewrowa. Odwód strategiczny w Polsce zmniejszono do 300 żołnierzy.

Zmiana Początek Koniec Dowódca Wystawiająca Liczebność Typ
VI OIF 06.02.2006 18.07.2006 gen. dyw. Edward Gruszka 12 DZ ok. 900 szkoleniowo-doradcza
VII OIF 18.07.2006 24.01.2007 gen. dyw. Bronisław Kwiatkowski 16 DZ doradczo-szkoleniowa
VIII OIF 24.01.2007 25.07.2007 gen. dyw. Paweł Lamla 11 DKPanc

IX-X zmiana OIF (2007-2008)[edytuj | edytuj kod]

Ostatnie zmiany PKW częściowo wróciły do wykonywania zadań stabilizacyjnych. Działania te usprawniła zwiększenie liczby stanowisk bojowych po likwidacji dowództwa Brygadowej Grupy Bojowej.

Zmiana Początek Koniec Dowódca Wystawiająca Liczebność Typ
IX OIF 25.07.2007 30.01.2008 gen. dyw. Tadeusz Buk 1 DZ ok. 900 doradczo-szkoleniowa
X OIF 30.01.2008 01.10.2008 gen. dyw. Andrzej Malinowski 12 DZ

I-VIII zmiana NTM-I (2008-2011)[edytuj | edytuj kod]

Mapa konturowa Iraku, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bagdad”
Główne bazy PKW

W październiku 2008, w związku w wycofaniem polskich żołnierzy z operacji Iracka Wolność, 20 oficerów z NTMI stało się samodzielnym polskim kontyngentem. Równocześnie po raz drugi objęli kontrolę nad MALT-em. Pełnili ją do 22 sierpnia 2011, kiedy to Irackie Siły Bezpieczeństwa przejęły odpowiedzialność za szkolenie w Al Rustamijji i polscy instruktorzy wrócili do Polski.

  • Dowództwo PKW/MALT (Bagdad)
    • sekcja operacyjna (Grupa Szybkiego Reagowania)
    • sekcja planowania i szkolenia (Grupa Zabezpieczenia Szkolenia)
    • sekcja monitorowania i kontroli systemu bezpieczeństwa bazy (służba porządkowo-ochronna)
Zmiana Początek Koniec Dowódca Wystawiająca Liczebność Typ
I NTM-I 01.10.2008 21.01.2009 mjr Paweł Maciejewski WSOWL 20 szkoleniowa
II NTM-I 21.01.2009 07.07.2009 mjr Bartosz Siemiątkowski 16 DZ
III NTM-I 07.07.2009 23.12.2009 mjr Piotr Gadomski CSNPSP
IV NTM-I 23.12.2009 15.06.2010 mjr Marcin Bober 15
V NTM-I 15.06.2010 29.12.2010 mjr Arkadiusz Radziński
VI NTM-I 29.12.2010 21.05.2011 mjr Tomasz Kaszuba
VII NTM-I 21.05.2011 22.08.2011 mjr Marcin Komarowski
VIII NTM-I 11.2011 19.12.2011 ppłk Dariusz Kokosiński 10 logistyczna

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Marcin Lasoń: Polska misja w Iraku. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM, 2010. ISBN 978-83-7571-085-4.
  • Trudna stabilizacja. Doświadczenia i wnioski z sojuszniczego współdziałania pierwszej zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego w działaniach pokojowych w Iraku. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2004. ISBN 83-89423-46-4.
  • „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. Nr 5 (238), 2011. Grzegorz Jasiński – redaktor naczelny. Warszawa: Wojskowe Centrum edukacji Obywatelskiej. ISSN 1640-6281. (pol.). 
  • Oficjalna strona PKW Irak. [dostęp 2010-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (26 lutego 2009)]. (pol.).
  • PAP - Serwis Iracki. [dostęp 2010-05-17]. (pol.).
  • WP w Misji Szkoleniowej NATO w Iraku. [dostęp 2020-02-25]. (pol.).