Szczytniki (powiat kaliski)
wieś | |
Dwór w Szczytnikach | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
137 m n.p.m. |
Liczba ludności |
765[2] |
Strefa numeracyjna |
62 |
Kod pocztowy |
62-865[3] |
Tablice rejestracyjne |
PKA |
SIMC |
0210134 |
Położenie na mapie gminy Szczytniki | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu kaliskiego | |
51°41′13″N 18°19′52″E/51,686944 18,331111[1] |
Szczytniki – wieś w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie kaliskim, w gminie Szczytniki[4][5]. Siedziba gminy Szczytniki.
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa kaliskiego.
Integralne części wsi
[edytuj | edytuj kod]SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0210140 | Kobylarka | część wsi |
Historia
[edytuj | edytuj kod]W średniowieczu wieś służebna grodu kaliskiego. W XVIII w. własność Łubieńskich, którzy wybudowali tu dwór stojący do dzisiaj.
Marian Brandys podaje, że Feliks Franciszek Łubieński „jako pierwszy sprowadził do Polski ziemniaki i uprawiał je w swoich Szczytnikach pod Sieradzem”[6]. W rękach Łubieńskich wieś ta pozostawała przez 150 lat. Rozwinęli oni gospodarkę hodowlaną, tkactwo płócienne, zajmowali się ulepszaniem upraw, zakładaniem ogrodów, pasiek, chmielników.
Gdy Prusacy w wyniku II rozbioru Polski zajęli te ziemie, król pruski Fryderyk Wilhelm II Hohenzollern w październiku 1793 wybrał się na objazd zdobytych terytoriów. Wyraził wtedy życzenie odwiedzenia Feliksa Łubieńskiego w Szczytnikach. Król był goszczony w obecności ok. stu przedstawicieli szlachty. Po trzecim rozbiorze Feliks Łubieński, za wstawiennictwem króla pruskiego, zawarł umowę z namiestnikiem pruskim, von Hoymem i zamienił Szczytniki wraz z Kalinową na starostwo guzowskie z 6,000 hektarami w Guzowie, gdzie do niedawna, starościną była matka Feliksa, Paula Szembek.
Miejsce urodzenia Tomasza Łubieńskiego – generała wojsk Królestwa Polskiego i założyciela firmy "Łubieński i Ska".
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]We wsi znajduje się pomnik Augustyna Kordeckiego, przeora klasztoru paulinów na Jasnej Góry, urodzonego w Iwanowicach. Odsłonięcia pomnika dokonał 30 października 1938 marszałek Edward Śmigły-Rydz[7].
Dwór rodziny Łubieńskich.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Szczytniki Czerniejewskie
- Szczytniki Duchowne
- Szczytniki Małe
- Szczytniki nad Kaczawą
- Szczytniki-Kolonia
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 135054
- ↑ Gmina Szczytniki - Urząd Gminy Szczytniki: Sołectwa [online], szczytniki.ug.gov.pl [dostęp 2017-11-26] (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1255 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Marian Brandys: Koniec świata szwoleżerów, Warszawa 1972, t. I, s. 171.
- ↑ Gazeta Tygodniowa. Poświęcona sprawom religijnym, oświatowym i społecznym,1938, R.9, nr 45 - Świętokrzyska Digital Library [online], sbc.wbp.kielce.pl [dostęp 2020-02-07] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Szczytniki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 878 .