Tadeusz Żebrowski (pedagog)
Tadeusz Żebrowski (ur. 11 sierpnia 1934 w Krukach[1]) – pedagog, działacz społeczny, regionalista, krajoznawca[2], propagator zdrowego stylu życia, popularyzator turystyki[3].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodzi z rodziny drobnoszlacheckiej (przodkowie herbu Jasieńczyk), syn Franciszka i Anny z d. Ciach. Uczęszczał do SP nr 1 im. S. Jachowicza (1950) oraz Liceum Pedagogicznego w Ostrołęce (1954). Ukończył: Studium Nauczycielskie w Olsztynie – geografia (1961), Studium Nauczycielskie w Płocku – wychowanie fizyczne z biologią (1969), seminarium doktoranckie w Mławie w zakresie geografii ekonomicznej (1970), studium podyplomowe w Kaliszu z zarządzania i kierowania oświatą (1972). Tytuł magistra uzyskał w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi – obecnie Uniwersytet Gdański (1967)[1]. Jest kapitanem rezerwy Wojska Polskiego.
Pracował w Szkole Podstawowej w Długiem (1954–1957), w latach 1957–1961 był kierownikiem SP w Wyszlu, którą zorganizował. Tam włączył się jako ankieter do prac Płockiego Towarzystwa Naukowego w zakresie zbierania materiałów gwarowych i historycznych. Następnie pracował na część etatu w SP nr 6 w Ostrołęce oraz jako instruktor metodyczny w Wydziale Oświaty, Wychowania i Kultury (1961–1972), później w tymże Wydziale jako podinspektor ds. wychowania fizycznego i sportu (1972–1975), następnie jako starszy wizytator w Kuratorium Oświaty i Wychowania w Ostrołęce (1975–1978) i Gminny Dyrektor Szkół w Rzekuniu (1978–1985). Od 1985 roku jest na emeryturze.
Był współzałożycielem: Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, Towarzystwa Przyjaciół Ostrołęki, Związku Kurpiów, Kurpiowskiej Organizacji Turystycznej[4], Mazowieckiej Regionalnej Organizacji Turystycznej. Był aktywnym członkiem Szkolnego Związku Sportowego, Ligi Ochrony Przyrody, Związku Harcerstwa Polskiego, Związku Młodzieży Wiejskiej, Związku Nauczycielstwa Polskiego, przewodnikiem turystyki krajowej, instruktorem pływania, łucznictwa i jazdy szybkiej na łyżwach, starszym ratownikiem Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego[5].
Jest instruktorem przewodnictwa i krajoznawstwa. Jako opiekun bądź pilot był z młodzieżą w 28 krajach Europy oraz w Turcji i Maroku. Pracuje jako wolontariusz w licznych organizacjach, m.in. w Towarzystwie Przyjaciół Dzieci, Towarzystwie Przyjaciół Ostrołęki[1], Stowarzyszeniu „Civitas Christiana” (prowadzi Sekcję Kulturalno-Oświatową)[2]. Od wielu lat jest redaktorem „Wędrowca Nadnarwiańskiego”. Współpracuje z miesięcznikiem „Civitas Christiana” (dawniej „Nasz Głos”)[2]. Wygłasza prelekcje na tematy historyczne, np. o Kazimierzu Pułaskim[6], kard. Stefanie Wyszyńskim, z okazji 650-lecia Ostrołęki przygotował cykl wykładów w Towarzystwie Przyjaciół Ostrołęki o historii Mazowsza od Bolesława Chrobrego do Siemowita III i jego syna Janusza I Starszego[7]. Z obserwacji postaw ludzkich wysnuł refleksję: „Małość i wielkość człowieka nie zmienia się od wieków”[1]. Otrzymał Certyfikat Gimnazjum nr 1 w Ostrołęce za udział w europejskim projekcie „Baśń o złotej przyszłości Europy”. Jest wyróżnionym członkiem Wspólnoty Polskiej w Pułtusku, a od 2012 roku – członkiem Prezydium Krajowej Rady Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych Rzeczpospolitej Polskiej[1]. S. Pajka napisał o nim: „imponował mi rozległością działań społeczno-kulturalnych na licznych polach, różnorodnością swoich pasji”[8].
Jest mężem Teresy z d. Fabisiak – matematyczki, mają dwoje dzieci: Annę Katarzynę i Marcina Pawła[1].
Medale i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[1]
- Złoty Krzyż Zasługi[1]
- Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[1]
- Srebrny Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”[1]
- Złota Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”[1]
- Złota Odznaka „Zasłużony Działacz Turystyki”[1]
- Złota Odznaka ZNP[1]
- Medal X-lecia Związku Kurpiów „Za zasługi dla regionu kurpiowskiego”[1]
- Nagroda Prezesa Związku Kurpiów „Kurpik 2014”[9]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej[1]
- Brązowy Medal „Za zasługi dla Ligi Obrony Kraju”[1]
- Brązowa Odznaka Honorowa Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”
- Medal Pamiątkowy „Pro Masovia” (2014)
- Odznaka Pamiątkowa 5 Pułku Ułanów Zasławskich (17 września 2019)
- Medal „W dowód uznania i szacunku z okazji 30-lecia Domu Polonii w Pułtusku” (13 września 2019)
Opublikowane opracowania (wybór)[edytuj | edytuj kod]
- Pierścień kurpiowski, Stowarzyszenie Rozwoju Turystyki i Rekreacji, Ostrołęka 2004, ISBN 83-86122-63-3.
- Kalendarium Imprez Regionalnych Kurpiowszczyzny, oprac. przez Bernarda Kielaka i Tadeusza Żebrowskiego, Stowarzyszenie Rozwoju Turystyki i Rekreacji, Ostrołęka 2005, ISBN 83-86122-76-5.
- Kùùrpischi Hoochziit, Hans Rudolf Lehman, Tadeusz Maksymilian Marzantowicz, Wydawnictwo Edytor, Stowarzyszenie Rozwoju Turystyki i Rekreacji w Ostrołęce. Quellenmateriall von Kurpen gesammelt von Andrzej Bis, Bernard Kielak und Tadeusz Żebrowski, Ostrołęka-Zurich 2007, ISBN 978-83-88412-83-3.
- Szkice z życia i działalności dra Józefa Psarskiego (1868–1953), w: W drugim szeregu: bohaterowie walk o niepodległość, red. nauk.: Adam Koseski, Tadeusz Skoczek, Jolanta Załęczny, Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, Muzeum Niepodległości, Warszawa-Pułtusk 2019, ISBN 978-83-65439-51-2, ISBN 978-83-7549-317-7, ISBN 978-83-7545-930-2, s. 131–136
- Wpisani w życie Twoje, Stanisławie. Wspomnienia o Stanisławie Pajce, red. nauk. Jerzy Kijowski, Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. Adama Chętnika, Ostrołęka 2018, ISBN 978-89-62775-37-8.
- Środowisko geograficzno-przyrodnicze Powiatu Ostrołęckiego w: Dzieje Powiatu Ostrołęckiego, red. Janusz Gołota, Jerzy Kijowski, Jan Mironczuk, Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. Adama Chętnika, Ostrołęka 2018, ISBN 978-83-62775-35-4, s. 11–22
- Rezerwat Leśny Czarnia w: Łączy nas las, Muzeum Kultury Kurpiowskiej, Ostrołęka 2022, ISBN 978-83-953620-9-5, s. 17–20
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Stanisław Pajka , Słownik biograficzny Kurpiowszczyzny XX wieku, Kadzidło: Niezależne Obywatelskie Stowarzyszenie „Kurpik”, 2008, s. 1152, ISBN 83-916349-2-2 .
- ↑ a b c Regionalista, krajoznawca i podróżnik, [w:] e-civitas.pl [online] [dostęp 2022-09-27] .
- ↑ Paweł Trzemkowski , Kurpie niechętnie dają się prowadzić, „Rozmaitości Ostrołęckie”, 16 grudnia 2013, s. 9 .
- ↑ Iwona Choroszewska-Zyśk (red.), Encyklopedia kurpiowska. Fakty i ciekawostki, Ostrołęka: Związek Kurpiów, 2021, s. 203, ISBN 978-83-963465-0-6 .
- ↑ Jerzy Kijowski , Dzieje Szkoły Podstawowej Nr 1 im. Stanisława Jachowicza w Ostrołęce (Znani absolwenci SP nr 1), Ostrołęka: Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe, 2018, s. 505, ISBN 978-83-65094-10-0 .
- ↑ Tajemnice i legendy w biografii Kazimierza Pułaskiego [online], ostroleka.pl [dostęp 2022-09-27] .
- ↑ Maria Rochowicz , Magdalena Kowalewska (red.), Jubileusz 40-lecia Towarzystwa Przyjaciół Ostrołęki 1982-2022, Ostrołęka: TPO, 2022, s. 36–37, ISBN 978-83-64200-63-2 .
- ↑ Stanisław Pajka , Wpisani w Kurpiowszczyznę i w serce moje, Ostrołęka: Zarząd Główny Związku Kurpiów, 2003, s. 556–58, ISBN 83-916252-4-9 .
- ↑ Kurpiki 2014 rozdane. Zobacz, kto otrzymał „Kurpiowskiego Oskara”, [w:] eostroleka.pl [online] [dostęp 2022-09-27] .
- Absolwenci Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku
- Odznaczeni Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaczeni Medalem „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”
- Odznaczeni medalem „Za Zasługi dla Ligi Obrony Kraju”
- Odznaczeni odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”
- Odznaczeni odznaką „Zasłużony Działacz Turystyki”
- Odznaczeni Złotą Odznaką ZNP
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi
- Polscy działacze regionalni
- Polscy działacze turystyczni
- Polscy krajoznawcy
- Polscy pedagodzy
- Wyróżnieni Medalem Pamiątkowym „Pro Masovia”
- Urodzeni w 1934