Tadeusz Gadacz
![]() | |
Data i miejsce urodzenia |
22 października 1955 |
---|---|
profesor nauk humanistycznych | |
Specjalność: filozofia człowieka | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1984 |
Habilitacja |
1990 |
Profesura |
2009 |
Uczelnia |
Collegium Civitas w Warszawie, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Wydział Humanistyczny AGH |
Tadeusz Antoni Gadacz (ur. 22 października 1955 w Krakowie)[1] – polski filozof i religioznawca specjalizujący się w filozofii człowieka, wykładowca akademicki, tłumacz, profesor nauk humanistycznych, były prezbiter katolicki i członek Zgromadzenia Pijarów.
Uczeń Józefa Tischnera. W latach 1991–1995 dziekan Wydziału Filozofii Papieskiej Akademii Teologicznej, od 1995 prowincjał zakonu pijarów, odszedł z zakonu w 1998. W latach 1996–1999 kierownik Katedry Filozofii Religii na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego, później profesor Collegium Civitas w Warszawie, dyrektor Instytutu Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie oraz pracownik Wydziału Humanistycznego Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Redaktor Encyklopedii Religii Wydawnictwa Naukowego PWN. Od 2019 radny Sejmiku Województwa Małopolskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Doktorat z filozofii uzyskał w 1984 na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie na podstawie rozprawy Wolność jednostki w filozofii G.W.F. Hegla. Habilitację obronił na tej samej uczelni w 1990 na podstawie pracy Wolność a odpowiedzialność. Rosenzweiga i Levinasa krytyka Heglowskiej wolności ducha. Tłumacz Gwiazdy Zbawienia Franza Rosenzweiga.
W 1982 przyjął święcenia kapłańskie[2]. Od 1982 był bliskim współpracownikiem księdza Józefa Tischnera[1]. Był dyrektorem Liceum Ogólnokształcącego Zakonu Pijarów im. Stanisława Konarskiego w Krakowie, w którym wprowadził koedukację. W latach 1991–1995 był dziekanem Wydziału Filozofii Papieskiej Akademii Teologicznej. W 1995 został wybrany na prowincjała zakonu pijarów, przedstawiając program otwarcia się na zmiany posoborowe i rzeczywistość świecką. W 1998 postanowił odejść z zakonu, aby połączyć się oficjalnie z matką swego dziecka, co w ocenie niektórych komentatorów wywołało „wstrząs w krakowskiej opinii publicznej”[3].
W 2010 profesor Jan Woleński zarzucił mu wykorzystanie w 2. tomie monografii Historia filozofii XX wieku z 2009 fragmentów prac innych autorów bez ich prawidłowego oznaczenia[4]. Rzecznik dyscyplinarny Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie umorzył postępowanie w tej sprawie[5].
Członek Collegium Invisibile[6]. Jest członkiem rady redakcyjnej czasopisma Etyka.
Jest profesorem w Katedrze Studiów nad Kulturą i Badań Ery Cyfrowej na Wydziale Humanistycznym AGH[7].
Dawne miejsca pracy[7]:
- Katedra Filozofii Collegium Civitas w Warszawie – kierownik, profesor
- Instytut Filozofii i Socjologii UP – dyrektor, profesor
- Instytut Filozofii i Socjologii PAN – zastępca dyrektora, profesor nadzwyczajny
- Wydział Filozoficzny Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie – profesor nadzwyczajny
Był członkiem prezydium Komitetu Nauk Filozoficznych PAN[7] oraz prezesem Polskiego Towarzystwa Etycznego[potrzebny przypis].
Został członkiem partii Nowoczesna[8]. W 2018 bezskutecznie kandydował do Sejmiku Województwa Małopolskiego z listy Koalicji Obywatelskiej, otrzymując 6713 głosów[9]. Mandat objął wkrótce po wyborach w miejsce Grzegorza Lipca, obejmującego wakujący mandat poselski[10][11].
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
- 2020: O bezprawiu i przyzwoitości. Wady i zalety moralne dla mądrych ludzi na trudne czasy. Wydawnictwo Nieoczywiste, ISBN 978-83-66402-52-2
- 2018: Uniwersalne prawdy i prawa życia dla mądrych ludzi na trudne czasy. Wydawnictwo Nieoczywiste, ISBN 978-83-633-9152-2[12]
- 2009:
- Historia filozofii XX wieku. Nurty. Tom I: Filozofia życia, pragmatyzm, filozofia ducha. Wyd. I. T. 1. Kraków: Znak, luty 2009. ISBN 978-83-240-0964-0.
- Historia filozofii XX wieku. Nurty. Tom II: Neokantyzm. Filozofia egzystencji. Filozofia dialogu. T. 2. Kraków: Znak, wrzesień 2009. ISBN 978-83-240-0965-7.
- 2008: O ulotności życia. Wydawnictwo Iskry ISBN 978-83-244-0071-3.
- 2007: Filozofia Boga w XX wieku. Od Lavelle’a do Tischnera. Wydawnictwo WAM ISBN 978-83-750-5072-1.
- 2002: O umiejętności życia. Wydawnictwo Znak ISBN 83-240-0240-5.
- 2000: Rozumowe poznawanie Boga. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe ISBN 83-901-3292-3.
Nagrody[edytuj | edytuj kod]
- Nagroda Prezydenta Miasta Warszawy dla najlepszego nauczyciela akademickiego (2002),
- Nagroda Ministra Kultury, Biblioteki Narodowej i „Nowych Książek” dla najlepszego autora roku 2003 za redakcję naukową (wspólnie z Bogusławem Milerskim) dziesięciotomowej encyklopedii Religia (2004),
- Nagroda dla najlepszego wykładowcy w historii Collegium Civitas (2008).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Prof. Tadeusz Gadacz - filozof religii. naukawpolsce.pap.pl, 14 grudnia 2016. [dostęp 2019-08-31].
- ↑ Katalog, Wydział Filozoficzny, Kraków 1983, s. 56 .
- ↑ Byłem księdzem. Wirtualna Polska, 13 grudnia 2004. [dostęp 2019-11-10].
- ↑ Jan Woleński. O historii filozofii Tadeusza Gadacza. „Diametros”. Nr 23, s. 190–249, marzec 2010. [dostęp 2019-11-10].
- ↑ Adam Leszczyński. Tajemnica znikających przypisów. „Gazeta Wyborcza”, s. 23, 28 stycznia 2012.
- ↑ Lista tutorów Collegium Invisibile. ci.edu.pl. [dostęp 2011-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-22)].
- ↑ a b c Prof. dr hab. Tadeusz Antoni Gadacz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2023-10-16] .
- ↑ Łukasz Grzesiczak: Prof. Tadeusz Gadacz: Jestem wkurzony i idę w politykę. krakow.wyborcza.pl, 2016-11-29. [dostęp 2016-12-10].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2018. [dostęp 2018-12-03].
- ↑ Dominika Wantuch, Małgorzata Skowrońska: Wybory 2018. Grzegorz Lipiec nie będzie już radnym sejmiku. Będzie posłem. wyborcza.pl, 4 listopada 2018. [dostęp 2018-12-03].
- ↑ Grzegorz Skowron: Były zakonnik został radnym. Prof. Tadeusz Gadacz zasiadł w małopolskim sejmiku. Dziennik Polski, 28 stycznia 2019. [dostęp 2019-08-31].
- ↑ Wydawnictwo Nieoczywiste , Uniwersalne prawdy i prawa życia dla mądrych ludzi na trudne czasy, nieoczywiste.pl [dostęp 2018-07-30] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Słupnik z Krakowa, rozmawiał Jacek Żakowski. „Polityka”
- Nie ma szczęścia bez myślenia, rozmawiał Jacek Żakowski. „Polityka”
- Życie jako garderoba, rozmawiała Katarzyna Janowska. „Polityka”
- Cień życia – artykuł Tadeusza Gadacza o śmierci zamieszczony w Tygodniku Powszechnym
- Absolwenci Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie
- Członkowie Collegium Invisibile
- Członkowie Komitetu Nauk Filozoficznych PAN
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Politycy Nowoczesnej
- Polscy byli duchowni katoliccy
- Polscy encyklopedyści
- Polscy filozofowie XXI wieku
- Polscy religioznawcy
- Pracownicy Instytutu Filozofii i Socjologii PAN
- Wykładowcy Akademii Górniczo-Hutniczej
- Wykładowcy Collegium Civitas w Warszawie
- Wykładowcy Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie
- Wykładowcy Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie
- Urodzeni w 1955