Teodoros Pangalos (generał)
Teodoros Pangalos (1920) | |
generał major | |
Data i miejsce urodzenia |
1878 |
---|---|
Data śmierci |
27 lutego 1952 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1900–1926 |
Siły zbrojne | |
Stanowiska |
głównodowodzący Armii Helleńskiej |
Główne wojny i bitwy |
zamach z Gudi, |
Późniejsza praca |
emeryt |
Data urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
prezydent Grecji | |
Okres |
od 25 czerwca 1925 |
Poprzednik | |
Następca |
Pawlos Kunduriotis |
premier Grecji | |
Okres |
od 25 czerwca 1925 |
Poprzednik | |
Następca |
Teodoros Pangalos (gr. Θεόδωρος Πάγκαλος; ur. 1878 w Elefsis, zm. 27 lutego 1952) – grecki wojskowy i polityk, pochodzenia arwanickiego[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Brał udział w zamachu z Gudi[2].
16 czerwca 1925 zorganizował zamach stanu, drogą którego obalił republikański rząd. Do końca roku 1925 funkcjonował parlament, następnie Pangalos rozwiązał go i w styczniu 1926 ogłosił się dyktatorem[3]. Trzy miesiące później zwyciężył w wyborach prezydenckich, w których startował jako jedyny kandydat[4]. Częściową inspiracją dla Pangalosa była działalność Benito Mussoliniego; generał nie stworzył jednak własnego systemu ideologicznego. Twierdził, że jego dojście do władzy ratuje Grecję przed nieustającymi kłótniami cywilnych polityków, miał również zamiar zjednoczyć Partię Ludową i Partię Liberalną wokół haseł antykomunistycznych[5]. We wrześniu 1925 Pangalos zorganizował Służbę Bezpieczeństwa Specjalnego, która miała zajmować się zwalczaniem greckich komunistów. Osoby podejrzane o prowadzenie działalności wywrotowej były zsyłane na wyspy Naksos, Kimolos, Anafi, Folegandros, Paros i Gawdos[3]. Większość polityków odmówiła współpracy z dyktaturą, toteż jej głównym oparciem była armia[3]. Generał dążył również do przywrócenia pełnej kontroli państwa nad Greckim Kościołem Prawosławnym[6].
Pangalos prowadził agresywną politykę zagraniczną, zaostrzając stosunki grecko-tureckie i dokonując w październiku krótkotrwałej agresji na Bułgarię. Liga Narodów zobowiązała Grecję do wypłacenia odszkodowania z tego tytułu[7].
Już 22 sierpnia 1926 dyktatura Pangalosa została przerwana przez kolejny zamach stanu, który przeprowadził z kolei gen. Jeorios Kondilis, deklarujący się jako obrońca republiki[4]. Do 1928 przebywał w więzieniu[8].
W czasie II wojny światowej i okupacji Grecji Pangalos był jednym z inicjatorów stworzenia kolaboracyjnych Batalionów Bezpieczeństwa[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Mavrogordatos G.: Stillborn republic: social coalitions and party strategies in Greece, 1922-1936. University of California Press, 1983, s. 265.
- ↑ D. Keridis: Historical dictionary of modern Greece. Scarecrow Press, 2009, s. 125. ISBN 978-0-8108-5998-2.
- ↑ a b c Czekalski T.: Pogrobowcy Wielkiej Idei. Przemiany społeczne w Grecji w latach 1923-1940. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze "Historia Iagiellonica", 2007, s. 24-26. ISBN 978-83-88737-58-9.
- ↑ a b Brzeziński A.: Grecja. Warszawa: TRIO, 2002, s. 82-83. ISBN 83-88542-30-3.
- ↑ Payne S.: A history of fascism, 1914-1945. Routlegdge, 1996, s. 140-141. ISBN 978-1-85728-595-6.
- ↑ Czekalski T.: Pogrobowcy Wielkiej Idei. Przemiany społeczne w Grecji w latach 1923-1940. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze "Historia Iagiellonica", 2007, s. 140-141. ISBN 978-83-88737-58-9.
- ↑ Clogg R.: Historia Grecji nowożytnej. Kraków: Książka i Wiedza, 2006, s. 129. ISBN 83-05-13465-2.
- ↑ Brzeziński A.: Grecja. Warszawa: TRIO, 2002, s. 279. ISBN 83-88542-30-3.
- ↑ Close D.: The Greek Civil War - Studies of Polarization. London: Routledge, an imprint of Taylor & Francis Books Lt, 1993.