Ulica Bracka w Katowicach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
ulica Bracka
Dąb, Załęże
Ilustracja
ulica Bracka (widok w kierunku południowym)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Długość

510 m[1]

Przebieg
światła 0m ul. Chorzowska 79, ul. Złota
210m est. Orląt Lwowskich
345m rzeka Rawa
światła 445m wjazd na DTŚ 902
światła 510m ul. Gliwicka (pl. J. Londzina)
ul. Feliksa Bocheńskiego
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Bracka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Bracka”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Bracka”
Ziemia50°16′13,5″N 18°59′28,4″E/50,270420 18,991236
ul. Bracka, biegnąca pod estakadą (DTŚ)
grób zbiorowy górników, poległych w pożarze kopalni "Kleofas" w 1896 na cmentarzu przy ul. Brackiej

Ulica Bracka w Katowicach (w latach międzywojennych XX w. ulica Dębska[2][3]) – jedna z ważniejszych ulic łącząca dwie sąsiadujące ze sobą katowickie dzielnice: Dąb i Załęże[4].

Ulica jest ważną częścią dużego węzła drogowego, łączącego DTŚ (Trasa imienia Nikodema i Józefa Renców[5]), DK79 (ulica Chorzowska) i ulicę Feliksa Bocheńskiego (dojazd do autostrady A4). Posiada południkowy przebieg. Pod ulicą zlokalizowany jest wodociąg o średnicy 200 mm, a w rejonie ulicy – kablowa sieć elektroenergetyczna średniego napięcia[6].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Droga łącząca Załęże i Dąb istniała już w XVIII wieku. Do 1922 roku część drogi nosiła nazwę Domberstraße, druga część Zalenzerstraße; w latach 1922–1939 ul. Dębska i ul. Załęska; w latach 1939–1945 Domberstraße i Georgstraße; 1945–1951 ul. Dębska[3] i ul. Załęska, od 1951 roku całość – ul. Bracka[7]. Ulica bierze swą nazwę od Górnośląskiej Spółki Brackiej. W drugiej połowie XIX wieku przy drodze istniały budynki komory celnej (w pobliżu cmentarza)[8].

Przebieg[edytuj | edytuj kod]

Ulica rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ulicą Chorzowską (DK 79) i ulicą Złotą. Następnie biegnie obok rzymskokatolickiego cmentarza parafialnego dębskiej parafii, pod estakadą DTŚ (DW902), krzyżuje się z wjazdem na trasę imienia Nikodema i Józefa Renców[5] oraz linią tramwajową. Kończy swój bieg przy placu Józefa Londzina i skrzyżowaniu z ulicą Gliwicką oraz ulicą Feliksa Bocheńskiego. Posiada południkowy przebieg.

Ciąg ulic Bytkowska – Agnieszki – Bukowa – Złota – Bracka – Feliksa Bocheńskiego pełni funkcję ulicy głównej[9].

Estakada Orląt Lwowskich[edytuj | edytuj kod]

Estakada nad ulicą Bracką ma łączną długość 592 m i 31,12 m szerokości oraz kształt litery "S", jest to jeden z najbardziej skomplikowanych wykonanych projektów drogowych w Katowicach[10]. Estakadą w godzinie popołudniowego szczytu przejeżdża średnio 3175 samochodów (90,6% z nich to samochody osobowe).

Uchwałą Rady Miasta Katowice nr nr X/139/11 z 30 maja 2011 roku estakadzie nadano nazwę estakada Orląt Lwowskich. Uchwała weszła w życie 28 lipca 2011 roku[11].

Obiekty i instytucje[edytuj | edytuj kod]

Przy ulicy Brackiej znajdują się:

  • cmentarz parafialny, zarządzany przez parafię w Dębie[12]; powstał w 1894 roku, są na nim pochowani górnicy, którzy zginęli w pożarze kopalni Cleophas (obecnie Kleofas) z 3 na 4 marca 1896 (grób zbiorowy)[13], powstańcy śląscy z lat 1919–1921 (pochowani w kwaterze wojennej)[13] prof. Jan Paściak – chemik, kierownik Zakładu Chemii Fizycznej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach[14] i inni. Początkowo cmentarz miał powierzchnię 1 ha i 24 arów, w 1917 roku dokupiono 69 arów gruntu[15]; teren wraz ze starodrzewem został objęty ochroną konserwatorską[16][17];
  • Centrum Restauracyjno-Konferencyjne "Club 99";
  • salony motoryzacyjne oraz hurtownie;
  • stacja benzynowa AMIC Energy.
  • Węgliki Spiekane Baildonit Sp. z o.o. – przedsiębiorstwo zlokalizowane w budynkach dawnej huty Baildon.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-08-14]. (pol.).
  2. Niemiecka mapa Katowic z 1939 www.mapywig.org [dostęp 2011-08-14]
  3. a b Plan miasta Wielkich Katowic i okolic www.mapywig.org [dostęp 2011-08-14]
  4. Broszkiewicz Jacek; Katowice - reflektorem po mieście, wydawca: Urząd Miejski w Katowicach, ISBN 83-901884-0-6, s. 13.
  5. a b Trasa imienia Nikodema i Józefa Renców (pol.) www.katowice.eu [dostęp 2011-08-14]
  6. Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan ogólnego zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice dla terenu położonego w obszarze dzielnicy Osiedle 1000 - lecia - Załęże w rejonie ulic: Bracka - Chorzowska - Żelazna w zakresie wprowadzenia funkcji handlu, usług, administracji i sportu oraz adaptacji istniejącej funkcji przemysłowej. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-08-14]. (pol.).
  7. Urszula Rzewiczok: Dzieje Dębu (1299−1999): monografia historyczna dzielnicy Katowic. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1999, s. 90 i 91 (wkładka między stronami). ISBN 83-87727-30-X.
  8. Urszula Rzewiczok: Dzieje Dębu (1299−1999): monografia historyczna dzielnicy Katowic. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1999, s. 44. ISBN 83-87727-30-X.
  9. Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-08-14]. (pol.).
  10. Estakada w ciągu Drogowej Trasy Średnicowej nad ulicą Bracką w Katowicach. 4pm.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-26)]. (pol.) www.4pm.pl [dostęp 2011-08-14]
  11. Estakada Orląt Lwowskich (pol.) www.katowice.eu [dostęp 2011-08-14]
  12. Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 185. ISBN 83-913341-0-4.
  13. a b Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 2011-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-10)]. (pol.).
  14. Red. Aleksandra Niesyto, Cmentarze Katowic. Muzeum Historii Katowic, wyd. I, Katowice 1997, s. 39, 40.
  15. Urszula Rzewiczok: Dzieje Dębu (1299-1999): monografia historyczna dzielnicy Katowic. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1999, s. 40, 41. ISBN 83-87727-30-X.
  16. Urząd Miasta Katowice: UCHWAŁA NR XI/184/11 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 22 czerwca 2011 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru Osiedla Tysiąclecia w Katowicach.. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-08-14]. (pol.).
  17. Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-08-14]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]