Władysław Plewik
Kraj działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
7 kwietnia 1905 |
Data i miejsce śmierci |
kwiecień 1940 |
Prefekt szkół powszechnych w Tomaszowie Mazowieckim | |
Okres sprawowania |
1936–1939 |
Wojskowy kapelan rezerwy Wojska Polskiego | |
Okres sprawowania |
1939–1940 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Prezbiterat |
2 września 1934 |
Władysław Plewik (ur. 7 kwietnia 1905 w Bełżycach, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – polski duchowny rzymskokatolicki, kapłan diecezji łódzkiej, kapelan rezerwy Wojska Polskiego. Więzień oficerskiego obozu jenieckiego w Starobielsku. Zamordowany w kwietniu 1940 roku w siedzibie NKWD w Charkowie, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 7 kwietnia 1905 roku[1] w Bełżycach. Syn Pawła i Franciszki z domu Wójtowicz. Miał trzech braci: Stanisława, Aleksandra i Józefa. Ukończył szkołę powszechną w Bełżycach. Był bardzo zdolnym młodzieńcem, wychowanym w duchu patriotycznym wśród religijnej rodziny. W 1922 roku został przyjęty do III klasy Gimnazjum Księży Salezjanów w Lądzie. W 1925 r. (po ukończeniu 5 klasy) jako absolwent Małego Seminarium w Lądzie wstąpił do Gimnazjum Archidiecezjalnego w Wilnie, gdzie w maju 1929 r. zdał egzamin maturalny i uzyskał świadectwo dojrzałości. Następnie wstąpił do Seminarium Duchownego w Łodzi[2]. Uroczystość obłóczyn odbyła się 12 listopada 1929 roku. Na pamiątkowym obrazku znalazła się Modlitwa o dobrą śmierć:
O najlitościwszy i najmożniejszy Opiekunie mój, św. Stanisławie, Aniele czystości i Serafinie miłości! Weselę się z Tobą twoją najszczęśliwszą śmiercią spowodowaną gorącem pragnieniem oglądania w niebie Marii Wniebowziętej, a sprawioną najwyższym aktem miłości Twej ku Niej. Składam dzięki Marii, że raczyła spełnić w ten sposób pożądanie Twoje; a Ciebie błagam przez zasługi onej błogosławionej śmierci Twojej, byś w śmierci mojej był rzecznikiem i obrońcą moim. Ach, wstawże się za mną do Marii, dla wyjednania mi śmierci, jeżeli nie tak szczęśliwej, jak Twoja, tedy przynajmniej dobrej i spokojnej, pod opieką Marii, najmilszej Orędowniczki mojej. Amen.
Święcenia kapłańskie otrzymał 2 września 1934 r. z rąk ordynariusza diecezji łódzkiej biskupa Włodzimierza Jasińskiego. Mimo iż na pamiątkowych obrazkach mszy św. prymicyjnej widnieje data 15 sierpnia 1934 roku, to śmierć biskupa Wincentego Tymienieckiego, pierwszego ordynariusza diecezji łódzkiej spowodowała przesunięcie terminu święceń kapłańskich, a co za tym idzie mszy świętej prymicyjnej odprawionej w kościele parafialnym w Bełżycach. Odbyła się ona w listopadzie 1934 roku.
kapitan | |
Data i miejsce urodzenia |
7 kwietnia 1905 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
kwiecień 1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1939-1940 |
Siły zbrojne | |
Stanowiska |
kapelan |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
We wrześniu 1934 roku został wikariuszem parafii pod wezwaniem św. Wojciecha w Krzepczowie[3], powiat Piotrków Trybunalski w diecezji łódzkiej. W 1936 roku 1 września został przeniesiony do parafii pw. św. Antoniego w Tomaszowie Mazowieckim; gdzie oprócz posługi kapłańskiej był prefektem szkół powszechnych[4]. Głównie katechizował w 7-klasowej Szkole Publicznej w Tomaszowie Mazowieckim przy ul. Prezydenta Mościckiego 42/44. Był również opiekunem harcerzy.
Zarządzeniem Prezydenta RP Ignacego Mościckiego z dnia 28 kwietnia 1939 roku został mianowany kapelanem rezerwy, ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1939 roku. W sierpniu 1939 roku zmobilizowany do Wojska Polskiego. Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 roku dostał się do niewoli sowieckiej i osadzono go w punkcie zdawczo - odbiorczym NKWD w Szepietówce[5], a następnie uwięziono w oficerskim obozie jenieckim w Starobielsku[6]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w bezimiennej, zbiorowej mogile w Piatichatkach[6], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[7]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 2578[6].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło – decyzją nr 439/MON[8] – mianował go pośmiertnie na stopień kapitana[9][10]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[11][12][13]. Jednak awans ten nastąpił w wyniku pomyłki, ponieważ ksiądz Władysław Plewik posiadał stopień kapitana od 28 kwietnia 1939 roku i powinien uzyskać stopień majora[14].
W dniu 17 grudnia 2009 roku ksiądz Władysław Plewik został zgłoszony przez Stowarzyszenie Rodzina Katyńska w Warszawie razem z 23 kapelanami Wojska Polskiego, jako kandydat do procesu beatyfikacyjnego Męczenników Wschodu (1917–1989)[15]. Jest zapisany w Księdze Cmentarnej Charków[6].
Jego nazwisko jest zamieszczone na tablicy pamiątkowej odsłoniętej w dniu 12 maja 2019 roku w Kalwarii Pacławskiej. Ponadto dąb jego pamięci znajduje się w Bełżycach, Ostródzie oraz w Alei Dębów Pamięci Kapelanów Katyńskich w Kalwarii Pacławskiej[16][17].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Akta urodzeń parafii Nawrócenia św. Pawła Apostoła w Bełżycach 1886-1905. Akt nr 92 z 1905 roku.
- ↑ Barbara Tarkowska (red.), Ksiądz ppłk Andrzej Niwa (1900-1940), Wyd. 1, Warszawa: Stowarzyszenie Pamięci Kapelanów Katyńskich, 2019, s. 134, ISBN 978-83-954675-0-9 [dostęp 2024-07-04] .
- ↑ WŁADYSŁAW PLEWIK — MARTYROLOGIUM [online], www.swzygmunt.knc.pl [dostęp 2024-07-04] .
- ↑ SPIS DUCHOWIEŃSTWA I PARAFIJ DIECEZJI ŁÓDZKIEJ 1937, Seminarium Duchowne w Łodzi, 1937 [dostęp 2020-05-24] (pol.).
- ↑ Czesław Madajczyk , Dramat katyński, Warszawa: Książka i Wiedza, 1989, s. 118, ISBN 83-05-12376-6 .
- ↑ a b c d Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 420.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 107 [dostęp 2024-10-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Bogusław Szwedo , Ksiądz Władysław Plewik [online], Kapelani Katyńscy, 20 września 2020 [dostęp 2024-10-03] (pol.).
- ↑ [1] Biogramy 24 księży kapelanów Wojska Polskiego z lat 1919–1939 zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Kalininie wiosną 1940 r. zgłoszonych przez Stowarzyszenie Rodzina Katyńska w Warszawie w grudniu 2009 r. na kandydatów do procesu beatyfikacyjnego Męczenników Wschodu (1917-1989), ordynariat.wp.mil.pl
- ↑ KALWARIA PACŁAWSKA: Poświęcenie Alei Dębów Pamięci Kapelanów Katyńskich | Archidiecezja Przemyska [online], przemyska.pl, 12 maja 2019 [dostęp 2020-05-25] (pol.).
- ↑ Otwarcie i poświęcenie Alei Dębów Pamięci Kapelanów Katyńskich - Podkarpacki Urząd Wojewódzki w Rzeszowie [online], rzeszow.uw.gov.pl [dostęp 2024-10-03] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Jeńcy polscy obozu NKWD w Starobielsku (1939–1940)
- Jeńcy polscy obozu przejściowego w Szepietówce
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (kampania wrześniowa)
- Kapelani Wojska Polskiego w kampanii wrześniowej
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Charkowie
- Polscy duchowni katoliccy – ofiary zbrodni katyńskiej
- Polscy kapelani
- Urodzeni w 1905
- Zmarli w 1940
- Pochowani na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu na Piatichatkach w Charkowie