Wierchomla Mała
49°25′44″N 20°49′16″E/49,428889 20,821111| wieś | |
 Widok z polany Wyżne Młaki | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
33-350[2] |
| Tablice rejestracyjne |
KNS |
| SIMC |
0459833 |
Położenie na mapie gminy Piwniczna-Zdrój  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego  | |
| 49°25′44″N 20°49′16″E/49,428889 20,821111[1]
| |
Wierchomla Mała – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Piwniczna-Zdrój.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Wieś położona jest w dolinie potoku Mała Wierchomlanka (Tysina). Od północno-zachodniej strony wznoszą się zalesione szczyty Gaborówki (790 m) i Lembarczka (917 m), od wschodniej i południowej grzbiet ciągnący się od Bacówki nad Wierchomlą po Pustą Wielką (1061 m)[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość ta została odnotowana w średniowieczu, gdy Ścibor ze Ściborzyc herbu Ostoja (1347–1414) jesienią 1410 r. w imieniu Zygmunta Luksemburczyka najechał na ziemię sądecką i spalił oraz ograbił Stary Sącz, został odparty w potyczkach w Piwnicznej, Łomnicy, pod Wierchomlą.
Osada została lokowana w 1603 (według innych źródeł w 1601) na przywileju biskupa Bernarda Maciejowskiego. Zasadźca miejscowości był Fedor z pobliskiego Szczawnika. Nazywana była Wierchomlą Księżą z racji świadczenia powinności na rzecz proboszcza muszyńskiego. Miejscowość zamieszkiwana była przez Rusinów (Łemków).
Stanowiła część biskupiego państwa muszyńskiego. Od 1770 w państwie Habsburgów a od 1781 była własnością skarbu cesarskiego (K.k Muszyner Cameral Verwaltung). Następne lata to wspólne dzieje z Wierchomlą Wielką. Do 1947 Łemkowie zostali przymusowo przesiedleni na Ukrainę i na ziemie odzyskane.
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Wierchomla Mała jest miejscowością turystyczną w Popradzkim Parku Krajobrazowym, pomiędzy Muszyną a Piwniczną-Zdrój. Mieści się tu nowoczesna stacja narciarska (działająca od sezonu 1997/98) z 10 wyciągami, w tym najdłuższym w Polsce wyciągiem krzesełkowym (1600 m), czynnym także latem. Odbywają się tu liczne cykliczne imprezy sportowe – narciarskie, rowerowe, wyścigi psich zaprzęgów.
Atrakcje turystyczne: stare połemkowskie chaty, liczne źródełka, jaskinie pod górą Pusta Wielka, grillowiska, pole do gry w paintball, skałki do wspinania, szlaki turystyczne piesze i rowerowe, basen kryty, park linowy ze ścianką wspinaczkową, bacówka nad Wierchomlą, niedaleko schronisko Na Hali Łabowskiej, trasa piesza i rowerowa na Jaworzynę Krynicką, skąd można zjechać koleją gondolową do Krynicy. W zimę narciarze mogą przemieszczać się systemem wyciągów do Muszyny – Szczawnika.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
W 1921 r. spośród 336 mieszkańców 7 było wyznania rzymskokatolickiego i 329 greckokatolickiego. Odzwierciedleniem wyznania była zadeklarowana narodowość – polska dla 7 osób i rusińska dla 329[4].
Ludność według spisów powszechnych, w 2009 według PESEL.[4][5][6][7]
|
|
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 146739
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1464 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Beskid Sądecki. Mapa 1:50 000. Piwniczna: Agencja Wyd. „Wit” s.c.. ISBN 83-915737-3-7.
- ↑ a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom XII - Województwo Krakowskie i Śląsk Cieszyński, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925
- ↑ a b Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder. Bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, tom XII, "Galizien", Wien 1907
- ↑ Statystyka Polski, t. XXVI, Warszawa 1926, Główny Urząd Statystyczny
- ↑ Statystyka Polski, seria C, z. 88 Warszawa 1938 Główny Urząd Statystyczny
- Siedziba gminy: Piwniczna-Zdrój
| Miasto | |
|---|---|
| Części miasta |
|
| Wsie | |
| Kolonia | |
| Części wsi |
|
| Część kolonii |
|
| Nieoficjalna część miasta |
