Wikiprojekt:Edukacja/Żywa tradycja w Wikipedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szopka krakowska

Projekt „Żywa tradycja w Wikipedii” zakłada kilkuletnią współpracę pomiędzy Stowarzyszeniem Wikimedia Polska a Narodowym Instytutem Dziedzictwa  w ramach działań edukacyjnych Stowarzyszenia. Celem projektu jest zwiększenie widoczności niematerialnego dziedzictwa kulturowego na stronach polskich i zagranicznych Wikimediów oraz stworzenie możliwości oddolnej dokumentacji i inwentaryzacji dziedzictwa przez społeczności, grupy i osoby indywidualne będące jego depozytariuszami (nosicielami) zgodnie z ideą Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (NDK),

Realizacji tego zadania podejmie się zespół złożony z: wikipedystów i przedstawicieli społeczności - tzw. depozytariuszy dziedzictwa. Może zostać uzupełniony przez grupę specjalistów w danych dziedzinach – kulturoznawców, etnologów, muzykologów, heritologów, jednak ich rola pozostanie rolą doradczą.

Jest to działanie nowatorskie w przypadku konwencji UNESCO o ochronie NDK. Do tej pory wikipedyści współpracowali z UNESCO przy innych konwencjach, a nawet szerzej – z innymi agendami ONZ (w siedzibie UNESCO pracuje wikipedysta rezydent, który tę współpracę umożliwia i moderuje), nie dotyczyło to jednak niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

Jest to pierwsza inicjatywa wikipedystyczna w Polsce dotycząca Konwencji UNESCO z 2003 roku.

Projekt rozpoczął się w marcu 2020 r.

Charakter projektu[edytuj | edytuj kod]

Jest to projekt edukacyjno-badawczy, który zachęca przedstawicieli lokalnych wspólnot do opowieści o swoim dziedzictwie kulturowym przy użyciu technologii cyfrowych i polega na długofalowej pracy ze społecznością. Wikipedia i jej projekty siostrzane mogą stać się narzędziami do samodzielnego przekazywania wiedzy o dziedzictwie kulturowym, uzupełnieniem przekazu międzypokoleniowego, odpowiedzią na zagrożenia w ochronie dziedzictwa niematerialnego, wśród których UNESCO wskazuje:

  • zmniejszone zainteresowanie młodego pokolenia
  • zahamowanie przekazu
  • zmiany spowodowane globalizacją kultury, nowymi produktami i technologiami.

Projekt ten ma pokazać, że nowe technologie nie muszą stanowić zagrożenia, lecz mogą stać się receptą na osłabiony przekaz.

Tegoroczna edycja projektu obejmie przeszkolenie i wspólną pracę z wybranymi depozytariuszami dziedzictwa, których umiejętności zostały wpisane na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego w kategoriach „wiedza i umiejętności związane z rzemiosłem tradycyjnym”.

Projekt a inicjatywa EtnoWiki[edytuj | edytuj kod]

Projekt do pewnego stopnia wpisuje się w koncepcję Etno Wiki, opierając się na doświadczeniach projektów Rok obrzędowy z Wikipedią oraz Etnografia Karpat, jednak  w przeciwieństwie do nich stara się zminimalizować udział zewnętrznych ekspertów, a nawet, na tyle na ile to możliwe rezygnuje z eksperckości na rzecz oddolności i zgodnie z postulatami Konwencji o ochronie NDK dostarcza narzędzia społecznościom do wypowiadania się samodzielnie o swoim dziedzictwie.

Kontakt do organizatorów[edytuj | edytuj kod]

Amudena Rutkowska - koordynatorka, Narodowy Instytut Dziedzictwa: arutkowska@nid.pl

Klara Sielicka-Baryłka - koordynatorka, Stowarzyszenie Wikimedia Polska: klara.sielicka@wikimedia.pl

Wioletta Matusiak - Menadżerka ds. Otwartej Edukacji i Rozwoju, Stowarzyszenie Wikimedia Polska: wioletta.matusiak@wikimedia.pl

UWAGA! Ze względu na sytuację spowodowaną zagrożeniem koronawirusem, terminy wyjazdów/szkoleń etc. zmienią się!

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

https://niematerialne.nid.pl/Ochrona_dziedzictwa/system_ochrony_w_Polsce/struktura_administracyjna/

https://niematerialne.nid.pl/Dziedzictwo_niematerialne/Krajowa_inwentaryzacja/Krajowa_lista_NDK/