Wiktor Gzowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wiktor Gzowski
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

12 marca 1888
Czeczersk

Data i miejsce śmierci

13–14 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1909–1929

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

58 Pułk Piechoty

Stanowiska

kwatermistrz

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie)

Wiktor Gzowski (ur. 12 marca 1888 w Czeczersku, zm. 1314 kwietnia 1940 w Katyniu) – major piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 12 marca 1888 w Czeczersku, w ówczesnym powiecie rohaczewskim guberni mohylewskiej, w rodzinie Michała i Ewy z Zieńkowiczów[1][2].

W 1909, po ukończeniu pięciu klas szkoły realnej w Mohylewie, wstąpił do armii rosyjskiej[2]. W 1912 ukończył Czugujewską Szkołę Wojskową i został mianowany podporucznikiem ze starszeństwem z 19 sierpnia 1911[2]. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach 159 Guryjskiego Pułku Piechoty(inne języki)[3]. Na stopień porucznika został awansowany ze starszeństwem z 19 sierpnia 1915[2]. Ranny w 1916[3].

W listopadzie 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego i skierowany na kurs oficerski w Dęblinie[2]. Następnie był instruktorem na kursach w Warszawie i oficerem taborowym w Szkole Podoficerskiej w Dęblinie[2]. W 1919 został przeniesiony do Dowództwa Frontu Wielkopolskiego[2] (9 sierpnia 1919 został zameldowany w Poznaniu)[4]. 1 grudnia 1919 awansowany na kapitana[2]. 3 kwietnia 1920 został wymeldowany do Torunia[4][5]. 19 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej. Pełnił wówczas służbę w Dowództwie Okręgu Generalnego Poznań[6]. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w Naczelnym Dowództwie WP, a jego oddziałem macierzystym był 25 pułk piechoty[7]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 376. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 25 pp[8]. 10 lipca 1922 został zatwierdzony na stanowisku dowódcy batalionu w 56 pułk piechoty w Krotoszynie[9]. W następnym roku był komendantem Kadry Batalionu Zapasowego 56 pp w Jarocinie[10], a po reorganizacji przeprowadzonej w 1924 komendantem składnicy wojennej[11]. Później został przesunięty na stanowisko dowódcy I batalionu[12]. W maju 1926 został przeniesiony do 58 pułku piechoty w Poznaniu stanowisko dowódcy II batalionu[13] (15 grudnia 1926 został ponownie zameldowany w Poznaniu na ul. Bukowskiej 26)[4]. W kwietniu 1928 został przesunięty na stanowisko kwatermistrza[14][15]. W lutym 1929 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII[16], a z dniem 31 sierpnia tego roku przeniesiony w stan spoczynku[17].

Był żonaty z Zofią z Marcinkowskich (ur. 10 marca 1900 w m. Zakrzewek)[4]. Dzieci nie miał[4]. 2 września 1932 razem z żoną został wymeldowany z Poznania do wsi Adamowizna w ówczesnym powiecie błońskim[4][2]. W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Grodzisk Mazowiecki. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[18].

W czasie kampanii wrześniowej, w nieznanych okolicznościach, dostał się do sowieckiej niewoli. 19 października 1939 przebywał już w juchnowskim obozie dla jeńców wojennych. W listopadzie 1939 został przeniesiony do obozu w Kozielsku[19]. 11 lub 12 kwietnia 1940 został przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego, a 13 lub 14 kwietnia 1940 zamordowany w Katyniu i tam pogrzebany[19]. Od 28 lipca 2000 spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[20]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 194.
  2. a b c d e f g h i Snitko-Rzeszut 1992 ↓, s. 334.
  3. a b c d e Памяти героев Великой войны 1914–1918 : Поиск героев войны : Гзовский Виктор Михайлович. Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej Zarząd ds. utrwalenia pamięci poległych w obronie Ojczyzny. [dostęp 2022-09-06]. (ros.).
  4. a b c d e f Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2022-09-06]..
  5. Snitko-Rzeszut 1992 ↓, s. 334, wg autorki było to związane z przeniesieniem do 3 Armii w Toruniu..
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 25 sierpnia 1920, s. 780.
  7. Spis oficerów 1921 ↓, s. 96.
  8. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 33.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922, s. 550.
  10. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 284, 346.
  11. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 260, 346.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 maja 1925, s. 272.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 6 maja 1926, s. 138.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928, s. 173.
  15. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 72, 170.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 lutego 1929, s. 77.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 217.
  18. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 326, 842.
  19. a b Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 263.
  20. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]