Wolnomyślicielstwo
Wolnomyślicielstwo – ideologia, ruch społeczny okresu Oświecenia odwołujący się do idei liberalizmu politycznego, społecznego i wyznaniowego, a zasadzający się na poglądzie, iż sądy należy formułować na podstawie wiedzy naukowej i rozumowania logicznego, bez odwoływania się do argumentów religijnych czy tradycji.
Wolnomyślicielstwo rozpowszechniło się w XIX w. jako wielopostaciowy ruch społeczny wyrosły z niejednolitych założeń filozoficznych i ideowych. Ruch miał charakter antyklerykalny, charakteryzujący się różnorodnością stanowisk, zwłaszcza odmian religijnego racjonalizmu, sceptycyzmu a nawet deizmu. Wolnomyślicielstwo ujawniało postawy religii bez boga lub religii bezwyznaniowej. W końcu XIX i na początkach XX stulecia Wolnomyślicielstwo funkcjonowało głównie w kręgach liberalnej, racjonalistycznie i scjentystycznie nastawionej inteligencji.
Określenia wolnomyśliciel użył po raz pierwszy filozof angielski John Toland (1670-1762), nazywając tak postawę człowieka kierującego się rozumem w odniesieniu do istniejących tradycji religijnych i odrzucającego wszelkie występujące w nich nieracjonalne elementy.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Stowarzyszenie Wolnomyślicieli Polskich
- Polskie Stowarzyszenie Racjonalistów
- Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej
- Stowarzyszenie Ateistów i Wolnomyślicieli
- Towarzystwo Szkoły Świeckiej
- Ruch racjonalistyczny
- Unia Racjonalistyczna
- Fundacja Wolnej Myśli
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- L. Pełka - Z tradycji polskiego ruchu laickiego - strona z portalu racjonalista.pl
- M. Horoszewicz - Europoczątki ruchu wolnomyślicielskiego - strona z portalu kulturaswiecka.pl
