Wąsowo
wieś | |
Pałac w Wąsowie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) |
1178[2] |
Strefa numeracyjna |
61 |
Kod pocztowy |
64-314 |
Tablice rejestracyjne |
PNT |
SIMC |
0587666 |
Położenie na mapie gminy Kuślin | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu nowotomyskiego | |
52°21′45″N 16°14′47″E/52,362500 16,246389[1] |
Wąsowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Kuślin, ok. 8 km na północny wschód od Nowego Tomyśla.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W średniowieczu wieś stanowiła własność klasztoru benedyktynów z Lubinia. Od XV wieku do połowy XVII wieku własność Niegolewskich, później wieś często zmieniała właścicieli (Rogowscy, Zakrzewscy). Przejściowo (1776-1781) w posiadaniu Kazimierza Raczyńskiego (ostatniego starosty generalnego Wielkopolski przed II rozbiorem), później w rękach rodziny Sczanieckich.
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Wąsowo należała do wsi większych w ówczesnym powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski)[3]. Wąsowo należało do okręgu lwowkowskiego i stanowiło część majątku o tej samej nazwie, który należał do Sczanieckich[3]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Wąsowo liczyło 574 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 58 dymów (domostw)[3].
W 1860 podupadły majątek nabył na licytacji pewien kupiec, a w 1868 r. sprzedał go berlińskiemu bankierowi i przemysłowcowi – Richardowi Hardtowi. Rodzina Hardt przeniosła tutaj wkrótce swoją główną siedzibę (była już wcześniej właścicielem pobliskich Chraplewa i Głuponii).
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]We wsi, położone w dużym (50 ha), dobrze utrzymanym parku, barokowo-klasycystyczny pałac Sczanieckich, neogotycki zamek von Hardtów (hotel, spłonął w dużej części 19 lutego 2011[4], lecz został odbudowany) i klasycystyczna kaplica z 1786. Na północnym skraju miejscowości skansen.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 144785
- ↑ Wieś Wąsowo [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-05] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 202.
- ↑ Spłonął zabytkowy Pałac w Wąsowie – Radio Merkury Poznań. radiomerkury.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-22)].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Paweł Anders: Nowy Tomyśl. Poznań: Wydawnictwo WBP, 1998, s. 74-75. ISBN 83-85811-51-6.