Przejdź do zawartości

Złota Kamera

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Złota Kamera (fr. Caméra d’Or) – nagroda przyznawana na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes dla najlepszego kinowego debiutu reżyserskiego przez osobne jury. Niekiedy poza nagrodą główną przyznawane jest także wyróżnienie specjalne[1].

Historia nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Nagroda przyznawana jest od 1978. Ustanowił ją dyrektor generalny festiwalu, Gilles Jacob, w celu zachęcania debiutantów do realizacji kolejnych filmów kinowych. Początkowo, w latach 1978-1982, nagroda przyznawana była na podstawie głosowania krytyków filmowych goszczących na festiwalu. Jednakże ze względu na dużą liczbę filmów do obejrzenia w obrębie różnych festiwalowych sekcji postanowiono powołać osobne jury Złotej Kamery.

Niezależne międzynarodowe jury przyznaje nagrodę dla debiutanta, którego film prezentowany jest w ramach jednej z kilku festiwalowych sekcji (Selekcja Oficjalna, Międzynarodowy Tydzień Krytyki, Quinzaine des Réalisateurs)[2].

Wśród nagrodzonych debiutantów, którzy zrobili później wielką karierę i weszli na trwałe do historii kina wyróżnić można m.in. Jima Jarmuscha, Dżafara Panahiego, Mirę Nair, Jaco Van Dormaela czy Steve’a McQueena.

Jak dotychczas nagrodę główną zdobywały najczęściej filmy produkcji amerykańskiej i francuskiej (po 8 tytułów). Niestety żaden polski debiut reżyserski nie został wyróżniony tą nagrodą.

Laureaci Złotej Kamery

[edytuj | edytuj kod]
Rok Kraj Tytuł polski Tytuł oryginalny Reżyseria
1978 Stany Zjednoczone Alambrista! Alambrista! Robert M. Young
1979 Stany Zjednoczone Północne światła Northern Lights John Hanson i Rob Nilsson
1980 Francja Historia Adriena Histoire d’Adrien Jean-Pierre Denis
1981 Desperado City Desperado City Vadim Glowna
1982 Francja Śmierć trzydziestolatka Mourir à 30 ans Romain Goupil
1983 Węgry Księżniczka Adj király katonát Pál Erdőss
1984 Stany Zjednoczone Inaczej niż w raju Stranger Than Paradise Jim Jarmusch
1985 Wenezuela Oriana Oriana Fina Torres
1986 Francja Czarne i białe Noir et blanc Claire Devers
1987 Robinsonada რობინზონიადა ანუ ჩემი ინგლისელი პაპა
Robinzoniada, anu chemi ingliseli Papa
Nana Dżordżadze
1988 Indie Salaam Bombay! सलाम बॉम्बे!
Salaam Bombay!
Mira Nair
1989 Węgry Mój wiek XX Az én XX. századom Ildikó Enyedi
1990 Zamrzyj, umrzyj, zmartwychwstań! Замри, умри, воскресни!
Zamri, umri, woskriesni!
Witalij Kaniewski
1991 Belgia Toto bohater Toto le héros Jaco Van Dormael
1992 Stany Zjednoczone Mac Mac John Turturro
1993 Wietnam Zapach zielonej papai Mùi đu đủ xanh Trần Anh Hùng
1994 Francja Małe ugody z umarłymi Petits arrangements avec les morts Pascale Ferran
1995 Biały balonik بادکنک سفيد
Badkonake sefid
Jafar Panahi
1996 Australia Miłosna serenada Love Serenade Shirley Barrett
1997 Japonia Suzaku 萌の朱雀
Moe no suzaku
Naomi Kawase
1998 Stany Zjednoczone Rozgrywka Slam Marc Levin
1999 Indie Tron śmierci മരണസിംഹാസനം
Marana Simhasanam
Murali Nair
2000 Djomeh جمعه
Djomeh
Hassan Yektapanah
Czas pijanych koni کاتێک بۆ مەستیی ئەسپەکان
Zamani barayé masti asbha
Bahman Ghobadi
2001 Kanada Atarnajuat, biegacz ᐊᑕᓈᕐᔪᐊᑦ
Atarnajuat
Zacharias Kunuk
2002 Francja Nad brzegiem morza Bord de mer Julie Lopes-Curval
2003 Dania Rekonstrukcja Reconstruction Christoffer Boe
2004 Izrael Or אור
Or
Keren Yedaya
2005 Stany Zjednoczone Ty i ja, i wszyscy, których znamy Me and You and Everyone We Know Miranda July
Sri Lanka Zapomniany kraj සුළඟ එනු පිණිස
Sulanga Enu Pinisa
Vimukthi Jayasundara
2006 Rumunia 12:08 na wschód od Bukaresztu A fost sau n-a fost? Corneliu Porumboiu
2007 Izrael Meduzy מדוזות
Meduzot
Szira Gefen i Etgar Keret
2008 Wielka Brytania Głód Hunger Steve McQueen
2009 Australia Samson i Dalila Samson and Delilah Warwick Thornton
2010 Meksyk Rok przestępny Año bisiesto Michael Rowe
2011 Argentyna Akacje Las acacias Pablo Giorgelli
2012 Stany Zjednoczone Bestie z południowych krain Beasts of the Southern Wild Benh Zeitlin
2013 Singapur Ilo Ilo 爸媽不在家
Ilo Ilo
Anthony Chen
2014 Francja Party Girl Party Girl Marie Amachoukeli, Claire Burger i Samuel Theis
2015 Kolumbia Ziemia i cień La tierra y la sombra César Augusto Acevedo
2016 Francja W pogoni za marzeniami Divines Houda Benyamina
2017 Francja Paryż i dziewczyna Jeune femme Léonor Serraille
2018 Belgia Dziewczyna Girl Lukas Dhont
2019 Gwatemala Nasze matki Nuestras madres César Díaz
2020
Festiwal odwołany z powodu pandemii koronawirusa.
2021 Chorwacja Murena Murina Antoneta Alamat Kusijanović
2022 Stany Zjednoczone Rumaki wojny War Pony Riley Keough i Gina Gammell
2023 Wietnam W żółtym kokonie Bên trong vo kén vàng Phạm Thiên Ân
2024 Norwegia Armand Armand Halfdan Ullmann Tøndel

Laureaci Złotej Kamery - Wyróżnienia Specjalnego

[edytuj | edytuj kod]

Nieregularnie jury Złotej Kamery przyznawało, poza nagrodą główną, także wyróżnienia specjalne dla zasługujących na szczególną uwagę debiutów reżyserskich.

Rok Kraj Tytuł polski Tytuł oryginalny Reżyseria
1989 Indie Narodziny പിറവി
Piravi
Shaji N. Karun
Ostatnia droga Wallera Wallers letzter Gang Christian Wagner
1990 Czechosłowacja Czas sług Čas sluhů Irena Pavlásková
Francja Farendj Farendj Sabine Prenczina
1991 Australia Dowód Proof Jocelyn Moorhouse
Kanada Sam i ja Sam & Me Deepa Mehta
1993 Południowa Afryka Przyjaciółki Friends Elaine Proctor
1994 Tunezja Pałac milczenia صمت القصور
Samt el qusur
Moufida Tlatli
1995 Stany Zjednoczone Tu mówi Denise Denise Calls Up Hal Salwen
1997 Francja Życie Jezusa La vie de Jésus Bruno Dumont
2002 Meksyk Japón Japón Carlos Reygadas
2003 Osama اُسامه
Osama
Siddiq Barmak
2004 Gorzki sen خواب تلخ
Khab-e talkh
Mohsen Amiryoussefi
Uciec! 路程
Lu cheng
Yang Chao
2007 Wielka Brytania Control Control Anton Corbijn
2008 Rosja Wszyscy umrą, a ja nie Все умрут, а я останусь
Wsje umrut, a ja ostanus
Waleria Gaj Germanika
2009 Izrael Ajami עג'מי
Ajami
Scandar Copti i Jaron Szani
2022 Japonia Plan 75 プランななじゅうご
Plan 75
Chie Hayakawa
2024 Kundel 白衣蒼狗
Baiyi cang gou
Chiang Wei Liang i You Qiao Yin

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Matthew Anderson: ‘Triangle of Sadness’ Wins the Palme D’Or at Cannes. "The New York Times", 28.05.2022. [dostęp 2022-09-20]. (ang.).
  2. 2007: The Camera d’Or Selection. Festival de Cannes. [dostęp 2019-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-03)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]