Orkoraptor: Różnice pomiędzy wersjami

*Orkoraptor*
	{{{nazwa łacińska}}}
	{{{zoolog}}}
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Infragromada	archozauromorfy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury gadziomiedniczne
Podrząd	teropody
Infrarząd	tetanury
(bez rangi)	celurozaury
Nadrodzina	allozauroidy
Rodzina	Neovenatoridae
Rodzaj	Orkoraptor; Novas, Ezcurra & Lecuona, 2008
Gatunki
	O. burkei Novas et al., 2009;
	O. burkei Novas et al., 2009;

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 03:06, 17 paź 2009

Orkoraptor – rodzaj dużego teropoda należącego do rodziny Neovenatoridae. Żył w późnej kredzie (mastrycht) na terenie dzisiejszej Ameryki Południowej. Jego szczątki odnaleziono znaleziono w skałach formacji Pari Aike w południowej Patagonii (Argentyna). Nazwa Orkoraptor oznacza „rabuś znad Zębatej Rzeki” i pochodzi od „Orr-Korr” – lokalnego określenia rzeki La Leona, gdzie odkryto skamieniałości orkoraptora. Materiał kopalny obejmował niekompletny szkielet zawierający fragment czaszki, kręg ogonowy oraz część piszczeli. Spośród południowoamerykańskich teropodów zasięg występowania orkoraptora obejmuje jedne z najbardziej wysuniętych na południe terenów^[2].

Novas, Ezcurra i Lecuona wskazują na podobieństwa w budowie szkieletu pomiędzy orkoraptorem a maniraptorami i konkludują, że Orkoraptor jest formą bardziej zaawansowaną od np. tyranozaurów. Zęby przypominają budową zęby kompsognatydów i deinonychozaurów, jednak Orkoraptor różni się od niektórych grup celurozaurów (Ornithomimosauria, Compsognathidae, Alvarezsauridae, Dromaeosauridae, Aves) m.in. obecnością pojedynczej pary niewielkich pleurocelów po obu stronach kręgów ogonowych^[2]. Analiza Rogera Bensona i współpracowników umiejscawia orkoraptora jako zaawansowanego allozauroida należącego do rodziny Neovenatoridae – grupy obejmującej zróżnicowane teropody. Jeśli hipoteza ta jest prawidłowa, Orkoraptor byłby geologicznie najpóźniejszym spośród znanych allozauroidów^[3].

↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Fernando E. Novas, Martín D. Ezcurra, Agustina Lecuona. Orkoraptor burkei nov. gen. et sp., a large theropod from the Maastrichtian Pari Aike Formation, Southern Patagonia, Argentina. „Cretaceous Research”. 29 (3), s. 468–480, 2008. DOI: 10.1016/j.cretres.2008.01.001. (ang.).
↑ Roger B. J. Benson, Matthew T. Carrano, Stephen L. Brusatte. A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic. „Naturwissenschaften”, 2009. DOI: 10.1007/s00114-009-0614-x. (ang.).

[itis-1] {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Novasetal-2] Fernando E. Novas, Martín D. Ezcurra, Agustina Lecuona. Orkoraptor burkei nov. gen. et sp., a large theropod from the Maastrichtian Pari Aike Formation, Southern Patagonia, Argentina. „Cretaceous Research”. 29 (3), s. 468–480, 2008. DOI: 10.1016/j.cretres.2008.01.001. (ang.).

[BCB09-3] Roger B. J. Benson, Matthew T. Carrano, Stephen L. Brusatte. A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic. „Naturwissenschaften”, 2009. DOI: 10.1007/s00114-009-0614-x. (ang.).

[1]

[2]

[3]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{Zwierzę infobox
- |Nazwa zwyczajowa=Orkoraptor
+ | nazwa zwyczajowa = ''Orkoraptor''
+ | typ = [[strunowce]]
- |Łacińska=''Orkoraptor''
+ | podtyp = [[kręgowce]]
- |Zoolog=[[Fernando Emilio Novas|Novas]], [[Martín Ezcurra|Ezcurra]] & [[Agustina Lecuona|Lecuona]], 2008
- |Typ=[[strunowce]]
+ | gromada = [[zauropsydy]]
- |Podtyp=[[kręgowce]]
+ | podgromada = [[diapsydy]]
+ | infragromada = [[archozauromorfy]]
- |Gromada=[[zauropsydy]]
- |Podgromada=[[diapsydy]]
+ | nadrząd = [[dinozaury]]
+ | rząd = [[dinozaury gadziomiedniczne]]
- |Infragromada=[[archozauromorfy]]
- |Nadrząd=[[dinozaury]]
+ | podrząd = [[teropody]]
+ | infrarząd = [[tetanury]]
- |Rząd=[[dinozaury gadziomiedniczne]]
+{{Wstaw takson|[[celurozaury]]}}
- |Podrząd=[[teropody]]
- |Infrarząd=[[tetanury]]
+ | nadrodzina = [[allozauroidy]]
- |Takson=[[celurozaury]]
+ | rodzina = [[Neovenatoridae]]
+ | rodzaj = '''''Orkoraptor'''''
- |Nadrodzina=
+ | autor rodzaj = [[Fernando Emilio Novas|Novas]], [[Martín Ezcurra|Ezcurra]] & [[Agustina Lecuona|Lecuona]], 2008
- |Rodzina=
+ | ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]]
- |Rodzaj='''''Orkoraptor'''''
+ | podtaksony = * ''O. burkei'' <small>Novas ''et al.'', 2009</small>
- |Gatunek=''Orkoraptor burkei''
- |Obrazek=
+ | grafika =
+ | opis =
- |Opis_obrazka=
+ | wikispecies =
- |Wikispecies=
- |Commons=
+ | commons =
 }}
-'''''Orkoraptor''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] dużego [[teropody|teropoda]] z grupy [[celurozaury|celurozaurów]], o bliżej niesprecyzowanej pozycji systematycznej. Żył w późnej [[kreda (okres)|kredzie]] ([[mastrycht]]) na terenie dzisiejszej [[Ameryka Południowa|Ameryki Południowej]]. Jego szczątki odnaleziono znaleziono w skałach formacji [[formacja Pari Aike|Pari Aike]] w południowej [[Patagonia|Patagonii]] ([[Argentyna]]). Nazwa ''Orkoraptor'' oznacza „rabuś znad Zębatej Rzeki” i pochodzi od „Orr-Korr” – lokalnego określenia rzeki [[La Leona]], gdzie odkryto skamieniałości orkoraptora. Materiał kopalny obejmował niekompletny szkielet zawierający: fragment [[czaszka|czaszki]], [[kręg]] ogonowy oraz część [[kość piszczelowa|piszczeli]]. Spośród południowoamerykańskich teropodów [[zasięg (biogeografia)|zasięg występowania]] orkoraptora obejmuje jedne z najbardziej wysuniętych na południe terenów<ref name="Novasetal">{{Cytuj pismo |nazwisko=Novas |imię=F. E. |nazwisko2=Ezcurra |imię2=M. D. |nazwisko3=Lecuona |imię3=A. |rok=2008 |tytuł=''Orkoraptor burkei'' nov. gen. et sp., a large theropod from the Maastrichtian Pari Aike Formation, Southern Patagonia, Argentina |czasopismo=Cretaceous Research |wolumin=29 |wydanie=3 |strony=468-480 |doi=10.1016/j.cretres.2008.01.001 |język=en}}</ref>.
+'''''Orkoraptor''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] dużego [[teropody|teropoda]] należącego do rodziny [[Neovenatoridae]]. Żył w późnej [[kreda (okres)|kredzie]] ([[mastrycht]]) na terenie dzisiejszej [[Ameryka Południowa|Ameryki Południowej]]. Jego szczątki odnaleziono znaleziono w skałach formacji [[formacja Pari Aike|Pari Aike]] w południowej [[Patagonia|Patagonii]] ([[Argentyna]]). Nazwa ''Orkoraptor'' oznacza „rabuś znad Zębatej Rzeki” i pochodzi od „Orr-Korr” – lokalnego określenia rzeki [[La Leona]], gdzie odkryto skamieniałości orkoraptora. Materiał kopalny obejmował niekompletny szkielet zawierający fragment [[czaszka|czaszki]], [[kręg]] ogonowy oraz część [[kość piszczelowa|piszczeli]]. Spośród południowoamerykańskich teropodów [[zasięg (biogeografia)|zasięg występowania]] orkoraptora obejmuje jedne z najbardziej wysuniętych na południe terenów<ref name="Novasetal">{{Cytuj pismo |nazwisko=Novas |imię=Fernando E. |nazwisko2=Ezcurra |imię2=Martín D. |nazwisko3=Lecuona |imię3=Agustina |rok=2008 |tytuł=''Orkoraptor burkei'' nov. gen. et sp., a large theropod from the Maastrichtian Pari Aike Formation, Southern Patagonia, Argentina |czasopismo=Cretaceous Research |wolumin=29 |wydanie=3 |strony=468–480 |doi=10.1016/j.cretres.2008.01.001 |język=en}}</ref>.
-[[Fernando Emilio Novas|Novas]], [[Martín Ezcurra|Ezcurra]] i [[Agustina Lecuona|Lecuona]] wskazują na podobieństwa w budowie szkieletu pomiędzy orkoraptorem a [[maniraptory|maniraptorami]] i konkludują, że ''Orkoraptor'' jest formą bardziej pochodną od np. [[tyranozaury|tyranozaurów]]. Zęby przypominają budową zęby [[kompsognaty]]dów i [[deinonychozaury|deinonychozaurów]], jednak ''Orkoraptor'' różni się od innych grup celurozaurów ([[ornitomimozaury|Ornithomimosauria]], Compsognathidae, [[alwarezaury|Alvarezsauridae]], [[dromeozaury|Dromaeosauridae]], [[ptaki|Aves]]) m.in. obecnością pojedynczej pary niewielkich pleurocelów po obu stronach kręgów kaudalnych (ogonowych)<ref name="Novasetal"/>.
+[[Fernando Emilio Novas|Novas]], [[Martín Ezcurra|Ezcurra]] i [[Agustina Lecuona|Lecuona]] wskazują na podobieństwa w budowie szkieletu pomiędzy orkoraptorem a [[maniraptory|maniraptorami]] i konkludują, że ''Orkoraptor'' jest formą bardziej zaawansowaną od np. [[tyranozaury|tyranozaurów]]. Zęby przypominają budową zęby [[kompsognaty]]dów i [[deinonychozaury|deinonychozaurów]], jednak ''Orkoraptor'' różni się od niektórych grup celurozaurów ([[ornitomimozaury|Ornithomimosauria]], Compsognathidae, [[alwarezaury|Alvarezsauridae]], [[dromeozaury|Dromaeosauridae]], [[ptaki|Aves]]) m.in. obecnością pojedynczej pary niewielkich pleurocelów po obu stronach kręgów ogonowych<ref name="Novasetal"/>. Analiza [[Roger B. J. Benson|Rogera Bensona]] i współpracowników umiejscawia orkoraptora jako zaawansowanego [[allozauroidy|allozauroida]] należącego do rodziny [[Neovenatoridae]] – grupy obejmującej zróżnicowane teropody. Jeśli hipoteza ta jest prawidłowa, ''Orkoraptor'' byłby geologicznie najpóźniejszym spośród znanych allozauroidów<ref name=BCB09>{{Cytuj pismo |imię=Roger B. J. |nazwisko=Benson |imię2=Matthew T. |nazwisko2=Carrano |imię3=Stephen L. |nazwisko3=Brusatte |tytuł=A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic |czasopismo=Naturwissenschaften |wolumin= |wydanie= |strony= |rok=2009 |doi=10.1007/s00114-009-0614-x |język=en}}</ref>.
 {{Przypisy}}
@@ Linia 31: / Linia 31: @@
 {{Dinozaury}}
-[[Kategoria:Celurozaury]]
+[[Kategoria:Karnozaury]]
-[[Kategoria:Dinozaury Ameryki Południowej]]
 [[Kategoria:Dinozaury kredy]]
+[[Kategoria:Dinozaury Ameryki Południowej]]
 [[en:Orkoraptor]]

Infrarzędy dinozaurów	ankylozaury ceratopsy ceratozaury ornitopody pachycefalozaury prozauropody stegozaury tetanury zauropody
Era dinozaurów	era mezozoiczna trias wymieranie triasowe jura kreda wymieranie kredowe
Dyscypliny powiązane	biologia paleontologia paleobotanika geologia ewolucja